www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
367
dönməyəcəklər. İlk növbədə də, bu repressiyalar türklük və
azərbaycanlılıqdan dönməyənlərə qarşı həyata keçirilmişdir.
Bu zaman yalnız fiziki repressiya həyata keçirilmə-
mişdir. Əslində fiziki repressiya SSRİ rəhbərləri və
ideoloqları üçün məsələnin yalnız bir tərəfi idi. Onların əsas
məqsədi Azərbaycan insanının türklük, islamlıq və
azərbaycanlılıq ideyalarına əsaslanan milli şüurunu məhv
etmək, onun yerində tamamilə yeni bir nəsil yetişdirmək və
yeni bir ictimai şüur formalaşdırmaq idi. Elə bir nəsil ki,
türklüyə, islamlığa və azərbaycanlılığa tamam başqa gözlə,
başqa şüurla baxsın. Bir sözlə, bu xalq milli kimliyinə və
dininə nifrətlə, Azərbaycana isə «gəlmə» millət ruhunda
böyüdülsün. Bunun üçün də, əvvəlcə türkçülük və
azərbaycançılığın əsas daşıyıcıları olan milli ziyalılar
repressiya olundular.
Ancaq həmin dövrdə SSRİ rəhbərliyi üçün yalnız
türkçülüyün əsas daşıyıcıları deyil, marksizmə münasibətdə
onlarla bir sırada yer tutan, ancaq milli kimlik və milli dil
məsələsində türklükdən çıxış edənlər də təhlükəli idilər. Bu
baxımdan SSRİ rejimi ikinci növbədə də olsa, onları da təftiş
etdi. Bunun ilk qurbanlarından biri N.Nərimanov, daha sonra
R.Axundov, Ə.Qarayev və başqaları oldular.
Deməli, sovet ideoloqları üçün N.Nərimanovun,
R.Axundovun və başqalarının siyasi ideologiya baxımından
kommunist və ateist olması yetərli deyildi. Rus bolşeviklər-
inin fikrincə, onlar milli kimlik baxımından da özlərini
kommunist, yaxud da sovet beynələmiləlçisi hesab etməli
idilər. Başqa sözlə, rus bolşevikləri üçün türk kimliyi və türk
dili belə SSRİ imperiyasının gələcəyi üçün təhlükə hesab
olunurdu. Bu isə, birbaşa milli şüur məsələsi ilə bağlı idi. Rus
|