Kitab Azərbaycanın kənd təsərrüfatının inkişafında və təşəkkül tapmasında misilsiz
Yüklə 7,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ərazisi 385,2 min km 2 , əhalisi 4,7 milyon nəfərdir. Ərazisinə görə dünyada 66
- 1,2 milyon ton taxıl, ondan 331 min ton buğda, 541 min ton arpa, 321 min ton
- Fəaliyyət göstərən kənd təsərrüfatı müəssisələrində ev heyvanlarının sayı 2001 2011
- Kənd təsərrüfatı və meşəçilik məhsulları
- Heyvandarlıq məhsulları, min ton
- Polşanın kənd təsərrüfatı
|
Norveç in kənd təsərrüfatı Ərazisi 385,2 min km 2 , əhalisi 4,7 milyon nəfərdir. ÜDM 264,5 milyard ABŞ dolları təşkil edir, hər nəfərə 56,3 min ABŞ dolları düşür. Norveç
də kənd təsərrüfatı yüksək inkişaf etmişdir. Onun əsasını, ölkə əhalisinin ət, süd və süd məhsullarına olan tələbatını tam ödəyən heyvandarlıq təşkil edir. İqlim şəraiti üzündən dənli bitkilərin istehsalı daxili bazarın tələbatının yalnız 40 faizini ödəyir. Ölkə ərazisinin cəmi 3 faizi əkinçilik üçün yararlıdır. Zəif torpaqlar və xırda sahələr üstünlük təşkil edir. Onların sahibləri, adətən yalnız kənd təsərrüfatının balıqçılıqla və ya meşəçiliklə və ya qonşu sənaye müəssisələrində mövsümi işlərlə məşğulluğu sayəsində dolanırlar. Belə şərait xırda fermerlərin müflisləşməsinə və istehsalın daha gəlirli ixtisaslaşdırılmış fermalarda təmərküzünə gətirib çıxarır. Son 30 ildə sahəsi 10 hektara qədər olan təsərrüfatların sayı, demək olar ki, iki dəfə azalmışdır. Ət-yun qoyunçuluğu Norveç üçün ənənəvi olan heyvandarlıq sahəsidir. O, əsasən ölkənin qərb və şimal-qərb hissəsində, Skandinaviya yaylasının otlarla örtülmüş yamaclarında inkişaf etmişdir. Qoyunların sayı 1,8 milyona çatır. Heyvandarlıqda yemlik balıq unu geniş istifadə edilir. Nisbətən böyük sahələrdə Norveçin ənənəvi ərzaq və yem bitkisi olan kartof becərilir. Ölkənin çətin şəraitinə baxmayaraq tərəvəz və meyvələrin bir hissəsi Norvec fermerləri tərəfindən becərilir. Məsələn, son illər Norveç durmadan artan həcmlərdə gilas və çiyələk ixrac edir. Kənd təsərrüfatı torpaqları Norveçdə 1 025,5 min hektar təşkil edir (ölkənin torpaq sahəsinin 3 faizi), o cümlədən 437 min hektar əkin sahələri. 204,5 hektar sahədə, istixanalarda tərəvəz və çiçək yetişdirirlər. Əhalinin bir nəfərinə 0,23 hektar kənd təsərrüfatı torpağı düşür, bu da kalori ilə hesablananda 4,4 milyonölk ə əhalisinin ərzaq məhsulların olan tələbatının yarısını təmin etməyə imkan yaradır. Norveçlərin istehlak büdcəsində ərzaq məhsullarına olan xərcləri 13,9 faiz təşkil edir. ÜDM yaradılmasında kənd təsərrüfatının payı 1,5 faizə çatır. Aqrar məhsulların ixrac-idxal ticarətinın mənfi saldosuna baxmayaraq (1,4 milyard ABŞ dollarından çox), ümumilikdə Norveçin xarici ticarət balansı aktiv hesab edilir. İdxal olunan məhsulların arasında daha çox tərəvəzlər və meyvələr, buğda, şəkər, qəhvə, çay, tütün məmulatları və