www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
504
504
yaransın. Çünki Türkiyənin də tarixi təcrübəsində belə bir
nümunə vardır (məsələn, «osmanlı dili» və «osmanlı»).
Halbuki Türkiyə Cümhuriyyəti qurulmamışdan öncə, neçə
əsrlər türklər öz dövlətlərini Osmanlı dövləti, dillərini və
kimliklərini osmanlı adlandırdıqları halda, Avropa millətləri
onları Türkiyə və türk olaraq tanımışdır.
Maraqlıdır, necə olmuşdur ki, Fransada bütün etnik
qruplar
fransız
kimliyi
altında
fransızlaşdırıldıqları,
Almaniyada
almanlaşdırıldıqları,
İtaliyada
italiyanlaşdırıldıqları halda, türklər ən azı min ildən çoxdur
Türkiyədə və Azərbaycanda böyük çoxluğu təşkil etmələrinə
baxmayaraq, azsaylı etnik qrupları türkləşdirə bilməmişdir?
Üstəlik, öz milli kimliyindən, milli dövlətindən, milli dilindən
və başqa milli özünəməxsusluqlardan imtina etmək təhlükəsi
ilə üzbəüz qalmışdır? Şübhəsiz, bu sualların çoxsaylı
cavablarından ən əsası, birincisi türk millətinin həmişə digər
etnik qruplara, xüsusilə onunla eyni dini kimliyi paylaşanlara
mədəniyyət, dil, adət-ənənə və başqa milli məsələlərdə
xoşgörüdən çıxış etmələridir. Yəni türklər tarixən etnik
mənşəcə ona yad olan etnik qrupları heç zaman assimilyasiya
etməmişlər. Buna bariz nümunə kimi Türkiyə və
Azərbaycanda yaşayan azsaylı etnik qrupları göstərə bilərik.
Bu günün özündə də həmin etnik qruplar (kürdlər, ləzgilər,
ermənilər, lazlar, talışlar və b.) həm milli kimliyini, həm də
dini inanclarını qoruyub saxlamışlar. Bununla da etnik azlıqlar
nəinki Türkiyə və Azərbaycanda assimilyasiya olunmuş,
əksinə heç bir ayrı-seçkilik qoyulmadığı üçün həmin Türk
dövlətlərində yüksək vəzifələr tutmuşlar.
Ancaq etnik azlıqlardan ermənilər və kürdlər türklərin
bu xoşgörü, heç bir irqi ayrı-seçkiliyin qoyulmaması
|