14
Hozirda logopediyada nutq buzilishlarining ikkita tasnifi o`rin olgan; bittasi-
tibbiy pedagogik, ikkinchisi
psixolog-pedagogik yoki pedagogik (R. Ye. Levina
bo`yicha).
Buzilishlarning ruhiy-lingvistik mezonlar
asosida nutqning qaysi turi
buzilganiga qarab ikkita guruxga bo`lish mumkin:
og’zaki yoki
yozma.
Og’zaki nutqning buzilishi, o`z navbatida ikkita turga bo`linishi mumkin:
1) bayon qilishning fonasion (tashqi) ta’minlanishi, ular nutqning talaffuz
tomonining buzilishi, deb ataladi va 2) bayon qilishning semantik-struktura (ichki)
jihatdan ta’minlanishi, ular logopediyada nutqning uzluksiz yoki ko`p
tovushli
buzilishi, deb ataladi.
1. Bayon qilishdagi fonasion ta’minlashning zaiflashuvi buzilgan bo`g’inga
bog’liq holda tabaqalanishi mumkin:
a) tovush shakllanishi,
b) bayon qilishning sur’at-oxang jihatdan tashkil etilishi,
v) intonasion melodik,
g) tovush chiqarishning namoyon bo`lishi.
Bu zaiflashuvlar turli jarayonlarda mavhum
xolida kuzatilishi mumkin,
logopediyada ularga bog’liq bo`lgan buzilishning quyidagi turlari ajratiladi (ularni
belgilash uchun an’anaviy bo`lib qolgan atamalar mavjud):
1.
Dostları ilə paylaş: