Klinik protokol Az ərbaycan Respublikas

Cədvəl 7. Qan təzyiqi səviyyələrinin təsnifatıª

Kateqoriya

Sistolik AT

(mm c.s.)

Diastolik AT 

(mm c.s.)

Optimal

<120

və

<80

Normal

120-129

və/və ya

80-84

Yüksək normal

130-139

və/və ya

85-89

1-ci dərəcəli hipertenziya

140-159

və/və ya

90-99

2-ci dərəcəli hipertenziya

160-179

və/və ya

100-109

3-cü dərəcəli hipertenziya

≥180

və/və ya

≥110

Təcrid olunmuş sistolik 

hipertenziya

≥140

və

<90

ª müalicə almamış şəxslərdə QT-nin səviyyələri 

Hipertenziyanın diaqnostikası üçün bütün xəstələr aşağıdakı 

müayinələrdən keçməlidirlər

100

:

► acqarına qanda şəkərin müayinəsi

► qan zərdabında ÜXS, XS-ASLP və XS-YSLP 

► acqarına triqliseridlərin səviyyəsi

► kaliumun, sidik turşusunun, kreatinin səviyyəsi, kreatinin klirensi 

(Kokroft-Qolt  düsturuna  görə)  və ya  qiymətləndirilmiş  QFS 

(Modification  of  Diet  in  Renal  Disease (MDRD) düsturuna 

əsasən)

► hemoqlobinin və hematokritin səviyyəsi

► sidiyin  analizi  (mikroalbuminuriyaya  və çöküntüyə ekpress  test, 

müsbət nəticə olduqda proteinuriyanın göstəricilərinin ölçülməsi) 

► EKQ

Exokardioqrafiya,  yuxu  arteriyasının  ultrasəs  müayinəsi,  TÇİ, 

göz dibinin müayinəsi və nəbz dalğasının sürətinin ölçülməsi tövsiyə

olunmuş əlavə müayinələr kimi göstərilmişdir.

Acqarına  şəkərin  səviyyəsi  <5,6  mmol/l  (100  mq/dl)  və ya 

qlikirləşmiş  hemoqlobinin  (HbA1c)  səviyyəsi  5,7-6,7%  (Diabetes 

Control  and  Complications  Trial  (DCCT))  olduqda  qlükoza 

tolerantlığı müayinəsinin aparılması tövsiyə olunur.

Eyni  zamanda  AT-nin  ev  şəraitində və ya  24  saat  ərzində

ambulator AT monitorinqinin aparılması tövsiyə olunur.

Cədvəl  8-də hipertenziya  zamanı  proqnoza  təsir  edən  amillər 

göstərilib. 

 

 

 

 

 

 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v

ə 

İslahatlar M

ərk

əzind

ə haz

ırlanm

ış

dı

r. 

---

43

Müayinələr zamanı aşkarlanan orqanların subklinik zədələnmələri 

SCORE  şkalasından  asılı  olmayaraq  ürək-damar  ölümü  ehtimalını 

proqnozlaşdırmağa imkan verir, hər iki amilin olması isə (orqanların 

subklinik  zədələnməsi  və SCORE  şkalasına  görə hesablanmış  risk), 

xüsusilə SCORE  riski  mülayim  və ya  aşağı  olduqda  (1-4%)  həmin 

riski daha dəqiq müəyyən etməyə imkan verir

147

.