M. X. Xalilova 5-sinf Biologiya fanidan test topshiriqlari

11- § O’zbekistonda keng tarqalgan dorivor va zaharli o’simliklar
1.O’zbekistonda o’sadigan dorivor o’simliklarni toping.
A. Mingdevona, bangidevona, ayiqtovon, kanakunjut
B. Yalpiz, na’matak, isiriq, shirinmiya, aloe
C. Yalpiz, isiriq, ayiqtovon, aloe
D. Bangidevona, mingdevona, na’matak, aloe
2.O’zbekistonda o’sadigan zaharli o’simliklarni ko’rsating.
A. Mingdevona, bangidevona, ayiqtovon, kanakunjut
B. Yalpiz, na’matak, isiriq, shirinmiya, aloe
C. Yalpiz, isiriq, ayiqtovon, aloe
D. Bangidevona, mingdevona, na’matak, aloe
3.Yalpizga xos xususiyatlarni aniqlang?
1)bargi va poyasi xushbo’y hidga ega 2)jigar xastaliklari davolashda keng qo’llaniladi 3)urug’ining qaynatmasi nafas qisishiga davo 4)dorivor preparatlari uxlatuvchi tasirga ega 5)tarkibidagi C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushuradi 6)mevasi odamning immunitetini oshiradi 7)yer ustki qismidan tayyorlangan qaynatmasi tish og’rig’i,milk yallig’lanishini davolash uchun tavsiya etiladi 8)tarkibida mentol va efir moylari bor
A.1,2,7,8, B.1,2,4,7 C.2,3,4,5, D.4,5,6,7
4.Gullari yumaloq, sariq rangli bargi zaharli o’simlikning odamda keltirib chiqaradigan nohush belgilari?
A.O’g’iz qurishi,yurak ishining tezlashishi,mo’ljal olish qobiliyatining susayishi,ayrim hollardaodam birdan kulib,birdan yig’lashi mumkin
B.Ich ketish,ko’ngil aynishi,darmonsizlik
C.Bargidagi suyuqlik ko’z yoshlanishi,og’iz va tomoqning qurishi,suyuqlik ko’zga tushsa ko’rishning vaqtincha pasayishi,oshqozon ichakda og’riq,ko’ngil aynishi
D.Og’iz qurishi,ovoz bo’g’ilishi,yuzning qizarishi,yurak ishining susayishi,birozdan so’ng titroq,hushdan ketish hollari
5.Ko’p yillik dorivor o’t osimlik(lar)ni belgilang?
A.Shirinmiya,kanakunjut B.Yalpiz
C)Isiriq,na’matak D.Shirinmiya,ayiqtovon
6.Qaynatmasi bilan yuz yuvilganda kataraktani davolaydigan(1),yer ustki qismidan tayyorlangan qaynatmasi tish og’rig’ini va milk yallig’lanishini davolashda ishlatiladigan(2),o’simliklarning hayotiy shaklini mos ravishda toping?
A.1-ko’p yillik, 2-buta B.1-buta, 2-ko’p yillik
C. 1-bir yillik, 2-ko’p yilik D.1-ko’p yillik, 2-ko’p yillik
7. Namatakka tegishlisini belgilang?
1-mevasi odam imunitetini oshiradi 2-jigar xastaliklari davolashda keng qo’llaniladi 3-urug’ining qaynatmasi nafas qisishiga davo 4-dorivor preparatlari uxlatuvchi tasirga ega 5-tarkibidagi C vitamini qonni suyultiradi,arterial bosimni tushuradi 6-yer ustki qismidan tayyorlangan qaynatmasi tish og’rig’i,milk yallig’lanishini davolash uchun tavsiya etiladi 7-tarkibida mentol va efir moylari bor 8-Organizmdan mikroblarni chiqarib yuborishga yordam beradi 9-bo’yi 30-60 sm keladigan ko’p yillik o’simlik.