ədviyyatlar yer alır. İxrac obyekti kimi əsasən süd məhsulları önə çəkilir. Ölkənin bütün ixrac həcmində ərzaq məhsullarının payı 1 faizi aşmır (idxal 6 faiz təşkil edir). Statistik məlumatlara görə, Norveçin kənd yerlərində ölkənin bütün əhalisinin 5 faizi yaşayır, kənd təsərrüfatında məşğul olanların payı isə bütün işləyənlərin 4,6 faizini təşkil edir. Kənd təsərrüfatı istehsalı ilə 83,2 min təsərrüfat məşğul olur (sahəsi 0,5 hetar
dan çox olmayan fermalar daxil olmaqla), o cümlədən 1,2 min təsərrüfatda 50 hektardan artıq olan kənd təsərrüfatı sahəsi mövcuddur. Müntəzəm olaraq fermer təsərrüfatlarının sayı azalır. Norveçdə fermaların orta həcmi 12 hektar kənd təsərrüfatı və 50 hektar meşə sahəsindən ibarətdir. Təsərrüfatların ümumi torpaq sahələrində meşələrin payının yüksək olması Norveç kənd təsərrüfatı müəssisələrinin xarakterik xüsusiyyətidir. Bütün kəndli məhsul isehsalçıları kənd təsərrüfatı fəaliyyətlərinin meşə təsərrüfatının idarə edilməsi ilə uyğunlaşdırırlar. Norveçdə şumlamanınmiqdarının artırılması imkanları məhduddur, çünki ölkə ərazisinin 75 2
faizini dağlar, göllər və buzlaqlar təşkil edir. Ərazinin 22 faizi Avropanın şimal-qərb hissəsinin ekobalansının mühafizə edilməsi üçün əhəmiyyətli olan meşələrlə örtülüb. Kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin aparılması üçün daha əlverişli şərait mülayim iqlimə malik ölkənin cənub və cənub-qərb hissələrindədir, münbit torpaqlar isə düzənlik hissəsindədir. Vegetasiya dövrü Bergen vilayətində olan 194 gündən şimal regionunda olan 90 gün arasında dəyişir. Belə şərait bəzi kənd təsərrüfatı bitkilərinin becərilməsini məhdudlaşdırır (məsələn, şəkər çuğundurunun becərilməsi istisna edilir)
və bununla da ərzaq buğdasının və yüksək zülal tərkibli yem buğdasının xeyli hissəsinin idxal olunmasına səbəb olur. Lakin, əlverişsiz təbii-iqlim şəraitinə baxmayaraq Norveç in kənd təsərrüfatındaəsas bitkilərin nisbətən yüksək məhsuldarlığı müşahidə olunur: buğdanın 4,54 t/ha, çovdarın 4,29 t/ha, arpanın 3, 69 t/ha, yulafın 4,18 t/ha, kartofun 22,24 t/ha və yemlik olan kökümeyvəlilərin 49,12 t/ha təşkil edir. Fermer təsərrüfatlarının əsas gəlir mənbəyi ölkənin heyvandarlıq məhsularına olan ehtiyacını tam ödəyən yüksək məhsuldar heyvandarlıqdır. Fermerlərin he yvandarlıq məhsullarından əldə etdikləri gəlir ümumi gəlirlərinin 64 faizini təşkil edir (bitkiçilik məhsullarından 23 faiz, meşəçilikdən 13 faiz). Heyvandarlığın daha çox inkişaf etmiş sahəsi, bütün gəlirlərin 35 faizini təşkil edən südçülük maldarlığıdır. Ölkənin ixtisaslaşmış 28 460 südçülük təsərrüfatı ildə 1 800 min tondan artıq süd istehsal edir, hər sağmal inəkdən orta hesabla təxminən 6 000 litr süd sağılır. Avropa İttifaqında olduğu kimi, Norveçdə süd istehsalının kvotası sistemi qüvvədədir. Onun həddi fermanın sahəsindəndən asılıdır (fermada yetişdirilən bir inəyə