Kasbiy faoliyat psixologiyasi

3.
Pedagogika
bilan kasbiy psixologiyaning o‗zaro hamkorligi va aloqasi 
an‘anaviy va azaliy bo‗lib, ularning yosh avlod tarbiyasini zamon talablari ruhida 
amalga oshirishdagi roli va nufuzi o‗ziga xosdir. Respublikamizda amalga 
oshirilayotgan yangi «Ta‘lim to‗g‗risidagi Qonun» hamda «Kadrlar tayyorlashning 
milliy Dasturi»ni amalga oshirish ham ikki fan hamkorligi va o‗zaro aloqasini har 
qachongidan ham dolzarb qilib qo‗ydi. Milliy dasturda e‘tirof etilgan yangicha 
modeldagi 
shaxsni 
kamol toptirish, uning chuqur bilimlar sohibi bo‗lib yetishishi, 
barkamolligini 
kafolatlovchi 
shart-sharoitlar 
orasida 
yangi 
pedagogik 
texnologiyalarini ta‘lim va tarbiya jarayonlariga tadbiq etishda pedagogikaning o‗z 
uslub va qoidalari yetarli bo‗lmaydi. Shuning uchun ham kasbiy psixologiya u 
bilan hamkorlikda yosh avlod ongining ta‘lim olish davrlaridagi rivojlanish 
tendensiyalaridan tortib, toki yangicha o‗qitish texnologiyalarini bola tomonidan 
o‗zlashtirilishi va undagi aqliy hamda intellektual qobiliyatlarga nechog‗lik ta‘sir 
ko‗rsatayotganligini o‗rganish asosida ta‘lim-tarbiya ishini tashkil etish kasbiy 
psixologiyadagi metodlarni didaktik metodlar bilan uyg‗unlashtirishni taqozo 
etadi. Ayniqsa, ma‘naviy barkamollik tamoyillarini o`quv yurtida va yangi tipdagi 
ta‘lim muassasalarida joriy etish ham shaxs psixologiyasini teran bilgan holda 
o‗qitishning eng ilg‗or va zamonaviy shakllarini amaliyotga tadbiq etishni nazarda 
tutadi. 
4. 
Tabiiy fanlar: biologiya, fiziologiya, ximiya, fizika va b.q.
psixik xodisalar 
va jarayonlarning tabiiy fiziologik mexanizmlarini tushunish va shu orqali ularning 
kechishi qonuniyatlarini ob‘ektiv o‗rganish uchun material beradi. Ayniqsa, bosh 
miyaning hamda markaziy asab tizimining psixik faoliyatlarini boshqarishda va 
ularni muvofiqlashtirishdagi rolini e‘tirof etgan holda kasbiy psixologiya fani 

---

21 
tabiiy fanlar erishgan yutuqlar va ulardagi tadqiqot uslublaridan omilkorona 
foydalanadi. Masalan, shaxs qobiliyatlarini diagnostika qilish uning tug‗ma 
layoqatlari hamda orttirilgan sifatlarini bir vaqtda bilishni taqozo etgani sababli, 
o‗sha tabiiy layoqatning xususiyatlarini aniqlashda psixofiziologiyaning qator 
usullaridan (miya assimetriyasi qonunlari, miya bioritmlarini yozib olish, 
neyrodinamik xodisalarni aniqlash, qon aylanish va tana haroratini o‗lchash 
metodlari) o‗z o‗rnida foydalanadi va biologiya, anatomiya, fiziologiya, 
neyrofiziologiya kabi fanlarning shu kungacha erishgan yutuqlaridan foydalanadi. 
Shuning uchun tabiiy fanlar sohasida erishilgan barcha yutuqlar psixologiyaning 
predmetini mukammalroq yoritishga o‗z hissasini qo‗shgan.