sm
2
g kam bo‘lmasligi kerak. Ushbu sement qotayotgan paytda katta ichki
zo‘riqish hosil qilish hisobiga armaturani taranglanishiga olib keladi. Bunday
sementlarning qotish boshlanishi 30 min keyin va oxiri 4 soatdan kam bo‘ladi.
Uning siqilishdagi mustahkamligi 1 sut 15 MPa, 28 sut esa –50 MPa bo‘lishi
kerak.
Ushbu sement asosidagi qorishmalar va betonlar yoriqlar hosil qilmagani
uchun gaz, benzin, va sh.k. mahsulotlar saqlash omborxonalarida, bosim ostida
ishlaydigan suv inshootlarda ishlatiladi.
Past haroratda kuydirilgan sement-birinchi marta O‘zbekistonda
professor B.I.Nudelman tomonidan ixtiro qilingan bo‘lib, alinitli sement deb
ataladi. Alinitli sement xomashyosi tarkibiga kalsiy xlorid
(SaCl
2
) tuzi qo‘shiladi. Xomashyo tarkibiga SaCl
2
qo‘shilishi, sementni
pishirish haroratini 1100-1200
0
S gacha pasaytiradi. Alinit sementini tayyorlash
katta miqdorda energiya sarfini tejaydi va iqtisodiy samaradorlikni oshiradi.
Alinit sementi tarkibida qolgan xlor ionlari u asosida tayyorlangan
temirbeton konstruksiyalar armaturasini emirishi mumkin. Bunday ta’sirni
kamaytirish maqsadida sement yoki beton tarkibiga turli xildagi metallning xlorli
korroziyasini ogoxlantiruvchi ingibitorlar qo‘shish zarur.
Sulfomineral sementlar SAS-fosfatli o‘g‘itlar ishlab chiqarishda chiqindi
hisoblangan fosfogips asosida professor T.A.Otaqo‘ziev yaratgan texnologiya
asosida ishlab chiqariladi.
Tez qotuvchan yuqori mustahkamlikdagi oddiy va oq sulfomineral
sementlar fosfogipsga kaolinit glinasi, boyitilmagan temirli boksitlar va
ohaktoshlar aralashtirib tayyorlangan hom ashyoni 1200-1250
0
S haroratda kuydirib
olinadi. SAS sementlarni kuydirishda yonilg‘i sarfi 30% kamayadi, aylanma
xumdonning unumdorligi 25% ortadi. SAS sementi asosidagi materiallar
atmosfera, suv muhitiga, sovuqqa chidamli bo‘ladi, ammo kompozitsion material
qorilayotganda suvning sarfi biroz ko‘payadi.
SAS sementini oddiy portlandsement bilan 40-60% miqdorda aralashtirib
yuqori mustahkamlikdagi va o‘ta tez qotuvchan sementlar va ular asosida qurilish
qorishmalari va betonlar tayyorlash mumkin.
Dostları ilə paylaş: 