və ya digər mal-qaraya 0,4 hektar kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqları hesabı ilə). Kvota təkcə süd istehsalının həcmini tənzimləmir, həm də ətraf mühitin müha fizəsini təmin edir, onun peyin və sidik cövhəri ilə çirkləndirilməsindən qoruyur. Bitkiçilikdə olduğu kimi, Norveçin heyvandarlığında istehsalın cəmləşməsinin artmasına meylliyi sabitdir – ixtisaslaşmış fermaların sayı azalaraq, orada saxlanılan heyvanların sayı artır.Son 1/4 əsrdə, iribuynuzlu mal-qaranın bəslənilməsində ixtisaslaşan fermaların sayı 66 faiz, saxlanılan inəklər 62 faiz, qoyun və keçilər 73 faiz, donuzlar isə 85 faizazalmışdır. Eyni zamanda bir fermahesabı ilə iribuynuzlu mal- qaranın sayı 2,8 dəfə, inəklərin 2,2 dəfə, qoyun və keçilərin 3 dəfə, donuzların isə 8 dəfəartmışdır. Norveç də bütün kənd təsərrüfatı torpaqları və meşələrin 85 faizindən çoxu şəxsi mülkiyyətdədir. Bütün kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq fondunun 20 faizi icarəyə verilir. Şəxsi təsərrüfatından kənarda olan fermer əməyi geniş yayılmışdır (sənaye, qulluq xidmətləri və s.). Fermerlərin yalniz 1/4 hissəsi əsas gəlirini öz təsərrüfatındakı fəaliyyətindən əldə edir, yarısından çoxu isə gəlirlərinin 50 faizdən yuxarı olan gəlirlərini qeyri kənd təsərrüfatı fəaliyyətindən əldə edir. Norveç
büdcə vəsaiti hesabınaaqrar istehsala yardımın yüksək səviyyəsi ilə səciyyələnən dövlətlərə aiddir. Kənd təsərrüfatına yardım üçün dövlət büdcəsindən olan bütün pul qoyuluşları hər il 3,3 milyard ABŞ dolları təşkil edir (kənd təsərrüfatının ümumi məhsulunun dəyəriin 71 faizi). Eyni zamanda, dövlətin siyasəti gələcəkdə aqrar məhsullara təminatlı qiymətlərin aşağı salınmasına və aqrar bazarın daha açıq olmasına istiqamətlənir. Fermerlərin və dövlətin münasibətləri hökumətlə Norveç Əkinçilərinin İttifaqı (60 min nəfər) və Xırda Əkinçilərin və Muzdlu İşçilər Birliyinin (14 min nəfər) arasında hər il imzalanan Aqrar Sazişlə tənzimlənir. Bu təşkilatlar emal sənayesinin
3
16 ümumi dövlət koopertiv təşkilatları ilə sıx əlaqələri qurmuşlar, buraya həmçinin xammalın produsentləri olan fermerlər də daxildir. Bir qayda olaraq, fermerlər bir neçə kooperativlərin üzvü olurlar. Emal sənayesinin inkişafı ilə kənd təsərrüfatının Norveçiqtisadiyyatında olan payı azalmışdır. Ölkənin şimal en dairəsində yerləşməsi, nisbətən qısa vegetasiya dövrü, sərin keçən yay və torpaqları az münbit olması səbəbindənNorveçdə kənd təsərrüfatının inkişafı çətinləşmişdir. Dövlət tərəfindən subsidiyaların ayrılmasına baxmayaraq, Norvecdə əkinçilik sahəsi ağır vəziyyətdədir. Becərilən torpaqların payı ölkənin ümumi sahəsinin 3 faizini keçməmişdir, kənd təsərrüfatında və meşəçilikdə isə ölkənin əmək qabiliyyətli əhalisinin 5,6 faizi məşğul olur. Fermer təsərrüfatlarının sayı 200 000-ə çatır, bununla belə onların çoxu kiçik təsərrüfatlardır: bütün