MahirəNərimanqızı

Скороходова О.И.
Как я воспринимаю, представляю и понимаю 
окружающей мир. – М., 1972.
19
Теплов Б.М.
Способности и одаренность // Хрестоматия по 
возрастной и педагогической психологии. – М., 1981, с. 33. 

---

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
185 
185 
185 
185 
185 
185 
185 
185 
185 
əmək fəaliyyətinə, məsələn, ali məktəblərdə təhsil almağa, 
istehsalatda, orduda və ictimai həyatda yüksək vəzifələri 
tutmağa nə dərəcədə yararlı olduğunu müəyyən etmək 
olmuĢdur.
 
Qabiliyyətlərin ölçülməsi vasitəsi kimi 
əqli istedad 
testlərindən
istifadə olunmağa baĢlanmıĢdır. Bu testlərin 
köməyi ilə bir sıra ölkələrdə əhali arasında qabiliyyətlərin 
müəyyənləĢdirilməsi 
və 
məktəblərdə 
Ģagirdlərin 
qruplaĢdırılması, orduda zabit vəzifələrinin, sənayedə rəhbər 
vəzifələrinin tutulması və s. həyata keçirildi. 
Məzmun etibarilə əqli istedad testləri bir sıra sual və 
məsələlərdən ibarətdir. Testlərin həllinin müvəffəqiyyətlilik 
dərəcəsi (sərf olunan vaxtın miqdarı nəzərə alınmaq Ģərtilə) 
bal və xalların cəmi ilə hesablanır. 
Adətən, testlər getdikcə mürəkkəbləĢən testlər 
batareyasında birləĢdirilir. Testlər batareyası həll edilib 
qurtardıqdan sonra alınmıĢ nəticələr standart yolla hesablanır, 
hər bir yoxlananın topladığı xalın miqdarı yekunlaĢdırılır. Bu 
əqli istedad əmsalı (ĠQ) adlanan ölçünün müəyyən edilməsinə 
imkan verir. 
Bəs intellektin səviyyəsini necə müəyyən etmək, onu 
necə ölçmək olar? Bu sahədə ilk təĢəbbüs və fəaliyyəti 
görkəmli fransız psixoloqu 
Alfred Bine
(1857-1911) həyata 
keçirmiĢdir. Əqli cəhətdən geri qalan uĢaqlar problemini 
öyrənən A.Bine bu problemi həll etmək üçün olduqca maraqlı 
yol iĢləyib hazırladı. Bunun üçün uĢaqlar tərəfindən 
müvəffəqiyyətlə həll edilməsi mümkün olan xüsusi tapĢırıqlar 
hazırlayıb ondan istifadə etməyi təklif etdi. A.Bine digər 
fransız psixoloqu 
T.Simonla
birlikdə müxtəlif yaĢlı uĢaqların 
diqqətini, hafizəsini, təfəkkürünü və s. öyrənməyə baĢladı. 
Nəticədə yeni - Bine-Simon testləri yarandı. Bu testalogiyada 
yeni istiqamət oldu. Bu testlə yoxlanan uĢaq öz həmyaĢıdları 
tərəfindən yerinə yetirilən tapĢırıqları həll edə bilirdisə, o, 
normal uĢaq hesab edilirdi. Lakin bir sıra hallarda həmin 

---