Kurikulum
Yüklə 1,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Avtoritar üslubda
|
Demokratik üslubda şagırd ünsiyyətdə bərabərhuquqlu tərəfdaş kımi görülür. Müəllim
şagirdləri qərar qəbul etməyə çağırır, onların fıkrını və təkcə akademik göstəricilərini deyil, həmçinin fərdi xususiyyətlərini də nəzərə alır, muhakimələrində müstəqil olmalarına həvəsləndirir. Bu cür üslubun əsas metodları fəaliyyətə çağırış, məsləhət və xahışdır. Demokratık
MƏTANƏT NƏBİYEVA ONLİNE KURİKULUM HAZIRLIĞI ÜÇÜN 050 721 39 94 71
üslubda ünsiyyət quran muəllimin şagirdlərində özünüqiymətləndirmə yuxarı səviyyədə müşahidə olunur.
olaraq görülür. Müəllim birtərəfli qərar qəbul edir, şagirdlərdən tələb etdiklərinin yerinə yetirilməsinə sərt şəkildə nəzarət edir, şagirdlərin fikirini və situasiyanı nəzərə almadan öz haqlarından istifadə edir və verdiyi qərarları şagirdlər qarşısında əsaslandırmır. Bu cür ünsiyyətin əsas metodları əmr və nəsihətdir. Əlbəttə ki, pedaqoşi fəaliyyətdə demokratik ünsiyyət üslubundan istifadə etmək məqsədəuyğundur. Müəllim-şagird dialoqunda vacib olan xüsusiyyətlər, hətta yanlış olsa belə, şagirdin fikrinə dözümlülük nümayiş etdirmək, öz mövqeyinə tənqidi yanaşmaq, şagirdə qarşı pedaqofi optimizm və inam göstərmək, şagirdin səhvetmə haqqını qəbul etmək hesab olunur.
saxlamaq lazımdır ki, şagirdlərlə olan optimal ünsiyyət əmr və tabe olmaq dili deyil, qarşılıqlı inama əsaslanan dıldir. Bundan başqa optimal ünsiyyət həm də açıq şəkildə aparılan pedaqofi ünsiyyətdir: müəllim şagirdlə olan ünsiyyəti sadələşdirir, onları təşəbbüskarlıq göstərməyə, müstəqil şəkildə mühakimə yürütməyə, tənqidi təfəkkürə sövq edir.
Həssaslıq dedikdə sərhədləri aşmadan sadə, təbii söhbət etmək, şagirdin müstəqil düşüncəsinə xələl gətirmədən ona tələblər qoymaq, gülüş obyektinə çevirmədən (ələ salmadan) zarafat etmək, süründürməçilik etmədən tələbkar olmaq, kobudluq etmədən ciddi olmaq, tərslik etmədən inadkarlıq göstərmək və s. Hesab oluna bilər. Burada yumorun sinifdə istifadəsinə xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. İlk növbədə, yumora səbəb olan çatışmazlığın pedaqoji məqsədyönlülüyünə baxılmalıdır, çünki yumor da tənqidin bir formasıdır. İkinci məsələ isə yumor şagirdin davranış və inkişafında olan bu və ya digər çatışmazlığı aradan qaldırmağa yönəlməlidir və heç bir halda onun şəxsiyyətinə toxunmamalı və onu utandıracaq bir şey olmamalıdır.
Empatiya özündə digər insanı anlamağı, yəni onun şəxsiyyətini analiz etmək, onunla emosianal bağlılıq yaratma, onun hislərinə cavab vermək, ona kömək etmək kimi xüsusiyyətləri özündə birləşdirir. Şagirdlərin məktəbdə müvafiq qaydada ünsiyyət qurmaqlarını və nəzakətli dildən istifadə etməklə. Rini istəyiriksə, özümüzün müəllim olaraq necə bir dildən istifadə etdiyimizə və şagirdlərlə, eləcə də, digər məktəb heyəti ilə necə ünsiyyətdə olduğumuza diqqət yetirməliyik. Çünki müəllimlər şagirdlər üçün bir nümunə rolunu oynavır. Biz bunu hiss etməsək də, şagirdlər istifadə etdiyimiz sözləri, cümlələri necə qurduğumuzu, istifadə etdiyimiz səs tonunu təkrarlayırlar. Onlar bizi izləyir, gün ərzində etdiyimiz və dediklərimizə fikir verirlər. (bax: şagird əsaslı təlim modeli) • Hər bir müəllim sinitdə ədəbi dildən istifadə etməyə çalışmalı və sinifdəki şagirdlərin istifadə etdiyi dialektlərə hörmətlə yanaşmaqla bərabər, onları da ədəbi dildən istifadə etməyə həvəsləndirməlidır. |