təsərrüfatların yarısının 10 hektardan artıq olmayan torpaq sahələri var və yalnız fermerlərin 1 faizi 50 hektardan artıq olan torpaqlara sah ibdir. Aparıcı sahə, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının 80 faizini istehsal edən intensiv heyvandarlıqdır, əsasən də ət və süd yönümlülər. Bununla əlaqədar olaraq və həmçinin iqlim şəraiti nəzərə alınaraq, əsasən yem bitkiləri becərilir. Qoyunçuluq inkişaf etmişdir. Norveç istehsal etdiyi kənd təsərrüfatı məhsulları ilə tələbatın cəmi 40 faizini təmin edir və dənli bitkiləri idxal etməyə məcburdur. Digər Skandinaviya ölkələrində olduğu kimi, emal sənayesinin inkişafı ilə Norveç iqtisadiyyatında kənd təsərrüfarının payı azalmışdır. Ölkənin əmək qabiliyyəti olan əhalisininkənd təsərrüfatında və meşəçilikdə 5,2 faizi məşğuldur və bu sahələr ümumi məhsulun 2,2 faizini istehsal edir. Norveç in təbii şəraiti – şimal en dairədə yerləşməsi və az müddətli vegetasiya dövrü, az münbitli torpaqlar və sərin yay əkinçiliyin inkişafını xeyli cətinləşdirir. Nəticədə əsasən yem bitkiləri istehsal edilir və süd heyvandarlığının məhsulu böyük əhəmiyyət kəsb edir. Norveçdə hər dördüncü ailə öz həyətyanı sahəsini becərir. Norveç
də daxili ehtiyatlar hesabına uzaq rayonlarda kəndli təsərtrüfatlarının saxlanılması və ölkənin ərzaq təminatının genişləndirilməsi üçün ayrılan subsidiyalara baxmayaraq, son dərəcədə ağır vəziyyətdə olan əkinçilik təsərrüfatın az gəlirli sahəsidir. Ölkə istehlak edilən ərzaqların böyük hissəsini idxal etmək məcburiyyətindədir. Fermerlərin çoxu kənd təsərrüfatı məhsullarını yalnız öz ailə tələbatlarını ödəyəcək həcmdə istehsal edirlər. Mövsümi mal- qaranın, əsasən də qoyunların dağlıq otlaqlara köçürülməsi ikinci dünya müharibəsindən sonra dayandırılmışdır. Dağlıq otlaqlar və müvəqqəti yaşayış məskənləri yay aylarında bir neçə həftə istifadə edilir, çünki kənd ətrafı əkinlərdə yem bitkilərinin yığımı artmışdır. Norveç
in əhalisinin bir nəfərə hesablanan gəlir həcminə görə dünyada ən varlı ölkələrdən biridir. ÜDM, yəni bazar mallarının və xidmətlərinin ümumi dəyəri 385,2 milyard ABŞ dolları məbləğındə qiymətləndirilmişdir və ya bir nəfərə 56,3 min ABŞ do lları təşkil edir. Ərazisi 385,2 min km 2 , əhalisi 4,7 milyon nəfərdir. Ərazisinə görə dünyada 66- cı yerdədir, 1 km 2 - ə 145 nəfər düşür. ÜDM 264,5 milyard ABŞ dolları təşkil edir, hər nəfərə 56,3 min ABŞ dolları məhsul istehsal edilir. Ümumi ərazinin 3 faizi əkinçilik üçün yararlıdır. 1,8 min baş qoyuna, 863,2 min baş iribuynuzlu mal- qaraya, 96,4 min donuza, 35,4 min baş keçiyə, 3,9 milyon baş quşa malikdir. İldə 1,2 milyon ton taxıl, ondan 331 min ton buğda, 541 min ton arpa, 321 min ton 4
istehsal edilir Fəaliyyət göstərən kənd təsərrüfatı müəssisələrində ev heyvanlarının sayı
2001 2011 Atlar
28 468 36 396
Cəmi iri buynuzlu mal-qara, o cümlədən: 987 915 863 153
