Harki dast- az obi hayvon shust, Xizri vaqt ust,
V-onki az zulmati nafs omad burun Iskandar ast. (MN.125)
(ya’ni: kimki hayot suvi bilan qo’l yuvsa, zamona Xizri o’shadir, kimki, nafs zulmatidan chetga chiqsa, Iskandar o’shadir.)
Navoiy Mirxonddan so’ng Xondamir haqida “Mirxondning farzandidur va salohiyatli yigitdur. Tarix fanida mahorati bor”, deb yozadi va bir muammosini keltiradi. Taniqli olimlar Xondamir Mirxondning o’g’li, jiyani “Majolis”ni forsiyga ikkinchi tarjimoni Xoharzodasi deb yozganlar. Xondamir Navoiy tarbiyasida olim bo’lib yetishgan, uning kitobdori uxdasini bajargan. Navoiy vafotidan so’ng “Makorim ul-axloq” – shoir hayoti, ijodi, faoliyati, ohirgi damlari haqidagi kitobini yozgan. Bu asarning Britaniya muzeyida saqlanayotgan yagona nusxasidan 1938 yil faksimili olinib, M. Faxriddinov va P. Shamsiyevlar tomonidan o’zbek tiliga tarjima qilindi. I. Sultonning so’zboshisi bilan uchinchi nashri 1967 yilda chiqqan. Xondamirni yuqorida yodga olganimiz “Habib us-siyar” yana “Xulosat ul-axbor”, “Dastur ul-vuzaro”, “Nomai nomiy” asarlari ma’lum. Xondamir hayoti va ijodi haqida D. Yusupova alohida tadqiqot nashr qilgan.
Dostları ilə paylaş: |
