MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
190 
190 
Bu 
proses 
qabiliyyətlərin 
«ixtisaslaĢması» 
prosesidir»
20
. 
Nəzərə almaq lazımdır ki, hər hansı bir fəaliyyəti mü-
vəffəqiyyətlə icra etmək üçün həm ümumi, həm də xüsusi 
qabiliyyətlərin qarĢılıqlı əlaqəsi və qarĢılıqlı təsiri zəruridir. 
Fəaliyyət prosesində onlardan hər birinin öz funksiyası vardır. 
Həmin funksiyadan asılı olaraq, fəaliyyətin bir mərhələsində, 
tutaq ki, poetik qavrayıĢ əsas rol oynadığı halda, baĢqa bir 
mərhələdə obrazlı təfəkkür daha mühüm əhəmiyyət kəsb edə 
bilər. 
Talant qabiliyyətlərin inkiĢaf mərhələsi kimi.
Əksər 
psixoloji ədəbiyyatda talant qabiliyyətlərin ən yüksək inkiĢaf 
mərhələsi kimi qeyd olunur. Talant qabiliyyətlərin elə 
birliyidir ki, o, insana hər hansı bir mürəkkəb fəaliyyəti mü-
vəffəqiyyətlə, müstəqil və orijinal Ģəkildə yerinə yetirmək 
imkanı verir. Talant qabiliyyətlərin yaradıcılıq nailiyyətləri 
əldə etməyə imkan verən, həmin nailiyyətlərdə təzahür edən 
yüksək inkiĢaf mərhələsidir. 
Qabiliyyətlərdə olduğu kimi talant da yaradıcılıqda 
yüksək ustalıq və əsaslı müvəffəqiyyət əldə etmək üçün yalnız 
imkan rolunu oynayır. Lakin potensial imkan kimi talantla 
onun həyata keçirilməsi və müvafiq maddi və mənəvi 
məhsulun əldə edilməsi arasında bərabərlik iĢarəsi qoymaq 
olmaz. Bu sahədə tədqiqat aparmıĢ psixoloqların (A.V. 
Petroviski, M.Q. YaroĢevski) fikrincə özünün tam dəyərli 
inkiĢafı üçün hansı istedadın daha əlveriĢli Ģərait əldə etməsi 
dövrün tələbatından və dövlət qarĢısında duran konkret 
məsələlərin xüsusiyyətlərindən asılıdır. Müharibə dövründə 
sərkərdəlik talantı, dinc dövrdə mühəndis, konstruktor və s. 
talantı daha sürətlə inkiĢaf edir. 
Talantın strukturuna gəldikdə, o, qabiliyyətlər 
kompleksindən, onların məcmuundan ibarətdir. Əgər ən 
yüksək inkiĢaf səviyyəsinə çatsa, nə qədər parlaq təzahür etsə