M. Z. Islomova farmatsevtika ishini tashkil qilish

1.3. SogMiqni saqlash va farniatsevtika faoliyati xizmatini boshqaruvchi
tashkilotlarning asosiy vazifalari va funksiyalari
0 ‘zbekiston Respublikasi SSV va farmatsevtika faoliyatini amalga 
oshirish ishlari o‘zining ma’lum taitibdagi o'ziga xos boshqarilish tizimiga 
ega bo'lib. bu tizim aholiga tibbiy yordam ko‘rsatishda va dori vositalari 
bilan aholini tegishli tartibda taminlashda muhim o‘rin egallaydi.
Respublikada sog'liqni saqlash tizimiga rahbarlik qilish SSV ga 
yuklatilgan bo‘lib, vazirlik, asosan, quyidagi masalalami hal etadi:
- aholi sog‘ligini va unga bog‘liq ravishda xalq xo‘jaligini, uning 
mudofaa faoliyatini yaxshilash va sog‘liqni saqlash ishlarini rivojlantirish;
- aholiga yuqori malakali va uning hamma qatlami uchun muqobil 
tibbiy yordamni tashkil etish;
10

---

- aholi sogMigini muhofaza qilish, kasalliklarning oldini olish chora- 
tadbirlarini rivojlantirish;
- onalik va bolalikni muhofaza qilish;
- respublika sanitariya-epidemiologiya holatining yaxshi bo‘lishini 
ta’minlash;
- aholini va davolash-profdaktika muassasalarini dori vositalari, 
virusga qarshi va tashhis vositalari, tibbiyotda ishlatiladigan hamda boshqa 
buyumlar bilan ta’minlash;
- davlat rejalariga asoslanib, davolash-profdaktika muassasalari va 
dorixona tizimini rivojlantirish chora-tadbirlarini ko‘rish;
- tibbiy va farmatsiya sohasidagi ilmiy izlanishlarni rivojlantirib, 
uning samaradoligini oshirib, ularni sogMiqni saqlash va farmatsiya 
amaliyotida qoMlash chora-tadbirlarini ko‘rish;
- tibbiyot va farmatsevt kadrlar tayyorlashni, ular malakasini oshirish 
borasidagi nazariy va amaliy bilimlarni yuqori saviyaga ko‘tarish;
- mehnatni ilmiy asosda tashkil etilgan, boshqarish asosida sogMiqni 
saqlash muassasalarini tegishli yuqori malakali kadrlar bilan ta’minlab, 
aholi sogMigMni tiklashda yuqori natijalarga erishish;
- hukumat tomonidan sogMiqni saqlash ishlariga ajratilgan byudjet 
mablagMaridan samarali fovdalanib, sogMiqni saqlash binolarini ta’mirlash va 
yangidan quriladiganlarini o‘z vaqtida ishga tushirish ishlarini amalga 
oshirish.
Bu ishlami amalga oshirish uchun ma’lum bir boshqaruv tizimi 
shakllangan boMib, u ma’lum boshqarma, boMim va tashkilotlar orqali 
amalga oshiriladi.
Vazirlik qoshida hay’at (kollegiya) tashkil etilgan bo‘lib, unga 
sogMiqni saqlash tizimidagi dolzarb muammolami vazirlikning kollegiya 
a’zolari bilan birgalikda hal qilish vazifasi yuklatilgan. Ilmiy, amaliy, klinik 
va epidemiologik muammolami muhokama qilish, ularni reja asosida 
amalga oshirish, tibbiyot va farmatsiyadagi ilmiy va amaliy ish natijalarini 
respublika tibbiyotida qoMlash va shu yoM bilan sogMiqni saqlash 
sohasidagi amaliy va ilmiy yo’nalishlarni rivojlantirish uchun vazirlik 
qoshida Olimlar tibbiyot ilmiy kengashi tashkil qilingan. Bu kengash 
tarkibiga jamoatchilik asosida respublikaning ko‘zga ko‘ringan yirik 
olimlari kiritilgan boMib, ular tibbiyotga va farmatsiyaga oid ilmiy 
yo‘nalishni rivojlantirish bilan birga uni sogMiqni saqlash va farmatsiya 
amaliyotida qoMlash ishlari bilan shug‘ullanadilar.
Bundan tashqari, Davolash-profdaktika yordami ko’rsatish bosh 
boshqarmasi, Onalik va bolalikni muhofaza qilish bosh boshqarmasi, Davlat
i l