İnəklər 342 248
304 897 Kökəltmək üçün donuzlar 90 791 96 339
1 yaşdan yuxarı qoyunlar 966 278 918 235
Südlük keçilər 50 299
35 383 Toyuqlar 3 290 510 3 854 214
2000 2010 Məhsul, min ton
Cəmi dənlilər 1 299 1 206 Buğda
313 331
Arpa 573
541 Yulaf
397 299
Kartof 356
321 Saman
2 871 2 659
Cəmi ətin, o cümlədən 261 322
Mal və dana əti 88
81 Donuz əti 103 129
Qoyun və quzu əti 23
24 Yumurta
48 61
İnək südü 1 566 1 510
Polşanın kənd təsərrüfatı
Ərazisi 312,7 min km 2 , əhalisi 38,7 milyon nəfərdir, əhalinin sıxlığı 1 km 2
127 nəfərdir. ÜDM 765,6 milyard ABŞ dolları təşkil edir, hər nəfərə 19 783 ABŞ dolları düşür. Polşanın Avropa İttifaqına üzv olması kənd təsərrüfatına və kənd rayonlarına dəstəyin səviyyəsini və yardımın sabitliyini xeyli artırmışdır. Polşada təsərrüfatların və ya müəssisələrin inkişafının dəstəyinə və modernləşdirilməsinə, kəndlərin inkişafına və yeniləşməsinəmaliyyə vəsaitlərini 2007 – 2013-cü illərdə kənd rayonlarının inkişafı Proqramı çərçivəsində əldə etmək olar. Bundan əlavə, iqtisadiyyatın bu sahələrinə yerli fərdi investorlar tərəfindən vəsaitlər yönəldilir. Bu proqramlar Aİ ölkələrində ən iri ödəniş agentliyi olan Kənd Təsərrüfatının Restrukturiz asiyası və Modernləşdirilməsi Agentliyi (KTRvəMA) tərəfindən həyata keçirilir. Tamamilə milli büdcədən verilən əsas yardım banklar tərəfindən kənd təsərrüfatı və ərzaq məhsullarının emalı subyektlərinə verilən investisiya kreditlərinin faiz qoyuluşlarını aşağı salan əlavə ödənişlərdən ibarətdir. Bu əlavə ödənişlər banklarla bağlanan müqavilələr əsasında KTRvəMA tərəfindən ödənilir. Agentliyin fəaliyyətinin başlanması dövründən ümumilikdə 54 güzəştli kredit xətti, o cümlədən kənd təsərrüfatı və kənd yerlərinin inkişafı nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmiş sahə və regional proqramları çərçivəsində 43 xətt təqdim edilmişdir. Hal-hazırda kreditlər adətən aşağıdakı məqsədlərə rəsmiləşdirilir: məhsulların komersiya təkliflərinin genişləndirilməsi və onun bazar tələblərinə adaptasiyası, istehsal xərclərinin azaldılması, ərzaqların keyfiyyətinin artırılması, aqrar strukturun yaxşılaşdırılması. 2010- cu ildə kənd təsərrüfatı istehsalçıları böyük maraq doğuran gənc kəndli sahibkarlar üçün investisiya kreditləri (nMR), kənd təsərrüfatı torpaqlarının alınmasına olan kreditlər (nKZ) və həmçinin əsas investisiya kreditləri (nIP) kimi 12 güzəştli kredit xəttindən yararlana bilmişlər. Kreditlər, kənd təsərrüfatı istehsalı və kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı ilə bağlı investisiyaların çoxunu maliyyələşdirməyə imkan verir (məsələn, kənd təsərrüfatı torpaqlarının alınması, tikililərin inşası və ya moderləşdirilməsi, traktorların, maşınların və avadanlıqların alınması). Kredit xətlərinin çoxunda illik faiz qoyuluşu hal-hazırda 2 faiz təşkil edir. Kredit xətlərindən asılı olaraq güzəştli investisiya