Mahalliy byudjetlarni prognozlashtirishning ilmiy uslubiy asoslari

---

 
 
Proceedings of International Conference on Scientific Research in Natural and Social Sciences 
Hosted online from Toronto, Canada. 
Date: 5
th
April, 2023 
ISSN: 2835-5326 Website: econferenceseries.com
55 | 
P a g e
MAHALLIY BYUDJETLARNI PROGNOZLASHTIRISHNING ILMIY-
USLUBIY ASOSLARI 
PhD Ergashov Jamshid Ashurovich 
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti mustaqil tadqiqotchisi 
Annotasiya:
Maqolada iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirish sharoitida mahalliy byudjet 
daromadlari bazasini kengaytirish va mahalliy soliqlarni hisoblash mexanizmini 
takomillashtirish masalalari, hozirgi kundagi holati va boshqaruvda joriy etishning 
xorij tajribasi chuqur tahlil qilib o‘rganilgan. Mahalliy byudjet daromadlarining 
konseptual asoslarini chuqur o‘rganish va ularning barqarorligini ta’minlash 
bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqish zarurligi asoslandi. Soliqlarning mahalliy 
byudjetlar daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati va mahalliy byudjet 
daromadlarini oshirish hamda mahalliy soliqlar ro‘yxatini kengaytirish yuzasidan 
amaliy taklif va tavsiyalar taklif etildi. 
Kalit so‘zlar: byudjet salohiyati, byudjetlararo transfert, mahalliy byudjet, mahalliy 
byudjetlar daromadlari, mahalliy byudjetlar xarajatlari, mahalliy soliqlar, soliqli 
daromadlar, moliyaviy mustaqillik, mahalliy boshqaruv. 
 
Kirish:
Jahonda global miqyosdagi integratsiya va raqobatlashuvning kuchayishi sharoitida 
davlat byudjetini prognozlashtirish uslubiyotini takomillashtirishga doir ilmiy-
tadqiqotlarning ahamiyati oshib bormoqda. Daromadlarni prognozlash jarayonini 
bashorat qilish va sifatli prognozlash, eksponensial tekislash va yagona tenglama 
regressiya prognozi, makroiqtisodiy daromadlarni prognozlashda xarajatlarni 
prognozlash, o‘rta muddatli byudjetni rejalashtirish, natijaga yo‘naltirilgan 
byudjetlashtirish, dasturiy-maqsadli usulda byudjetni rejalashtirish uslubiyotini 
takomillashtirish, davlat byudjeti prognoz xatoliklarining ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishga ta’siri bo‘yicha olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar bu boradagi ustuvor 
yo‘nalishlardan hisoblanadi.