Kokanduni uz

3-bosqichda:
-
har bir o‘quvchi o‘z qog‘ozlarini to‘ldirib bo‘lgach, o‘qituvchi ularni kichik guruhlarga 
b
o‘linishlarini iltimos qiladi yoki o‘zi turli guruhlarga bo‘lish usullaridan foydalangan holda 
o‘quvchilarni kichik guruhlarga bo‘lib yuboradi;
-
o‘qituvchi har bir guruhga FSMU texnologiyasining 4 bosqichi 
yozilgan kata formatdagi 
qog‘ozlarni tarqatadi; 
-
o‘qituvchi kichik guruhlarga har birlari yozgan qog‘ozlardagi fikr va dalillarni katta 
formatda umu
mlashtirgan holda 4 bosqich bo‘yicha yozilishini taklif etadi. 
4-bosqichda:
-kichik guruhlarda avval ha
r bir o‘quvchi
o‘zi yozgan har bir bosqichdagi fik
rlari bilan 
guruh a’zolarini tanishtirib o‘tadi. Guruh a’zolarining barcha fikrlari o‘rganilgach, k
ichik guruh 
a’zolari ularni umumlashtirishga kirishadi; 
-
guruh a’zolari FSMU ning 4 bosqichini har biri bo‘yicha umumlas
htirib uni himoya 
qilishga tayyorgar
lik ko‘radilar; 
-
fikrlarni umumlashtirish vaqtida har bir o‘quvchi o‘z fikrlarini himoya etishi, i
sbotlashi 
mumkin.
5-bosqichda:
-kichik guruhlar umumlashtirilgan fikrlarni himoya qiladilar: guruh vakili har bir 
bosqichni alohida o‘qiydi (iloji boricha izoh bermagan holda). Ba’zi bo‘limlarni isbotlashi, 
ya’ni guruhning aynan nima uchun shu fikrga kelganini aytib o‘tishi mumkin.

---

970
www.
kokanduni.uz 
6-bosqichda:
-
o‘qituvchi darsga yakun yasaydi, bildirilgan fikrlarga o‘z
munosabatini bildiradi;
-quyidagi savollar bilan 
o‘quvchilarga murojaat qiladi: 
a) Ushbu dars yordamida nimalarni bilib oldingiz va nimalarni o‘rg
andingiz?
b) Ushbu dars qanday samara berdi?
c) Ushbu mavzu o‘quvchilarda qanday xislatlarni tarbiyalaydi
, nimalarni shakllantiradi, 
ularning qanday fazilatlarini rivojlantiradi?
IZOH: Yuqorida keltirilgan savollar o‘qituvchi tomonidan har bir darsning 
mazmuni, 
maqsadidan kelib chiqqan holda o‘quvchilarga berilishi mumkin.
Masalan:
Mavzu: Kesim gapning mazmuniy markazi.
F (fikringizni bayon eting); 
Gapni
ng mazmuniy markazini tashkil etib, boshqa bo‘laklarni o‘z atrofiga birlashtiruvchi, 
tasdiq-inkor, shaxs-
son, zamon va mayl ma’nolarini ifodalovchi bosh bo‘lak kesim deb ataladi. 
S (Fikringiz bayoniga biro
n sabab ko‘
rsating): Kesim gapning mazmuniy markazini
tashkil etganligi uchun boshqa bo‘laklar qatnashmasdan ham kesim orqali gap hosil qilish 
mumkin.
M (Ko‘rsatilgan sababni tushuntiruvchi (isbotlovchi) misol keltiring): Kelayapti. 
Boramiz.
U (Fikringizni umumlasht
iring): Yuqorida keltirilgan so‘z bi
r gapni hosil qilmoqda. Agar 
gapda kesim qatnashmasa, gapning mazmuni bo‘lmaydi. Kelyapti, boramiz degan so‘zlar 
gapning mazmuniy markazi bo‘lmokda. Kelayapti gapi hozirgi zamonni ifodalayapti. Boramiz 
gapi kelasi zamon
da ifodalangan. Xulosa o‘rnida shuni
ta’kidlash mumkinki, o‘qitish 
jarayonida o‘quvchilarga shaxs sifatida qaralishi, turli pedagogik texnologiyalar hamda 
zamonaviy metodlarning qo‘llanilishi ularni mustaqil, erkin fikrlashga, izlanishga, ha
r bir 
masalaga 
ijodiy yondashishga yo‘naltiradi, eng asosiysi, ularning o‘qishga, fanga bo‘lgan 
qiziqishlarini kuchaytiradi. 
Bunday natijaga erishish amaliyotda o‘quv jarayonida innovatsion va axborot 
texnologiyalarini qo‘llashni taqozo etadi. Ular juda x
ilma-xildir. Hozirgi zamonaviy metodlar 
yoki o‘qitishning samarasini oshirishga yordam beruvchi texnologik darslar o‘quvchilarda 
mantiqiy, aqliy, ijobiy, tanqidiy, mustaqil fikrlashni shakllantirishga, ijobiy fazilatlarni 
tarbiyalashga va ularning qobiliyatlarini rivojlantirishga yordam beradi.