MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
325 325
325 325
325 325
325 325
325 qarĢılanmır, əksinə asanlıqla psixoloji doyumluluq yarada bilirlər. Ümumiyyətlə götürdükdə təlim materialının əhəmiyyətliliyi qnostik (idraki), praktik (əməli), etik (əxlaqi), estetik (bədii), sosial (ictimai), tərbiyəvi (pedaqoji) sahələri əhatə edir. Lakin buradan heç də belə bir nəticə çıxarmaq olmaz ki, materialın təkcə öz-özlüyündə əhəmiyyətli olması onun müvəffəqiyyətlə mənimsənilməsini təmin edə
bilər. Öyrənmənin müvəffəqiyyətlə getməsi üçün material Ģagird üçün əhəmiyyətlilik kəsb etməli, onun tələbat və maraqlarına cavab verməlidir. Təlim materialının anlaşıqlılığı da onun öyrənilməsinə təsir edən əsas amillərdəndir. Psixoloqların apardıqları müĢahidə və eksperimentlər göstərmiĢdir ki, anlaĢıqlılıq dərəcəsi yüksək olan materiallar daha tez mənimsənilməklə yanaĢı bu prosesdə buraxılan səhvlərin miqdarı da az olur və həmin material uzun muddət yaddan çıxmır. Anlama öyrənmənin səmərəli yollarından hesab olunur. ġagird öyrəndiyini anlamalıdır. Materialın mənasını dürüst və dərindən anlayaraq öyrənmənin mexaniki öyrənmədən fərqli olduğu Ģübhəsizdir. ġagird dərindən anlayaraq, əsaslı Ģəkildə düĢünərək öyrəndikdə həmin materialı bir o qədər düzgün və möhkəm yadda saxlayır. Psixoloji tədqiqatlar göstərmiĢdir ki, mənanı anlamadan, baĢa düĢmədən materialı mexaniki öyrənmək üçün daha çox təkrar tələb olunur, bu cür öyrənilən material, mənası anlaĢılaraq öyrənilən materialdan tez unudulur. Adətən, hər bir idrak məsələsi, fikri məsələ beyində sual və suallar sistemi kimi əks olunur. Ġnsanda yaranmıĢ sual nəyi isə anlamaq tələbatını ifadə edir. Belə sualın cavabı məlum olduqda anlama dərhal baĢ verir, məlum olmadıqda isə cavabın fəal Ģəkildə axtarılması və ya anlama prosesinin yaranması baĢlanır. Anlama yarandıqda öyrənmə də bir o qədər səmərəli olur. Ona görə də müəllim çalıĢmalıdır ki,
|