Kodu: ku. Pr. 45 Yayin tariHİ: aralik 2015

TRANFÜZYON MERKEZİ

İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

KODU: KU.PR.45	YAYIN TARİHİ: ARALIK 2015	REVİZYON NO: 00	REVİZYON TARİHİ: - -	SAYFA NO: 4/16

6.5.4 Kan ve Kan Bileşeni Hazırlanması:

Transfüzyon planlanan hasta için istem yapılırken;

• 
  Gerekli kan miktarı ve kan ürünü belirlenir ve çalışılması istenen testlerle birlikte (cross match, kan grubu gibi) hastane otomasyon sisteminden talebi yapılır. Kan istem formu kurallara
  

uygun ve tam olarak doldurulur. İstem transfüzyon merkezine ulaştığında; hastane otomasyon sisteminden yapılmış olan talep, Kan Bileşeni İstek Formu ve beraber gönderilmiş kan örneği tüpü kontrol edilir. Eksik doldurulmuş istek formu ve etiketsiz örnek tüpleri transfüzyon merkezi tarafından kabul edilmez (Acil durumlarda transfüzyon talimatı uygulaması bunun dışındadır). Bu tür durumlarda transfüzyon merkezi yeni örnek/ve veya ek bilgi isteminde bulunur. Güvensizlik oluşturan örnek imha edilir.

Hazırlayan BİRİM SORUMLU

Kontrol Eden KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ

Onaylayan BAŞTABİP

• 
  Hastanın önceki kayıtlarından ABO ve RhD grubu kontrol edilir. Hastanın önceki kayıtları otomasyon sisteminde aranırken TC kimlik no veya diğer kimlik belirleyicilerden en az üçü (ad soyad, doğum tarihi, protokol/hasta numarası) kullanılır. Yeni örneğin kan grubu ile önceki kayıtlar arasında bir uyumsuzluk bulunursa, sorun çözülmeden kan bileşeni çıkışı yapılmaz. Sorunun
  

çözümü için hastadan yeni bir kan örneği istenir.

• 
  Transfüzyon öncesi uygunluk testleri olarak hastanın kan grubu, BKM’den temin edilen kanın kan grubu ve crossmatch testleri yapılır. Acil bir durum söz konusu ise testler lam aglütinasyon yöntemi ile yapılırken, rutin istemlerde manuel olarak jel santrifügasyon yöntemi ile yapılmaktadır. Taze Donmuş Plazma (TDP), transfüzyon merkezinde 37⁰C su banyosunda eritilmektedir. Transfüzyon öncesi uygunluk testleri tamamlanan kan ve kan bileşeni transfüzyon öncesi uygunluk testlerine ait form doldurularak Kan Merkezi Crossmatch ve Servis Çıkış Defterine kayıt edilir. İstem yapan kliniğe haber verilir ve transfer edilene kadar uygun koşullarda saklanır. Servis hemşiresine imza karşılığı, tarih ve saat kayıt edilerek teslim edilir.
  
• 
  Acil durumlarda, transfüzyon öncesi uygunluk testleri tamamlanmadan kan bileşeninin klinik kullanımı da gerekebilir. Çapraz karşılaştırması yapılmamış kanın şiddetli transfüzyon reaksiyonu riski taşıdığı bilinerek, kullanımının sadece yaşamı tehdit eden durumlarla sınırlandırılması gerekir. Böyle bir uygulamanın tüm sorumluluğu endikasyonu koyan hekime aittir. Endikasyon, tıbbi kayıtlarda bulunmalı ve istek formunda klinik hekimin ad-soyad ve imzası yer almalıdır.
  
• 
  Uygunluk testleri tamamlanmadan verilmiş kan ünitesi üzerinde bu durum açık olarak belirtilmelidir.
  

6.2.1 Çapraz karşılaştırmanın yapılamadığı acil durumlar:

• 
  Transfüzyon öncesi uygunluk testlerinin temeli; alıcı ve vericinin kan grubu uygunluğudur.
  
• 
  Acil durumlarda her iki kan grubuna bakılarak çapraz karşılaştırma yapılmaksızın ABO RhD uygunluğu ile transfüzyon yapılabilir.
  

• 
  Hastanın eski kayıtları ya da bilinen kan grubu beyanı doğrultusunda transfüzyon yapılamaz.
  

  	TRANFÜZYON MERKEZİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
  KODU: KU.PR.45	YAYIN TARİHİ: ARALIK 2015	REVİZYON NO: 00	REVİZYON TARİHİ: - -	SAYFA NO: 5/16

• 
  Kan grubu tiplendirmesi için yeterli sürenin olmadığı hayati tehlike durumlarında ise O RhD negatif eritrosit süspansiyonu ve/veya AB grubu taze donmuş plazma kullanılabilir. Böyle bir durumda transfüzyon merkezi telefonla bilgilendirilir ve transfüzyon öncesi örnek ve/veya kan istek belgesi en kısa zamanda gönderilir.
  
• 
  Transfüzyon acil koşullarda yapılmış olsa dahi mevcut örnekle en kısa zamanda kan grubu tiplendirilir ve çapraz karşılaştırma yapılır. Çıkışı yapılan kan bileşenlerinin hortum segmentleri uygun ısıda 7 gün saklanır.
  

6.3. Kan ve Kan Bileşenlerinin Test Edilmesi :

6.3.1 Mikrobiyolojik tarama testleri:

6.3.1.1 Zorunlu testlerde genel yaklaşım:

• 
  Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış test kitleri kullanılmaktadır. Mikrobiyolojik tarama testleri, reagen ve kit üreten firma talimatlarına uygun olarak çalışılır.
  
• 
  Bağış kanlarının taranmasında kullanılan testler, ilgili antijen ve/veya antikorun gösterilmesi esasına dayanır. Testler, her çalışma için negatif ve pozitif kontrolleri içeren kitler halinde temin edilir. Bu testlerin asgari ve mutlak çalışma koşulu, üretici firma talimatlarına uygun olarak kontrollerin doğru sonuç vermesidir.
  

Hazırlayan BİRİM SORUMLU

Kontrol Eden KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ

Onaylayan BAŞTABİP