23
|
Didaktik tashxis maqsadi
|
o’quv jarayonining samaradorligini aniqlash, baholash va tahlil qilish.
|
Цель дидактической диагностики
|
|
The purpose of didactic diagnostics
|
|
|
|
|
24
|
Didaktik tizim
|
(yunoncha «systema» – yaxlit, qismlarda tashkil topgan, birlashtirish) – ma’lum mezonlari asosida ta’lim jarayoning yaxlit holatini belgilash, ajratib ko’rsatish.
|
Дидактическая система
|
Didactic system
|
25
|
Didaktik o’yin
|
o’rganilayotgan ob’ekt, hodisa va jarayonlarni modellashtirish asosida o’quvchining bilishga bo’lgan qiziqishi va faollik darajasini rag’batlantiruvchi o’quv faoliyati turi.
|
Дидактическая игра
|
Didactic game
|
26
|
Dunyoqarash
|
tabiat, jamiyat, tafakkur hamda shaxs faoliyati mazmunining rivojlanib borishini belgilab beruvchi dialektik qarashlar va e’tiqodlar tizimi.
|
Мировоззрение
|
outlook
|
27
|
Jazolash
|
tarbiyalanuvchining xatti-harakati va faoliyatiga salbiy baho berish usuli.
|
Наказание
|
Punishment
|
28
|
Jamoa
|
(lotincha «kollektivus» so’zining tarjimasi bo’lib, yig’ilma, omma, birgalikdagi majlis, birlashma, guruh kabi ma’nolarni anglatadi) – bir necha a’zo (kishi)lardan iborat bo’lib, ijtimoiy ahamiyatga ega umumiy maqsad asosida tashkil topgan guruh.
|
Команда
|
Team
|
29
|
Jinsiy tarbiya
|
o’zida shaxsni jinsiy jihatdan chiniqtirish, ularni tozalik va ozodalikka o’rgatish, o’z sog’ligi uchun g’amxo’rlik qilish va mas’uliyatli bo’lishni ta’minlashga qaratilgan pedagogik faoliyat mazmuni.
|
Половое воспитание
|
sex education
|
30
|
Jismoniy tarbiya
|
o’quvchilarda jismoniy va irodaviy sifatlarni shakllantirish, ularni aqliy va jismoniy jihatdan mehnat hamda Vatan mudofaasiga tayyorlashga yo’naltirilgan pedagogik jarayon; ijtimoiy tarbiya tizimining muhim tarkibiy qismi.
|
Физическая культура
|
Physical Culture
|
31
|
Joriy nazorat
|
ta’lim jarayonida o’quvchilar tomonidan o’quv dasturida belgilangan muayyan mavzularni o’zlashtirilish bo’yicha bilim, ko’nikma va malakalari darajasini aniqlash, baholash shakli.
|
Текущий контроль
|
current control
|
32
|
Idrok
|
aniq maqsadga yo’naltirilgan anglash jarayoni.
|
Восприятие
|
Perception
|
33
|
Ijtimoiy adaptatsiya
|
(yunoncha adapto - moslashish) – anomal bolalar individual yoki guruhli xulqlarining ijtimoiy qadriyatlar va xulq-atvor qoidalari tizimiga mos kelishi.
|
Социальная адаптация
|
Social adaptation
|
34
|
Ijtimoiylashuv
|
ijtimoiy munosabatlar jarayonida faol ishtirok etishi asosida shaxsning hayot va ishlab chiqarish jarayoniga moslashuvi.
|
Социализация
|
Socialization
|
35
|
Ijtimoiy ongni shakllantiruvchi metodlar
|
o’quvchilarda ma’naviy-axloqiy sifatlar, e’tiqod hamda dunyoqarashni shakllantirish maqsadida ularning ongi, his-tuyg’usi va irodasiga ta’sir ko’rsatish usullari.
|
Методы формирования общественного сознания
|
Methods for the formation of public consciousness
|
37
|
Ijtimoiy pedagogika
|
ijtimoiy munosabatlar jarayonida pedagogik g’oyalarning tutgan o’rni va roli, shaxsni kasbiy va ijtimoiy faoliyatga yo’naltirish muammolarini o’rganadi.
