Hakka, Zag‘izg‘on – Pica pica L.
Chumchuqsimonlar turkumining qarg„asimonlar
oilasiga kiradi. Zag„izg„onni tanimaydigan odam kam
uchrasa kerak. Boshi, yelkasi, qanotlarining uchi,
dumi va oyoq patlari qora, qorin tomoni, qanotining
usti oq, uzun dumini qora rangi ustida yashil rang
tovlanib turadi. Zag„izg„on o„troq qushlardan, O„rta
Osiyoda ancha keng tarqalgan. Qalin o„rmon va
bog„larda chaqqon, shoxdan-shoxga sakrab harakat
qiladi. Daraxtlarga cho„plardan, har xil sim va
iplardan dag‟al uyalar yasaydi. Hatto, ba‟zi da uyalari
mayda qirqilgan simlardan iborat bo„ladi. Uyalariga
har -xil yaltiroq narsalarni olib kelishni yaxshi
ko„radi. Erta bahor havo issiq keladigan bo„lsa,
fevral-mart oylaridan 9-10 tagacha tuxum qo„yadi,
urg„ochisi 20 kungacha tuxum bosadi, shuncha kun bolalarini uyida boqib, so„ngra
uchirma qiladi. Bular katta galalar hosil qilmaydi. Lekin biron xavf tug„ilsa,
bezovtalanish tovushini boshqalari eshitishi bilan to„planib birgalikda kushandasini
haydaydi. Bular juda sezgir, atrofdagi holatni juda yaxshi sezadi. Masalan, odam
qo‟lidagi oddiy yog„och bilan ov miltigini farqiga boradi. Ovchilarni ko‟rsa tezda
qochadi. Bu qushlar umurtqasiz va mayda umurtqali hayvonlar bilan ovqatlanadi.
Mevali bog„larga biroz zarar keltiradi. Mayda qushlarni tuxumini va bolalarini yeb
ularga zarar yetkazadi. Ba‟zida axlat va o„limtiklar bilan ovqatlanadi. Farg„ona
sharoitida hakkani keltirgan zararidan ko„ra foydasi ko„proq, chiroyli qushlardan
hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: |