Kasbiy faoliyat psixologiyasi

III. Shaxsining tarbiyasidagi nuqsonlar:
a) axloqiy xislatlarida uchraydigan kamchiliklar; 
b) o‗smirning o‗qituvchi, sinf jamoasi va oila a‘zolari bilan muloqotidagi 
zaifliklar; 
c) mehnat tarbiyasidagi nuqsonlar; 
d) bo‗sh vaqtni taqsimlashdagi xatolar. 
IV. Shaxsning bilim olish faoliyatidagi kamchiliklari:
a) bilimlar, maxsus ko‗nikmalar va malakalarni egallashdagi uzilishlar; 
b) ta‘lim jarayonida aqliy mehnat usullari va operasiyalarining yetishmasligi.
V. Maktab ta‘limi va tarbiyasidagi kamchiliklar:
a) ta‘lim, jarayonida bilimlar va hatti-harakatlarni adolatsiz baholash, darslik 
va o‗quv qo‗llanmalariga nisbatan anglashilmovchiliklar, sinfda qoldirish va 

---

160 
hokazolar;
b) maktab tarbiyaviy ishlaridagi kamchiliklar (o‗qituvchining o‗smirga 
xayrixoh emasligi, o‗quvchining yakkalanishi, o‗qituvchilar va o‗quvchilar 
jamoasidagi nuqsonlar, pedagogik qarovsizlik, o‗z o‗rnini topa olmaslik va 
boshqalar). 
VI. Maktabdan tashqari muhitdagi nuqsonlar:
a) oilada pedagogik va psixologik bilimlarning yetishmasligi; 
b) oilaning buzilishi va oilaviy nizolar; 
c) ota-ona yoki oila a‘zolarining shahvoniy hayotga va ichkilikka berilishi; 
d) oila a‘zolari o‗rtasida sudlangan odamning uchrashi;
e) tengqurlarining salbiy ishlarga (haqorat qilishga, ichishga, chekishga, 
qo‗li egrilikka) o‗rgatishi va hokazo; 
j) madaniy-ma‘rifiy, ishlab chiqarish va jamoatchilikning kamchiliklari. 
 
Mavzuni mustahkamlash uchun nazorat savollari: 
 
1)
«Shaxs» tushunchasi psixologiyada eng ko`p qo`llaniladigan tushunchalar 
sirasiga kiradi. Shu fikrga qo`shilsangiz. Misollar bilan o`z fikringizni bayon 
eting. 
2)
Sotsial yoki ijtimoiy muhit deganda nimani tushunasiz? O`z fikringizni bayon 
eting. 
3)
Shaxsga taalluqli bo`lgan fazilatlardan eng muhimiga nimalar kiradi? O`z 
fikringizni bayon eting. 
4)
Shaxs ijtimoiy xulqiga qaysi kuchlar ta‘sir qiladi? O`z fikringizni misollar 
bilan bayon eting. 
5)
Iqtisodiy munosabatlar shaxs ongi va uning insoniy xususiyatlarining 
shakllanishida qanday ta`sir ko`rsatadi? 
6)
Ijtimoiy ta‘sirlar shaxs tomonidan qanday qabul qilinadi? 
7)
Shaxs dunyoqarashi va e‘tiqodini o`zgartiruvchi omillar haqida o`z fikringizni 
bildiring. 
8)
Shaxs dunyoqarashi va e‘tiqodiga ta`sir etuvchi milliy va ma‘naviy 
qadriyatlarning roli haqida nima deya olasiz?