MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
386 386 Demək istədiyimiz əsas məsələ odur ki, cəmiyyətin şüurunu əvvəlcə demokratiyaya, vətəndaş cəmiyyətinə köklə- mək, onun əsil mahiyyətini çatdırmaq daha sonra ona keçid etmək lazımdır. Bu isə, bütün hallarda milli şüuru normal səviyyədə olan cəmiyyətlər üçün xarakterik ola bilər. Bizə elə gəlir ki, Azərbaycan cəmiyyəti hər iki halda – həm demokratik təfəkkürə hazırlıq, həm də milli şüurun üst səviyyydə olması baxımından hələlik, buna hazır deyildir. Əlbəttə, bunun əksini iddia edənlər də ola bilər, hətta bellələri vardır da. Ancaq bu fikirdə olanların xeyli qisminin bunda nə dərəcədə obyektiv olması və elmliyə əsaslanması özü də birmənalı deyildir. Bu baxımdan formal olaraq vətəndaş cəmiyyətinin müddəalarını konstitusiyaya salmaq hətta, real həyatın bəzi sahələrində tətbiq etmək olar. Ancaq ictimai şüur baxımından bunun dərki, onun mahiyyətinin reallıqla inikası çox fərqlidir. Biz bir şeyi bir formada görə, hətta səmimi şəkildə həyata keçirmək niyyətində də ola bilərik. Ancaq kütlənin əksəriyyəti onu dərk etmirsə, dərk etmədiyi müddəaları kor-koranə qəbul edirsə, bu vətəndaş cəmiyyətinə keçid deyil, öz-özünü aldatmaqdır. Əgər iddia olunursa ki, vətəndaş cəmiyyətində insanlar qanunlara görə deyil, insanlıqlarına görə hərəkət edirlər, bu zaman kütlənin şüurunun səviyyəsi qanunların üstündə olmalıdır. Halbuki keçmiş SSRİ xalqlarının əksəriyyətində qanunlarının mövcudluğu şəraitində belə insanların əksəriyyəti reallıqları fərqli şəkildə dəyərləndirirlər. Xüsusilə, Azərbaycan cəmiyyətində demokratiya və vətəndaş cəmiyyəti haqqında, sözün həqiqi mənasında, tam və geniş təsəvvür yoxdur. Bu məsələ ilə bağlı daha çox nəzəriyyələr və informativ bilgilər üstünlük təşkil edir. Bütün
|