Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kalit so‘zlar: Inklyuziv, integratsiya, reabilitatsiya, funksional, huquq, uzviylik, fikr, dialektik, uzviylik
|
Kalit
so‘zlar: Inklyuziv, integratsiya, reabilitatsiya, funksional, huquq, uzviylik, fikr, dialektik, uzviylik Jamiyatda Imkoniyati cheklangan bolalarga nisbatan yanglish fikr va munosabat mavjud. Ular haqida ma’lumotlar ning kamligi va ularga yoshligidan maxsus muassasalarda yopiq tarzda ta’lim - tarbiya berilishi bunga sabab bo‘lishi mumkin. Bunday munosabatni yo‘qotish yoki kamaytirish ancha mushkul ishdir. Lekin tajribadan shu narsa ma’lumki, kattalarga nisbatan bolalar farqli va o‘xshashlik jihatlarni tezroq anglar ekanlar. Agarda maxsus ehtiyojli bolalar normal rivojlanishdagi bolalar bila n birgalikda ta’lim - tarbiya olsalar, bu barcha bolalarni Imkoniyati cheklangan bolalarga nisbatan o‘zlari singari bol a ekanliklarini anglab, kamsitmasliklarini ta’minlagan bo‘lar edi. Jamiyatdagi integratsiya jarayonida insonning integratsiya – alohida e lementlarni yig‘ib, ularni birlashtirish, yaxlit holga keltirish deb tushunish mumkin. Shuningdek, ko‘pchilik olim va metodistlar integratsiya muammosining mazmun- mohiyatini aniqlash bo‘yicha fikr berganlar Hozirgi kunda "Integratsiya" tushunchasining aniq ta’rifi metodik adabiyotlarda, bu muammo bo‘yicha shug‘ullangan olimlar tomonidan bir - biriga yaqin bo‘lgan ta’riflarda berilgan. T a’limni integratsiyalashning asosiy maqsadi boshlang‘ich maktabdayoq tabiat va jamiyat haqida yaxshi tasavvur asoslarini qo‘yish va ularning rivojlanishi qonunlariga o‘z munosabatini shakllantirishdir. Mana shuning uchun kichik maktab o‘quvchis i predmet yoki voqea hodisalarni bir necha tomondan ko‘rishi muhim: mantiqiy va emotsional tomondan badiiy asarda hamda ilmiy-ommabop maq olada biolog, so‘z ustasi, rassom, musiqachi nuqtai nazaridan va boshqalar. Ilmiy dunyoqarashni shakllantirishda yashirin aloqadorlik va bog‘lanishlarni aniqlay bilish, fanlararo bog‘lanish, ya’ni uzviylikni ta’minlash bugungi kuning eng dolzarb masalalari dan biridir. Chunki fanlararo aloqadorlik ta’minlangan holda, darsni tashkil qila olgan o‘qituvchi o‘quvchilarda o‘zini ng faniga bo ‘l gan qiziqishini oshiribgina qolmasdan, mazkur fanni o‘zlashtirishga yordam beradi. Fanlararo aloqadorlikni tizimli tarzda a malga oshirish natijasida o‘quv -tarbiya jarayonining aloqadorligi sezilarli darajada ortadi. O‘quvchilarda dialektik ta rzda fikrlash ko‘nikmalari shakllandi. Shu bilan bir qatorda, o‘quv fanlariga oid bilim va qiziqishlarini rivojlantirishning muhim sharti dir. O‘quv materialini mavzular bo‘yicha tahlil etish yo‘li bilan turli o‘quv predmetlarini qaysi mavzulari bir-biri bilan aloqadorli gi yuzaki ravishda aniqlansa, tarkibiy tahlil etish orqali o‘quv materialining tashkil etuvchi tushunchalari, dalillari, qonuniyatlari, hukm, xulosalari, tasavvurlari orasidagi aloqadorlik o‘rnatildi. Predmetlararo aloqadorlik prinsipiga amal qilish ta’l im- tarbiya sifatini oshirishning muhim omillaridan biri hisoblanadi. Ma’lumki, bunday aloqadorlik o‘rganilayotgan ob’ektni har tomonlama chuqur o‘rganishni ta’minlaydi. U pedagogikada uzviylik, predmetlararo aloqadorlik, o‘zaro aloqadorlik va i ntegrativ aloqadorlik darajalarida talqin etiladi. Uzviylik – o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma va malakalarning asta-sekinlik bilan kengay ib, chuqurlashib, mukammaallashib borishini ko‘zda tutadi. Predmetlararo aloqadorlik – o‘zining mohiyatiga ko‘ra keng tushuncha bo‘ lib, |