kreditləri 8-dən 20 ilədək təqdim edilə bilər, bu hüdudlarda kreditin ödənilməsinin güzəşt dövrü 2 və ya 3 ildən artıq ola bilməz.Daha qısa müddətə, maksimum 4 ilə, təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılmasına dövriyyə kreditləri təqdim edilir. Kreditlərin məbləğı aşağıda qeyd edilənlərdən artıq ola bilməz: - fermer təsərrüfatlarına investisiya qoyulmuş vəsaitlərin 80 faizinindən (90 faiz nGR) və ya 7 milyon zlota; - kənd təsərrüfatının istehsalatının xüsusi sektorlarına investisiya qoyulmuş vəsaitlərin 70 faizinindən və ya 8 milyon zlota; - kənd təsərrüfatı məhsullarının emalına investisiya qoyulmuş vəsaitlərin 70 faizini ndən və ya 16 milyon zlota. 2
Güzəştli investisiya kreditləri barədə müraciət proseduruna investisiya biznes- planının tərtib edilməsi və kreditə ərizə və Agentlik ilə əməkdaşlıq edən banka müvafiq sənədlər komplektilə birgə təqdim edilməsi daxildir. 1994 – 2010- cu illər dövründə Agentliklə əməkdaşlıq edən banklar 31,89 milyard zlota məbləğində 407 636 güzəştli investisiya krediti təqdim edilmişdir. Bu kreditlərin faiz qoyuluşlarına əlavə ödənişləri maddəsi üzrə Agentlik 8,89 milyard zlota həcmində vəsait köçürmüşdür. Daha çox faiz qöyuluşlarına KTRvəMA-nin əlavə ödənişlərilə investisiya kreditləri aşağıdakı kredit xətləri çərçivəsində təqdim edilmişdir: - 14,32 milyard zlota həcmində 151 121 gənc kəndli sahibkarlar (MR/nMR) üçün kredit lər və ya təqdim edilmiş kreditlərin ümumi məbləğındən 37,07 faiz; - 6,22 milyard zlota həcmində 109 418 əsas investisiya kreditləti (IP/nIP) (26,84 faiz); - 4,36 milyard zlota həcmində 107 576 kənd təsərrüfatı torpaqlarının alınmasına kreditlər (KZ/nKZ) (26,39 faiz). Kreditlərin istifadə edilməsilə həyara keçirilmiş investisiyaların həcmi 49,07 milyard zlota təşkil etmişdir. Bundan əlavə, 1995-ci ildən Agentlik təbii fəlakətlərin nəticəsində zərər çəkmiş istehsalın bərpa edilməsinə investisiya və dövriyyə kreditlərinin faiz qoyuluşlarına əlavə ödənişlər tətbiq edir, cəmi 30.06.2010-cu il tarixədək 9,69 milyard zlota məbləğində təqdim edilmişldir. Milli büdcədən yardımın daha bir forması bank kreditlərinin ödənilməsinə zəmanət və zaminlərdir. Agentliyin zəmanətləri tələbənin ailəsində hər nəfərə gəlirin həcmindən asılı olaraq kreditin istifadə edilmiş məbləğinin 80 və ya 100 faizinədək təqdim edilir. Tələbə kreditlərinin zəmanətlərinin təqdim edilməsi zamanı komissiya xərcləri çıxılmır. 2001-ci ildən hal-hazıra kimi qeyd edilən yardımdan 4 781 tələbə yararlanmışdır, təqdim edilmiş zəmanətlərin məbləğı isə 66,75 milyon zlota təşkil etmişdir. 2011-ci ildə Agentlik 2,61 milyon zlota məbləğində 193 tələbə krediti təqdim etmişdir. 2007 – 2013- cü illər üzrə kənd rayonlarının İnkişafı Proqramı (KRİP 2001 – 2007) Polşada kənd rayonlarına yardımın həcmi və formasını müəyyən edən sənəddir. Proqramda nəzərdə tutulan tədbirlərin çox hissəsi 2004 – 2006-cı illərdə “KRİP 2004 – 2006” çərçivəsində tətbiq edilən vasitələrin davamıdır. “ KRİP 2007 – 2013” 24 iyul 2007-ci ildə Avropa İttifaqının kənd raonlarının inkişafı işləri üzrə Komitənin iclasında qəbul edilmiş, 07 sentyabr 2007-
