Kirish I bob. Mehnat bozori tuzilishining nazariy asoslari

“MEHNAT BOZORINING SHAKLLANISHI VA ISHSIZLIKNING O`ZIGA XOS XUSUSIYATLARI” mavzusidagi

KURS ISHI
Toshkent-2023


MUNDARIJA

Kirish……………………………………………………………...…

I BOB. MEHNAT BOZORI TUZILISHINING NAZARIY ASOSLARI

1.1 Mehnat bozori tushunchasi, uning mohiyati va funksiyalari
1.2 Mehnat bozorini tartibga solishning nazariy-huquqiy asoslari
1.3. Mehnat bozorini takomillashtirishning xorijiy mamlakatlar tajribasi

II BOB. MEHNAT BOZORINING ISHLASH MEXANIZMI VA TAHLILI

2.1 Viloyat mehnat bozorining shakllanish xususiyatlari
2.2 Viloyat mehnat bozorida ishchi kuchi taklifi va unga bo`lgan talab
muvozanati tahlili
2.3 Jizzax viloyatida mehnat bozori rivojlanishining istiqbollari
Xulosa va takliflar

Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati

KIRISH.
Mavzuning dolzarbligi. Mehnat bozorini shakllantirish va rivojlantirish respublikamizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning ustuvor yo`nalishlaridan biri bo`lib hisoblanadi. Mehnat bozori orqali mamlakatdagi hududlar, korxonalar, tadbirkorlik sub`ektlari, firmalar, fermer xo`jaliklarining iqtisodiy rivojlanishiga asos yaratiladi. Shuningdek, mehnat bozori mamlakat iqtisodiyotining tarkibiy qismi bo`lib, barcha iqtisodiy o`zgarishlar unda o`z ifodasini topadi.
Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida mehnat munosabatlarining izchillik bilan isloh qilinishi, ishchi kuchi taklifi va talabini shakllantirish, mehnat bozorini tartibga solish va boshqarishning nazariy va amaliy jihatlarini tadqiq etish ilmiy ahamiyatga ega.
Mazkur masalani tadqiq etishning yana bir jihati shundaki, bugungi kunda jahonning bir mamlakatida ro`y berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy larzalarning muqarrar ravishda boshqa mamlakatlarga o`z ta`sirini o`tkazishini e`tiborga oladigan bo`lsak, xalqaro iqtisodiy integratsiyada faol ishtirok etayotgan O`zbekiston iqtisodiyotiga global jahon moliyaviy- iqtisodiy inqirozining salbiy ta`sirlarini kamayishining maqbul yo`li mehnat bozorini takomillashtirish, aholini ish bilan ta`minlash darajasini oshirishdan iboratdir.
Binobarin, mehnat bozorining samarali amal qilishi iqtisodiy nomutanosiblik, moliyaviy taqchillikni bartaraf etishga imkon beradi. Quvonarlisi shundaki, bugungi kunda mamlakatimizda mehnat bozorining rivojlanishi uchun alohida e`tibor qaratilibgina qolmay, yaratilayotgan ish joylarining qanchalik real va barqaror ekanligi ham alohida nazorat qilinmoqda. Mamlakatimiz Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev ham 2017 yil 22 dekabr kuni mamlakat parlamenti – Oliy Majlisga murojaatnomasida “Bu yil 363 ming kishi haqiqiy ish oldi. 5 yil davomida ularni hech kim ishdan haydamaydi. Hech qanday 900 ming -1 mln degan gaplar yo`q. Buni manaman degan davlatlar ham qila olmaydi”,<sup>1</sup> – deb ta`kidlab o`tganlari ham bu gaplarning asosli isbotidir.
Global iqtisodiy o`zgarishlar sharoitida ana shu loyixalarni samarali amal qilishi, eng avvalo, makroiqtisodiy barqarorlikni ta`minlashning muhim bo`g`ini bo`lgan mehnat bozorini rivojlantirishni talab etadi. Tadqiqot ishida mehnat bozori tushunchasiga iqtisodiyotdagi tarkibiy o`zgarishlar moxiyatidan kelib chiqib mualliflik ta`rifini berish, mehnat bozorini funksional maqomini ilmiy asoslash, mehnat bozoriga ta`sir etuvchi omillarni ko`rsatib berish, ishchi kuchiga talab va taklif dinamikasi asosida mehnat bozorini prognozlashtirish kabi dolzarb vazifa sifatida belgilandi.