MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

         

Faiq Ələkbərov              Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)

 

540 

540 

azərbaycanıçılıq  bütün  bunlarla  yanaşı,  konkret  hansı  prinsipləri 

hədəfləmiş  və  onlardan  bir  addım  da  olsun  geri  çəkilmək 

istəməmişdir.  Başqa  sözlə,  milli  ruhlu  azərbaycançılıq 

beynəlmiləlçi  və  kosmopolit  azərbaycançılıqdan  konkret  hansı 

cəhətlərinə  görə  fərqlənmişdir?  Bu  mənada,  fikrimizcə,  milli 

azərbaycançılığın  məzmun  və  mahiyyətinə  aşağıdakı  prinsiplər 

daxildir: 

1.  Ölkənin  hər  hansı  quruluşla  (sosializm  və  b.)  idarə 

olunmasından asılı olmayaraq müstəqilliyinin vacibliyi; 

2. Azərbaycan adının qorunub saxlanılması; 

3. Müstəqil Azərbaycan dövlətində türklərin hakimiyyətdə, 

hökumət orqanlarında sayca çoxluğu təşkil edən əsas millət kimi 

təmsil olunması; 

4. Müstəqil Azərbaycanda türk dilinin dövlət dili olması; 

5.  Müstəqil  Azərbaycanda  türk  mədəniyyətinə  (türk  ədə-

biyyatı, türk tarixi və s.) əsaslanmaq və onu inkişaf etdirmək; 

6. Müstəqil Azərbaycanın dünyəvi dövlət olması ilə yanaşı, 

əhalinin əksəriyyəti müsəlman olan bir ölkədə islama və onun əsas 

kitabı olan Qurana hörmətlə yanaşılması. 

Göründüyü  kimi,  burada  milli  azərbaycançılığın  əsas 

qayələri  olan  müstəqil  və  milli  Azərbaycan,  türk  hökuməti,  türk 

dili,  türk  mədəniyyəti,  demokratik  dəyərlər  və  islam  inancı 

dəyişilməzdir.  Bu  mənada  hesab  etmək  olar  ki,  Azərbaycan 

türkçülüyü  ideyasının  yaşaması  üçün  Cümhuriyyət  dövründəki 

milli-demokratizm kimi, Sovet dönəmindəki sosial-demokratizmi 

də ona zidd hesab etməmək olar. Yəni burada iki önəmli məsələ: 

1)  Azərbaycan  türkçülüyü  ideyası-azərbaycançılıqla;  2) 

Cəmiyyətin siyasi quruluşu bir-birindən fərqləndirilməlidir. Bu isə 

o  deməkdir  ki,  Azərbaycan  türkçülüyü  ideyası  istənilən  siyasi 

quruluşda  mövcud  ola  və  inkişaf  etdirilə  bilər.  Çünki  millətin 

---