812
www.
kokanduni.uz
O
ʻ
SMIRLARDA AGRESSIV XULQ-ATVOR SHAKLLANISHIGA TA
ʼ
SIR ETUVCHI OMILLAR
Mirzayeva Sarvinoz Hasan qizi
TerDPI Pedagogika va psixologiya yo‘nalishi talabasi
Annotatsiya:
O`smirlik davri oziga xos murakkab davr bo`lib, aksar bu yosh vakillarida
agressiv xulq-atvor kuzatilishi tabiiy holatga aylangan.Maqola agressiya kishilar
o‘rtasidagi
kelishmovchilik oqibatida kelib chiqadigan har qanday xulq-atvor modellaridan biri bo`lib,
shaxslararo munosabatda yaqq
ol namoyon bo‘ladi. Agressiyaning maqsadi xususan
jabrlanuvchiga azob yetkazish hamda agressiyani boshqa maqsadlarga erishish vositasi
sifatida qo‘llash hisoblanadi. Maqolada o‘smirlik davridaagressiv xulq ko‘rinishlarining tasnifi,
korreksion imkoniyatlari yoritilgan.
Kalit so‘zlar:
Tajovuskor, Inqiroz, Agressiya, stress. Agressiv xulq, Instinkt.
Agressiya atamasi lotin t
ilidan olingan bo‘lib, «aggredi» –«tajovuz qilmoq» ma’nosini
anglatadi. Psixologiyada«agressiya» atamasiga nisbatan turli yon
dashuv
lar mavjud bo‘lib,
X.Delgado, A.A.Bass, L.M.Semenyuk, G.Parens, A.Bandura, R.Uolters, Yu.Mojginskiylar
tomonidan agressiya salbiy baholanadi. Shu bilan bir qatorda agressiyaga nisbatan ijobiy
yondashuvlar ham mavjuddir. Jumladan, L.Bender agressiyani inson
ning o‘z
-
o‘zini namoyon
qilishga intilishidir, deb ta’kidlaydi.
Keyingi paytlarda yoshlar o‘rtasida tajovuzkorlik, agre
ssiv xulq uchrab turibdi. Sababi
yoshlarimiz telefon, ijtimoiy tarmoqlar orqali turli mentalitetimizga, milliy qadriyatlarimizga
xo
s bo‘lmagan videoroliklar, materiallar, voqea hodisalarga guvoh bo‘lmoqdalar. Kattalar
ularning xattiharakatlarini nazorat qi
la olmayaptilar.O‘smirlik davri olimlar tomonidan eng
qiyin davr, inqiroz davri, o‘tish davri deb e’tirof etiladi. Haqiqatdan
bu davrga kiradigan
bolalarga tarbiya-
ta’lim berish ham qiyin bo‘lib qoladi. Ular qaysar, o‘zini boshqalar tan
olishlarini xoxlayd
igan, romantik bo‘lib qoladilar. Shuning uchun o‘smirlarni vaqtincha
qo‘llab
-
quvvatlash juda muhimdir, ammo vaqt o‘tishi bila
n unin
g fikrlari bilan yolg‘iz
qolishiga imkon berilishi kerak.
Dostları ilə paylaş: