MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
368 368 bolşeviklərinin fikrincə, azərbaycanlı bir kommunist milli kimliyinin türk, dilinin türk dili olduğunu iddia edirsə, deməli, o sovet ideologiyası baxımından zərərlidir. Bu mənada, Sovetlər Birliyi öz varlığı üçün həmişə ciddi təhlükə olaraq türkləri, xüsusilə də Azərbaycan türklərini görmüşlər. Ən azı onlar çar Rusiyası dövründə Azərbaycan türklərinin şüur baxımdan hansı səviyyədə olduqlarını öyrənmiş və bundan nəticə çıxarmışdılar. Onlar yaxşı bilirdilər ki, çar Rusiyasının devrilməsində digər amillərlə yanaşı, Rusiya daxilindəki türk milli azadlıq hərəkatları əsas rol oynamışdır. Deməli, SSRİ-nin çöküşündə əsas rollardan birini də türklər oynayacaqdır. Bunu, hələ o dövrdə proqnozlaşdıran sovet ideolqları qabaqlayıcı tədbirlər görməyi zəruri hesab etmişlər. Belə ki, rus bolşevikləri hətta, SSRİ çökərsə belə türklərin uzun müddət özlərinə gələ bilməməsinin, milli dövlət olaraq yaşamaqda çətinlik çəkməsinin planlarını cızmışlar. Ona görə də, bu gündən baxanda həmin dövrdə baş verənləri daha aydın şəkildə dərk etməliyik. Ən azı ona görə ki, günümüzdə qarşılaşdığımız problemlərin kökü məhz həmin dövrdə, xüsusilə 1930-cu illərdə qoyulmuşdu. Çünki həmin dövrdə yalnız türklük və azərbaycanlılıq şüurunun daşıyıcılarına deyil, birbaşa milli şüurun özünə qəsd edilmişdir. Bütün bunlardan sonra milli şüur «sovet beynəlmiləlçiliyi» şüuru ilə əvəz olunmuşdur. Əlbəttə, ümumilikdə beynəlmiləlçilik ilk baxışda mənfi bir anlayış deyildir. Ancaq baxır ona hansı millət nə cür yanaşır. Əgər SSRİ dövründə Azərbaycan vətəndaşı da, Qazaxıstan vətəndaşı da, Rusiya vətəndaşı da eyni hüquqları malik olsyadı, eyni hüquqlarla yaşasaydılar, o vaxtda bu
|