Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
1.O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh,Mir
ziyoyevning Ozbekiston Respublikasi
Mustaqilligining 29 yilligiga bag’ishlangan tantanali marosimda
gi nutqi.
2.Abdulla Avloniy.Tanlanga asarlar.2-
jild. “Turkiy guliston yoxud axloq ”,
-
T,Ma’naviyat,2006.
3 Zunnunova A. Pedagogika tarixi , - T, ; Sharq,2004.
4.Qosimov. B Milliy uyg’onish davri o’zbek adabiyoti,
-2004,-
T,;Ma’naviyat.
735
www.
kokanduni.uz
ТИЛ БИЛГАН
-
ЭЛ БИЛАДИ
Юлдашев Салохиддин Азамович
Қўқон университети Таълим кафедраси Ўқитувчиси
Аннотация:
Тил ўрганишнинг афзалликларини уни мукаммал ўзлаштирмагунча
билиб бўлмайди. Бунинг учун хоҳиш, ирода ва меҳнат талаб қилинади, бирор бир
хорижий тил ўрганиш жараёнида, инсон ўша халқнинг тарихи, турмуш тарзи ва
маданияти билан яқиндан танишади.
Калит сўзлар:
Хорижий тил, грамматика, сўз, арабий тил, ҳазил, диалог, тарих,
халқ, маданият, интернет, равон сўз, тарих.
Ҳар бир тил ўзига хос жиҳати билан
бир
-
биридан фарқ
қилади. Ўзимизнинг ўзбек
тили сингари бошқа тиллар ҳам ўз миллати, халқининг тарихини акс эттиради. Тил,
аввало, алоқа воситаси ҳисобланади, аммо бу фақатгина кундалик юмушларда
қўлланиладиган сўзларни билибгина тилни тўлиқ
ўзлаштирдим деб бўлмайди. Тил
ўрганишнинг афзалликларини уни мукаммал ўзлаштирмагунча билиб бўлмайди.
Бунинг учун хоҳиш, ирода ва меҳнат талаб қилинади, бирор бир хорижий тил ўрганиш
жараёнида, инсон ўша халқнинг тарихи, турмуш тарзи ва маданияти билан яқиндан
танишади.
Бу тил ўрганишнинг биринчи кунидаёқ
сезилмаслиги мумкин, бироқ
унга
чуқурроқ
кириб, мукаммал эгаллаган сари унинг афзалликлари, фойдаси, инсон
ҳаётида катта аҳамиятга эга эканига ишонч ҳосил қилади киши.
Замонамиз психологлари хорижий тилини ўрганиш инсон
характерини ҳам
қисман ўзгартиришини таъкидлашмоқда. Хорижий тилларини ўрганиш кундалик
ҳаётимизда ҳам катта фойда беради. Ҳозирги кунда деярли барча интернет
тармоқларидан кенг фойдаланади. Бунда ҳеч бўлмаганда икки хорижий тилни
ўрганиш лозим бўлади. Масалан,
асосан кўпчилик бир тилни билса, интернетдан зарур
ахборотни топиш учун шу тилдан фойдаланади, лекин агар улар бир неча тилни
билсалар, маълумот танлашнинг қамрови бир неча ўн баробар кенгроқ
бўлади.
Шунингдек, биз техника асрида яшамоқдамиз, яъни ахборот
-
технологиялар асри. Бу
дегани, оддий компютердан толиқ
фойдаланиш учун ҳам баъзи тилларни билиш талаб
этилади.
Кундалик ҳаётда Хорижий тили катта аҳамиятга эга деган фикримизнинг исботи
сифатида яна шуни қўшимча қилишимиз мумкин
-
ки, хорижий тилни билиш севиб
томоша қиладиган филм ва сериалларимизни асл ҳолида кўришимиз, севимли
актёрларимизнинг ўз овозини эшитишимиз имконини беради. Бундан ташқари мазкур
тилда кўп қўлланиладиган сўзлар, ҳазиллар, диалоглар орқали янада бири ортади, сўз
бойлиги ошади. Шу билан бирга хорижий тилдаги қўшиқларни шунчаки эмас, балки
мазмун
-
моҳиятини тушуниб эшитиш имкони мавжуд бўлади.
Тил ўрганиш инсон фикрлаш қобилиятини ўстиради, дунёқарашини
кенгайтиради, масалага ҳар томонлама ва тўғри ёндашишга ёрдам беради.
Олимларнинг тадқиқотига кўра, бир хорижий тилни мукаммал тўлиқ
ўзлаштирган
инсоннинг мияси кўпроқ
ривожланган бўлади ва улар иккинчи ва учинчи тилларни
ўзлаштириш анчайин осонлашади.
Баъзи Европа мамлакатларида ўз мутахассислигидан ташқари ҳар бир билган
хорижий тили учун маошга қўшимча ҳақ
тўлаб берилар экан. Тил билган кишилар иш
топишда ҳам қийналмайдилар. Ҳозирги замонавий оламда тил билиш сув ва ҳаводек
зарур. Хорижий тилларини билган инсонлар мантиқий фикрлашини ўстиради ва
муаммо ёки масалани ечишда қийналмайдилар.
|