MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
532 532 sindən fərqləndirmək üçündür» [23, 28]. Ancaq onun daha sonra Azərbaycan və Türkiyə türklərinin dillərini bir-birindən müəyyən qədər fərqlənən ləhcələr kimi deyil, müstəqil dillər kimi qəbul edilməlidir [23, 27] mülahizəsi ilə razılaşmırıq. Çünki bizə elə gəlir ki, digər türksoylu xalqlarla da müqayisədə, bir-birinə son dərəcə yaxınlıq baxımından Türkiyə və Azərbaycan türklərinin (buraya Güney Azərbaycan türkləri, Türkmənistan türkləri, Kərkük türkləri, Borçalı türkləri, Dərbənd türkləri, Şimali Kipr türkləri və başqaları da aiddir) dilinin bir adı var: Türk dili. Bu da, şübhəsiz onların Türk millətinin Oğuz nəsilindən olması ilə bağlıdır. Ancaq ümumilikdə qazax, özbək, qırğız, tatar, başqırd, yakut, qaraqalpaq, krım və başqa türksoylu etnosların dillərinin də kökü türk mənşəlidir. Bu baxımdan, müəyyən zamanlarda aryı-aryı türksoylu etnosların türk dili əvəzinə bəzən tayfa və yaxud hakim sülalə adlarından (uyğur, özbək, qazax, osmanlı, tatar, başqırd və b.) istifadə etmələri də təbiidir, indi də bu amildən yararlanan türk dövlətləri (Qazaxıstan, Özbəkistan və b.) vardır. Maraqlıdır ki, hazırda rəsmi dili Türk dili olan Türkiyə Cümhuriyyətinin sələfi Osmanlı dövlətinin dili osmanlı dili olduğu halda, indi dövlət dil Azərbaycan dili olan Azərbaycan Respublikasının sələfləri Azərbaycan Cümuhriyyəti və Azərbaycan Səfəvi İmperiyasının dövlət dili Türk dili olmuşdur. Özəlliklə, Türk cümhuriyyətləri arasında ilk dəfə, Azərbaycan Cümhuriyyətinin dövlət dilinin türk dili olması, Azərbaycan türklərinin türk dilinə verdiyi önəminin və milliyyət hissinin üst səviyyədə olmasının göstəricisidir. Ancaq burada məsələni birinci və ya da ikinci olaraq hansı türk dövlətinin dilini türk adlandırılması şəklində qoymaq da doğru deyildir. Bu baxımdan tədqiqatçı Aydın Abbasovun təbrincə desək, Azərbaycanın dövlət dilinin türk dili adlandırılmasının
|