---

sanitariya-epidemiologiya nazorati departamenti, Iqtisodiyot va mablag1 
bilan ta’minlash bosh boshqarmasi, Kadrlar va o'quv yurtlari bosh 
boshqarmasi, Ma’muriy xo'jalik boshqarmasi, Nazorat inspeksiyasi, Dori 
vositalari va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish bosh boshqarmasi, Dori 
vositalari siyosati markazi va boshqa bolimlar sog‘liqni saqlash ishlarini 
respublika miqyosida boshqarishda muhim vazifalarni bajaradilar.
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995-yil 25- 
maydagi 181-sonli Qaroriga va (Yzbekiston Respublikasi SSVning 1995- 
yil 2-iyundagi 250-sonli buyrug'iga asosan vazirlik qoshida Dori vositalari 
va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish bosh boshqarmasi tashkil etildi.
SSV ning Dori vositalarini va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish 
bosh boshqarmasida Dori vositalari ekspertizasi va standartizatsiyasi 
Davlat markazi, Farmakopeya, Farmakologiya, Yangi tibbiy texnikalar 
kabi qo‘mitalar, Giyohvandlar nazorati qo'mitasi, Dori vositalari va tibbiy 
texnikani qayd etish bo‘limi hamda nazorat qilish bo'yicha Farmatsevtik 
inspeksiyasi mavjud.
Dori vositalari ekspertizasi va standartizatsiyasi Davlat markazi 
qoshida:
- vaksina, zardob vositalari va mikrobiologik tadqiqotlar o ‘tkazish 
laboratoriyasi;
- dori vositalari sifatini nazorat qilish va standartlash laboratoriyasi;
- tibbiy texnika sifatini nazorat qilish laboratoriyasi;
- farmako-toksikologik tadqiqotlar laboratoriyasi;
- ilmiy uslubiy va axborot bo'limi tashkil etilgan.
Bosh boshqarmaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
- O'zbekiston Respublikasi korxonalarida ishlab chiqarilayotgan va 
import qilinayotgan dori vositalari sifatini nazorat qiladi;
- isfemolchilar va ta’minotchilar o‘rtasida dori vositalari sifati 
masalasida anglashilmovchilik, kelishmovchilik va baxs boiib qolgan 
taqdirda, dori vositalari sifatini arbitraj analizi o'tkazib oxirgi 
yakunlovchi xulosa beradi;
- 0 ‘zbekiston Respublikasiga chet eldan sotib olib keltirilayotgan dori 
vositalari va tibbiyot buyumlarini Davlat ro'yxatidan o ‘tkazishdan 
avval ulaming sifatini har taraflama nazorat qiladi;
- yangi dori vositalariga ishlab chiqilgan me’yoriy texnik hujjatlar 
loyihasiga xulosalar beradi;
- dori vositalari sifatini nazorat qilishning amalda qo‘llanilayotgan 
usullarini takomillashtiradi va yangi usulni ishlab chiqish bo‘yicha 
ilmiy izlanishlar olib boradi;
12

---

- yangi dori vositalarini yaratish bo‘yicha ilmiy ishlar bilan shug'ullanadi;
0 ‘zbekiston 
Respublikasi 
hududida 
ishlab 
chiqarilayotgan, 
saqlanayotgan, qo‘llanilayotgan dori vositalari va tibbiy buyumlari 
sifatini dastlabki davlat nazoratidan o ‘tkazadi;
- eskirib qolgan dori vositalarini Davlat reestridan chiqarish to‘g‘risida 
tavsiyanomalar tayyorlaydi.
Bosh boshqarmaga yuklatilgan vazifalarni amalga oshirish uchun 
unda ekspertlar kengashi tashkil qilingan.