A.1,5,8, B.1,2,4,7 C.2,3,4,5, D.4,5,6,7
8. Yalpizga xos xususiyatlar to’g’ri berilgan javobni toping.
A. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi
B. C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi, balg‘amni ko‘chiradi, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
C. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
D. O‘simlikning qaynatmasi bilan yuz yuvilganda ko‘z kasalligi – kataraktani tuzalishiga yordam beradi.
9. Isiriq uchun xos xususiyatlar to’g’ri berilgan javobni toping.
A. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi
B. C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi, balg‘amni ko‘chiradi, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
C. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
D. O‘simlikning qaynatmasi bilan yuz yuvilganda ko‘z kasalligi – kataraktani tuzalishiga yordam beradi.
10. Qizilmiya uchun xos xususiyatlar to’g’ri berilgan javobni toping.
A. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi
B. C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi, balg‘amni ko‘chiradi, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
C. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik, barg va poyalari hushbo‘y hidga ega, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
D. O‘simlikning qaynatmasi bilan yuz yuvilganda ko‘z kasalligi – kataraktani tuzalishiga yordam beradi.
11. Aloe uchun xos xususiyatlar to’g’ri berilgan javobni toping.
A. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik,barg va poyalari hushbo‘y hidga ega,C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi
B. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘t, xalq tabobatida ildizpoyasidan tayyorlangan qaynatma quruq yo‘tal, tomoq og‘rig‘iga davo sifatida ishlatiladi
C. Ildizpoyali ko‘p yillik o‘simlik,b arg va poyalari hushbo‘y hidga ega, nafas yo‘li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo‘llaniladi.
D.Shamollash, oshqozon-ichak kasalliklarini davolashda foyda beradi
12. Rasmdagi o’simlikdan zaharlanish belgilarini aniqlang.
1 2
A.1- og‘iz qurishi, yurak urishining tezlashishi, qo‘l va oyoq harakatining qiyinlashishi, mo‘ljal olish qobiliyatining susayishi; 2- og‘iz qurishi, ko‘z qorachig‘ining kengayishi, ovoz bo‘g‘ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so‘ng harorat ko‘tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi.
B. 1- ovoz bo‘g‘ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so‘ng harorat ko‘tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi; 2- og‘iz qurishi, yurak urishining tezlashishi, qo‘l va oyoq harakatining qiyinlashishi, mo‘ljal olish qobiliyatining susayishi
C. 1- Ayrim hollarda odam birdan kulib, birdan yig‘lashi mumkin; 2- Iste’mol qilgandan so‘ng 10–20 daqiqa o‘tib, o‘simlikdan zaharlanish belgilari yuzaga chiqadi
D. 1- bargiga tegib ketsangiz, undan ajralgan suyuqlik ko‘zning yoshlanishiga, og‘iz va tomoqning qurishiga sabab chi bo‘ladi. Bargdan ajralgan suyuqlik ko‘zga tushsa, odamning vaqtinchalik ko‘rish qobiliyatining pasayishiga olib keladi; 2- a ich ketishi, ko‘ngil aynishi, darmonsizlik kabi holatlar kuzatiladi.
13. Rasmdagi o’simliklardan zaharlanish belgilarini aniqlang.
1 2
A.1- og‘iz qurishi, yurak urishining tezlashishi, qo‘l va oyoq harakatining qiyinlashishi, mo‘ljal olish qobiliyatining susayishi; 2- og‘iz qurishi, ko‘z qorachig‘ining kengayishi, ovoz bo‘g‘ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so‘ng harorat ko‘tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi.
B. 1- ovoz bo‘g‘ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so‘ng harorat ko‘tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi; 2- og‘iz qurishi, yurak urishining tezlashishi, qo‘l va oyoq harakatining qiyinlashishi, mo‘ljal olish qobiliyatining susayishi
C. 1- Ayrim hollarda odam birdan kulib, birdan yig‘lashi mumkin; 2- Iste’mol qilgandan so‘ng 10–20 daqiqa o‘tib, o‘simlikdan zaharlanish belgilari yuzaga chiqadi
D. 1- bargiga tegib ketsangiz, undan ajralgan suyuqlik ko‘zning yoshlanishiga, og‘iz va tomoqning qurishiga sabab chi bo‘ladi. Bargdan ajralgan suyuqlik ko‘zga tushsa, odamning vaqtinchalik ko‘rish qobiliyatining pasayishiga olib keladi; 2- a ich ketishi, ko‘ngil aynishi, darmonsizlik kabi holatlar kuzatiladi.
14. Rasmda ko’rsatilgan o’simlikning dorivorlik xususiyati qanday?

A.Shamollash,oshqozon-ichak kasalliklarini davolashda
B.Balg’amni ko’chiradi,nafas yo’li kasalliklarini oldini olishda,jigar xastaliklarini davolashda
C.Quruq yo’tal,tomoq og’rig’iga davo
D.Barcha javoblar to’g’ri
15.Yalpiz tarkibida ……….. va ………. bo’lib ,ular asablarni tinchlantirishga yordam beradi.