|
Социальная педагогика
|
social pedagogy
|
38
|
Ijtimoiy reabilitatsiya
|
(yunoncha rehabilitas – layoqati, qobiliyatini tiklash) – anomal bolaning psixofiziologik imkoniyatlariga tayangan holda uning ijtimoiy munosabatlar jarayonida ishtirok etishi uchun zarur sharoit yaratish, ijtimoiy faoliyat va mehnatga jalb etish.
|
Социальная реабилитация
|
Social rehabilitation
|
39
|
Izohlash
|
(tarbiya metodi sifatida) – tarbiyalanuvchiga hissiy-og’zaki ta’sir etish usuli.
|
Объяснение
|
Explanation
|
40
|
Ilmiy dunyoqarash
|
uzluksiz, izchil ravishda mavjud fanlar asoslarini puxta o’zlashtirib borish, ijtimoiy munosabatlar jarayonida faol ishtirok etish natijasida barqarorlashgan dunyoqarash shakli.
|
Научное мировоззрение
|
Scientific outlook
|
41
|
Individ
|
(lotincha “individium” bo’linmas, yagona, alohida degan ma’nolarni anglatadi) – xatti-harakatlarini shartli refleks yordamidagina tashkil eta oluvchi biologik mavjudot.
|
Индивидуальный
|
Individual
|
42
|
Individuallik
|
shaxsning o’ziga xos xususiyatlari.
|
Индивидуальность
|
Individuality
|
43
|
Institut
|
bilimlarning bitta sohasi doirasida aniq yo’nalishlar bo’yicha oliy va qoidaga ko’ra oliy o’quv yurtidan keyingi ta’lim dasturlarini amalga oshiruvchi, yuridik maqomga ega ta’lim muassasasi.
|
Институт
|
Institute
|
44
|
Iqtisodiy tarbiya
|
o’quvchilarga iqtisodiy bilimlarni berish, ularda iqtisodiy faoliyat (oila byudjetini shakllantirish, xo’jalikni yuritish, mavjud moddiy boyliklarni asrash, ko’paytirish, savdo-sotiq munosabatlarini to’g’ri tashkil etish va hokazolar)ni tashkil etish ko’nikma va malakalarini shakllantirishdan iborat pedagogik jarayon.
|
Экономическое образование
|
Economic Education
|
45
|
Iqtisodiy ta’lim
|
o’quvchilarga xo’jalik yuritish tizimi (oila byudjetini shakllantirish, xo’jalikni yuritish, mavjud moddiy boyliklarni asrash, ko’paytirish, savdo-sotiq munosabatlarini to’g’ri tashkil etish va hokazolar) to’g’risidagi nazariy bilimlarni berishga yo’naltirilgan pedagogik jarayon.
|
Экономическое образование
|
Economic Education
|
46
|
Yosh xususiyatlari
|
muayyan bir yosh davriga xos bo’lgan anatomik, fiziologik (jismoniy) va psixologik xususiyatlar.
|
Возрастные характеристики
|
Age characteristics
|
47
|
Kategoriya
|
fanning mohiyatini ochib beruvchi eng muhim, asosiy tushuncha.
|
Категория
|
Category
|
48
|
Kompensatsiya
|
(yunoncha «compensatio» – o’rnini to’ldirish, tenglashtirish) – oliy nerv faoliyatining zahira imkoniyatlariga tayangan holda organizmning buzilgan yoki rivojlanmagan funktsiyalarining o’rnini to’ldirish yoki qayta qurish.
|
Компенсация
|
Compensation
|
49
|
Kompetentsiya
|
(ingl. competence – qobiliyat) – har qanday faoliyatda nazariy bilimlardan samarali foydalanish, yuqori darajadagi kasbiy ko’nikma va malakaga, mahorat va iqtidorga egalik demakdir.
|
Компетенция
|
Competence
|
|