MahirəNərimanqızı

psixoloji  çətinliklər.  Müəllimin  pedaqoji  fəaliyyəti  və 

pedaqoji  ünsiyyəti  həmiĢə  rəvan,  maneəsiz  getmir.  Müəllim 

bu  prosesdə  bir  sıra  psixoloji  çətinliklərə  rast  gəlir  ki,  onları 

nəzərə  almadan  və  aradan  qaldırmadan  pedaqoji  fəaliyyətin 

müvəffəqiyyətindən  danıĢmaq  mümkün  deyildir.  Bəs  bu 

çətinliklər hansılardır və hansı tiplərə ayrılır?  

Müəllimin  pedaqoji  fəaliyyəti  yerinə  yetirərkən 

qarĢılaĢdığı  çətinlikləri  müxtəlif  göstəricilərə  əsasən  tiplərə 

ayırmaq  mümkündür.  Buraya  çətinliyi  doğuran  səbəbin 

obyektiv  və  ya  subyektiv  olmasını,  çətinliyin  dərk  olunma 

dərəcəsini, pedaqoji təsirin təĢkili xüsusiyyətini, özününəzarət 

və özünütənzimi və s. aid etmək olar.  

Çətinliyi doğuran səbəbin obyektivlik dərəcəsindən asılı 

olaraq obyektiv və subyektiv çətinlik, dərk olunma dərəcəsinə 

görə dərk olunan və dərk olunmayan çətinlik özünü göstərir. 

Pedaqoji  təsirin  təĢkili  xüsusiyyətindən  asılı  olaraq 

aĢağıdakı  kimi  psixoloji  çətinliklər  müĢahidə  olunur:  yeni 

proqramla  iĢləyə  bilməmək,  Ģagirdi  öyrənə  bilməmək,  ayrı-

ayrı  psixi  funksiyaların  səviyyəsini  qiymətləndirə  bilməmək, 

Ģagirdi  yaranma  və  inkiĢaf  prosesində  olan  tam  bir  Ģəxsiyyət 

kimi  görə  bilməmək,  Ģagirdləri  mənimsəməyə,  fənnə,  xarici 

görkəmə,  daha  az  əqli  keyfiyyətə  və  Ģəxsi  keyfiyyətə  görə 

qiymətləndirmək,  Ģagirdlərin  əqli  xüsusiyyətlərini  və 

Ģəxsiyyətini  psixoloji  cəhətdən  öyrənmək  üsullarına 

yiyələnməmək və s. (A.K.Markova). 

Özününəzarət  və  özünütənzimləmə  ilə  bağlı  olaraq  öz 

qüsurlarını  görməkdə,  ona  nəzarət  etməkdə  çətinliklər 

---