A.Xushbo’y modda va fitonsid B.Mentol va efir moylari
C.Efir moylari va smola D.C vitamin va mentol
16.Yalpizning qaysi qismlaridan tayyorlangan qaynatma tish og’rig’i va milk yallig’lanishini davolash uchun ishlatiladi?
1)ildiz 2) poya 3)barg 4)ildizpoya 5)gul 6) meva va urug’
A.1,2,3 B.2,3,4 C.2,3,6 D.4,5,6
17.Organizmdagi mikroblarni chiqarib yuborishga yordam beradigan o’simlikka xos bo’lmagan xususiyatni aniqlang?
A.Odam immunitetini oshiradi B.Mevasi tarkibida C vitamin bor
C.Qonni suyultiradi D.Arterial bosimni oshiradi
18.Qaysi o’simliklardan asabni tinchlantiruvchi vosita sifatida foydalaniladi?
A.Yalpiz, na’matak B.Yalpiz, isiriq C.Shirinmiya, aloe D.Aloe, isiriq
19.Qaysi o’simliklardan nafas yo’llari kasalliklarini oldini olish va davo sifatida foydalaniladi?
A.Yalpiz, na’matak,isiriq B.Yalpiz, shirinmiya, isiriq C.Shirinmiya, aloe, na’matak D.Aloe, isiriq
20.Isiriqning qaysi qismlaridan asabni tinchlantiruvchi vosita sifatida-1, shirinmiyaning -2 qismidan quruq yo’talga davo sifatida ishlatiladi?
A.1-ildizpoya, 2-poya va urug’ B.1-barg va poya 2-ildizpoya
C.1-meva va urug , 2-poya D.1-poya va urug’ 2-ildizpoya
21.Isiriqqa-I, kanakunjudga –II xos xususiyatlarni aniqlang?
a) bo’yi 30-60 sm b) bo’yi 2-3 m c) bir yillik o’t d) bargi panjasimon e) terini parvarishlashda moyi ishlatiladi f) dasht va vodiyda o’sadi g) dorivor preparati uxlatuvchi ta’sirga ega h) ko’p yillik o’t
A.I-a, d,e,h II-b,c,f,g B.I-b,c,d,e II-a,f,g,h
C. I-a,f,g,h II-b,c,d,e D. I-b,c,f,g II-a, d,e,h
22.Urug’i tarkibida zaharli modda ko’p bo’lishi bilan birga 40-50 % moy bo’lgan o’simlikni aniqlang?
A.Kanakunjut B.Mingdevona C.Bangidevona D.Ayiqtovon
23.Mevasi tikanli ko’sak bo’lgan o’simlikka xos bo’lmagan xususiyat?
A.Bargi oddiy, guli oq rangda
B.Urug’i organizmga tushsa , nafas yo’llariga salbiy ta’sir ko’rsatadi
C.Mo’ljal olish qobiliyatini susaytirish xususiyatiga ega
D.Urug’i mayda qoramtir rangda
24.O’simlikdan zaharlanganda yurak urishi tezlashadi-1, yurak urushi sekinlashadi-2 aniqlang?
A.1-mingdevona 2-zaharli ayiqtovon
B.1-bangidevona, 2-mingdevona, kanakunjut
C.1-zaharli ayiqtovon, mingdevona 2-bangidevona
D. 1- bangidevona, 2-zaharli ayiqtovon, mingdevona
25.Zaharli ayiqtovonga xos xususiyatlarni aniqlang
A.Uzunligi 10-45 sm, o’t o’simlik, gullari sariq, bargi zaharli
B.Bo’yi 2-3 m barglari yirik panjasimon
C.Mevasi tikanli ko’sak
D.Guli oqish sariq rangda bargi oddiy mevasi tikanli
26.Shirinmiya necha yillik o’simlik?
A.Bir yillik B.Ikki yillik C. Ko’p yillik D.Daraxt
27.Kanakunjut qanday o’simliklar guruhiga kiradi?
A.Dorivor B.Zaharli C.Xona o’simligi D.Yaylov o’simligi
28.Qaysi o’simlikning hatto hididan ham zaharlanish mumkin.
A.Shirinmiya B.Bangidevona C.Isiriq D.Yalpiz