MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
109 
109 
109 
109 
109 
109 
109 
109 
109 
onun duyğu, qavrayıĢ, hafizə, təfəkkür və təxəyyülü iĢtirak 
edir. Bu da bir həqiqətdir ki, yaradıcılıq prosesində 
təxəyyülün rolu daha qabarıq Ģəkildə özünü göstərir. Xüsusilə 
bədii yaradıcılıqda təxəyyül müstəsna dərəcədə əhəmiyyətə 
malikdir. Hər bir ədəbi–bədii əsər ideya məzmuna malik olur. 
Sənətkar yazıçı bu ideyanı elmi əsərlərdəkindən fərqli olaraq 
konkret obrazların vasitəsilə əks etdirir.
Obrazları yaradan isə yazıçının bədii təxəyyülüdür. 
Bədii təxəyyülün mahiyyəti yeni obrazlar yaratmaqdan 
ibarətdir. Məhz bu obrazlar yazıçının ideyalarının, fikirlərinin, 
düĢüncələrinin daĢıyıcısı funksiyasını yerinə yetirir. 
Ədəbi-bədii 
yaradıcılıqda mühüm rol oynayan 
təxəyyülün gücü onda ifadə edilmir ki, sənətkar həyati 
reallıqdan daha çox uzaq olan obrazlar yarada bilsin, əksinə 
yazıçının, rəssamın təxəyyülünün gücü onda ifadə edilir ki, 
onlar özlərinin həyati qavrayıĢlarını həyatın tələblərinə, 
özünün ideyasına uyğun bir Ģəkildə elə dəyiĢdirir, birləĢdirir, 
yenidən iĢləyir ki, tamamilə yeni, əyani obrazlar yarada 
bilirlər. S.Rəhimov «Saçlı» romanındakı Kosa surətinin 
yaradılması haqqında yazır ki, «bir kosa kənddə uĢaqlıq 
yaĢlarından ona tanıĢ idi, sonra bu kosanın birini də mən 
Laçında gördüm, daha sonra bir kosaya da NoraĢen rayonun 
Qıvraq kəndində rast gəldim. Lakin bu üç kosanın heç biri 
hələ də «Saçlı»dakı Kosa deyildir, üç kosa mənə ancaq 
zahirən material vermiĢdir. 
Bəs, «Saçlı»dakı kosanın daxili aləmi? Qulluq mərəzi, 
dolaĢıq imza yaratmaq həvəsi haradan gəlmiĢdir? Deməliyəm 
ki, bu bir lopabuğ kiĢidən, bizim raykomda xidmət edən, bir 
çox adamın baĢına ağıl qoymaq istəyən bir adamdan 
gəlmiĢdir». 
Yəni, üç kosadan, bir lopabuğdan «Saçlı»dakı Kosa 
düzəlmiĢdir. Bütün bu dediklərimiz belə düĢünməyə əsas 
vermir ki, bədii yaradıcılıqda yaradıcının təxəyyül fəaliyyəti 
heç zaman obyektiv reallıqdan uzaqlaĢa bilməz. Əgər belə 

---