M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov

Tuya qaldirg‘och – Hirundo daurica L. 

 

Qishloq qaldirg„ochidan patlarining 

elka,  yon  va  qorin  tomonida  sarg„imtir 

tovlanishi  bilan  aniq  ajralib  turadi. 

Bahorda  qishloq  qaldirg„ochlaridan  bir-

ikki hafta keyin keladi. Kuzda sentyabr va 

oktyabr  oylarida  uchib  ketadi.  Tuya 

qaldirg„och 

g„orlarga 

va 

inson 

yashaydigan  bir  qavatli  va  ko„p  qavatli 

uylarga  uya  quradi.  Uyasining  shakli 

kolbani  teng  bo„lib,  yopishtirib  qo„ygan 

shaklni  eslatadi  va  bu  kolbaning  og„zi 

uyiga  kirish  uchun  yo„l  bo„lib  xizmat  qiladi.  Uyalarini  loydan  ilashqoq 

---

 

24 

so„laklaridan  ajralgan  suyuqliklar  bilan  yopishtirib  quradi.  Bolalari  24  kunda 

uchirma  bo„ladi,  bularning  ota-

onasi  bir-necha  kun  yana  boqadi. 

Keyin 

ikkinchi 

marta 

tuxum 

qo„yishga 

o„tadi. 

Tuya 

qaldirg„ochlarining  ham  ovqati 

boshqa  qaldirg„ochlarning  singari 

havoda uchib yurgan har xil mayda 

hasharotlar  bo„lib,  ular  pashsha, 

chivin  va  shu  kabilarni  qirib  foyda 

keltiradi.