ci ildə isə Avropa cəmiyyətlərinin Komissiyasının qərarı ilə həyata keçirilməsi üçün təsdiq edilmişdir. 2007 – 2013- cü illər üzrə Kənd Yerlərinin İnkişafı Proqramı həm Aİ-nın büdcəsindən (Kənd rayonlarının inkişafının dəstəyi üzrə Avropa İttifaqının kənd təsərrüfatı fondu - KRİDAİKTF), həm də milli ictimai vəsaitlərdən maliyyələşdirilir. Proqram
çərçivəsində ictimai
vəsaitlərdən əlavə
maliyyələşdirilmənin ümumi məbləği təxminən 17,4 milyard avro təşkil etmişdir. Aİ-nın büdcəsindən vəsaitlərin ayrılması 13,2 milyard avrodan artıq təşkil edir, milli ictimai vəsaitlərin payı isə təxminən 4 milyard avro təşkil etmişdir. Faktiki
3
olaraq 14 milyard avropaylaşdırılmalıdır, çünki təxminən 3 milyard avro 2004 – 2006 KRİP çərçivəsində qəbul edilmiş 2004 – 2006 illərin öhdəlikləri təşkil edir. 16 iyul 2010- cu ilə olan məlumatlara uyğun olaraq Proqramın həyata keçirilməsindən başlayaraq təxminən 15,54 milyard avro məbləğındə ödəmələr aparılmışdır, o cümlədən 11,97 milyard zlota KRİDAİKTF vəsaitlərindən, bu da 2007 – 2013- cü illərdə KRİP-nın həyata keçirilməsinə ayrılmış KRİDAİKTF-un ayrılmış vəsaitlərinin 22,46 faizini təşkil etmişdir. European Economy Recovery Plan (EERP) h əyata keçirilməsilə bağlı KRİDAİKTF-nun büdcəsi 1,020 milyard avro artırılmışdır. Polşaya kənd rayonlarının inkişafı sahəsində tədbirlərəayrılmış əlavə vəsaitlər (168 890 000 avro) tədbirlər çərçivəsində həyata keçirilən yeni məsələlərə yonəldiləcək: - “Fermer təsərrüfatlarının modernləşdirilməsi” – süd təsərrüfatlarının restrukturizasiyasına aid layihələr; - “K
ənd təsərrüfatı su ehtiyatlarının idarə edilməsi yolu ilə kənd və meşə təsərrüfatlarının inkişafı və adaptasiyası ilə bağlı infrastrukturun təkmilləşdirilməsi və inkişafı” – su saxlanması sahəsində layihələr, əsasən torpaqda suyun saxlanılması və susuzlaşmanın qarşısının alınması, həmçinin torf bataqlıqlarının vəsu saxlanılmasına qabiliyyətlərini bərpa edən üsülla su axınlarının renaturizasiyası; - “Kənd iqtisadiyyatı və əhalisi üçün əsas xidmətlər” –bərpa edilən enerjinin istifadəsi sahəsində layihələr, həmçinin kənd yerlərində geniş xətli internetin infrastrukturunun inşası ilə bağlı layihələr. “Fermer təsərrüfatlarının modernləşdirilməsi”, “Əsas kənd təsərrüfatı və meşə məhsullarının əlavə dəyərinin artırılması”, “Qeyri-kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin istiqamətində differensiasiya”, “Mikro müəssisələrin yaradılması və inkişafı” tədbirlərin benefisiarları üçün avansların ödənilməsi imkanı tətbiq edi lmişdir. Yüklə 7,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|