MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
325 
325 
325 
325 
325 
325 
325 
325 
325 
qarĢılanmır, əksinə asanlıqla psixoloji doyumluluq yarada 
bilirlər. Ümumiyyətlə götürdükdə təlim materialının 
əhəmiyyətliliyi qnostik (idraki), praktik (əməli), etik (əxlaqi), 
estetik (bədii), sosial (ictimai), tərbiyəvi (pedaqoji) sahələri 
əhatə edir. 
Lakin buradan heç də belə bir nəticə çıxarmaq olmaz ki, 
materialın təkcə öz-özlüyündə əhəmiyyətli olması onun 
müvəffəqiyyətlə 
mənimsənilməsini 
təmin 
edə 
bilər. 
Öyrənmənin müvəffəqiyyətlə getməsi üçün material Ģagird 
üçün əhəmiyyətlilik kəsb etməli, onun tələbat və 
maraqlarına
cavab verməlidir. 
Təlim materialının 
anlaşıqlılığı
 
da onun öyrənilməsinə 
təsir edən əsas amillərdəndir. Psixoloqların apardıqları 
müĢahidə və eksperimentlər göstərmiĢdir ki, anlaĢıqlılıq 
dərəcəsi yüksək olan materiallar daha tez mənimsənilməklə
yanaĢı bu prosesdə buraxılan səhvlərin miqdarı da az olur və 
həmin material uzun muddət yaddan çıxmır. Anlama 
öyrənmənin səmərəli yollarından hesab olunur. ġagird 
öyrəndiyini anlamalıdır. Materialın mənasını dürüst və 
dərindən anlayaraq öyrənmənin mexaniki öyrənmədən fərqli 
olduğu Ģübhəsizdir. ġagird dərindən anlayaraq, əsaslı Ģəkildə 
düĢünərək öyrəndikdə həmin materialı bir o qədər düzgün və 
möhkəm yadda saxlayır. Psixoloji tədqiqatlar göstərmiĢdir ki, 
mənanı anlamadan, baĢa düĢmədən materialı mexaniki 
öyrənmək üçün daha çox təkrar tələb olunur, bu cür öyrənilən 
material, mənası anlaĢılaraq öyrənilən materialdan tez 
unudulur.
Adətən, hər bir idrak məsələsi, fikri məsələ beyində sual 
və suallar sistemi kimi əks olunur. Ġnsanda yaranmıĢ sual nəyi 
isə anlamaq tələbatını ifadə edir. Belə sualın cavabı məlum 
olduqda anlama dərhal baĢ verir, məlum olmadıqda isə 
cavabın fəal Ģəkildə axtarılması və ya anlama prosesinin 
yaranması baĢlanır. Anlama yarandıqda öyrənmə də bir o 
qədər səmərəli olur. Ona görə də müəllim çalıĢmalıdır ki, 

---