Malakalarini rivojlantirishda interfaol metodlarning imkoniyatlari
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 1 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz
|
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 1 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 1110 6 Oʻquvchilarning vazifalari Oʻqituvchini tinglash va oʻzlashtirish, berilgan topshiriqlarni bajarish. Oʻqituvchi bergan topshiriqlarni bajarish boʻyicha mustaqil fikrlash, oʻz fikr, xulosalarini boshqalarga solishtirish va yakuniy xulosaga kelish. 7 Vaqt taqsimoti Dars vaqtining koʻp qismi oʻqituvchining yangi mavzuni tushuntirishi, tahlil qilishi, topshiriqlarni tushuntirishi, oʻzlashtirishni nazorat qilishiga sarflanadi. Dars vaqtining koʻp qismi oʻquvchilarning mustaqil topshiriqlarni bajarishi, fikr almashishi, mushohada qilishi, oʻz xulosalarini bayon qilishi va himoyalashiga sarflanadi. 8 Darsning modul va algoritmlari Darsning modul va algoritmlardan har bir oʻqituvchi oʻzi qoʻllayotgan metodga muvofiq foydalanadi. Har bir dars oldindan tayyorlangan modullar va algoritmlarga, loyihalarga muvofiq oʻtkaziladi. 9 Oʻquvchilardan talab qilinadigan faollik darajasi Oʻqituvchi har tomonlama faol, oʻquvchilar diqqatni jamlash, tushunish, fikrlash, topshiriqlarni bajarish boʻyicha faol Oʻqituvchi ham, oʻquvchilar ham har tomonlama faol hamkorlik 10 Bilimlarni oʻzlashtirishning asosiy usullari Muloqot, muhokama, muzokara, bahs, munozara, mulohaza, tahlil, mushohada, mutolaa va boshqalar. Muloqot, mutolaa, mushohada, muzokara, bahs, munozara, mulohaza, tahlil va boshqalar. 11 Mashgʻulot shakllari Ma’ruza, seminar, amaliy mashgʻulot, laboratoriya mashgʻuloti, davra suhbati bahs, munozara, konsultatsiya va boshqalar. Ma’ruza, guruh yoki juft boʻlib ishlash, taqdimotlar, bahs, munozara, davra suhbati, amaliy ishlar va boshqalar. 12 Kutiladigan Mavzu boʻyicha Mavzu boʻyicha SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 1 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 1111 natija oʻquvchilarning bilim, koʻnikma, malakalarini oʻzlashtirishlari. oʻquvchilarning oʻz fikr, xulosalarini shakllantirish, ularni mustaqil bilim olishga oʻrgatish. Tadqiqotchi J.A.Junisbekova o‘z izlanishlarida noan’anaviy ta’lim texnologiyalari asosida ta’lim jarayoni tashkil etilganda o‘quvchilarning intellektual va bilish qobiliyatlari hamda his tuyg‘ulari rivojlanib borishini ta’kidlagan. Tadqiqotchi Z.E.Sidikova fikricha, interfaol metodlar va o‘yin texnologiyasini qo‘llash an’anaviy darslarga qaraganda yuqori darajadagi natijalarni kafolatlaydi. Haqiqatan ham ta’limning barcha bosqichlarida bunga ehtiyoj sezilmoqda. Ayniqsa, mamlakatimiz ta’lim tizimidagi yangiliklardan, matematika o‘qitishda interfaol metodlar foydalanish bo‘yicha o‘quvchi va o‘qituvchilarni xabardor qilish va ilmiy tadqiqot ishimizning amaliy tatbiqini tajribada sinab ko‘rish uchun boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari bilan uslubiy seminarlar tashkil etildi. 2016 yilning 12 sentyabridan 2019 yil 15 mayiga qadar amalga oshirilgan tajriba-sinov ishlarida Navoiy shahar 3-, 10-, 17- umumiy o‘rta ta’lim maktablarining boshlang‘ich sinf o‘quvchilari bilan matematika darslariga “Tanishuv”, “Tushunchalar tahlili”, “Charxpalak”, “Bumerang”, “Zinama- zina”, “Yelpig‘ich” texnologiyalarini qo‘llash natijasida “yaxshi” va “a’lo” baholarga o`zlashtirgan o‘quvchilar soni 80-82% ga yetkazildi. Bu tajriba-sinov ishlari jarayonida dars vaqti 30% gacha tejalishiga erishildi. Shunday qilib, innovatsion texnologiyaning asosi bo‘lgan interfaol metodlarni samarali qo‘llash orqali ta’lim sohasida yuqori natijalarga erishish mumkinligi dalillandi. MUHOKAMA Bugungi kunda boshlang‘ich matematika o‘qitish jarayonida o‘quvchilar tabiat va jamiyatimizda sodir bo‘ladigan voqea-hodisalarga o‘z fikrini bildirishi, shuningdek, kundalik hayotida ro‘y bergan muammoli vaziyatlarni mustaqil ravishda hal eta olishlari uchun erkin va ijodiy fikrlashni hosil qilish lozim. O‘quvchilar o‘quv-biluv faoliyatlarida yangi bilim va axborotlarni majburan o‘zlashtirmasdan, balki qiziqib o‘rgansalar o‘qitishdagi samaradorlik yuqori bo‘ladi. Interfaol metodlar tatbiq etilganda o‘quvchilar o‘zlarining haqiqiy matematik fikr va g‘oyalarini aniq maqsad sari yo‘naltiradi va yuzaga chiqaradilar. O‘quvchilarning izlanishlari va ijodiy fikr yuritishlari orqali fikrlar tezligi, fikrlar egiluvchanligi hamda fikrlar aniqligi kabi pedagogik-psixologik holatlar ro‘y beradi. Fikrlarning tezligi - ikki komponentni, ya’ni matematik misol va masalalarni yechish tezligi va masala yechilishining aniqligini o‘z ichiga oladi. Fikrlash jarayonining egiluvchanligi – bu yuzaga kelgan bir g‘oyadan masala yechimiga olib keluvchi boshqa g‘oyaga o‘tishdir. Boshqacha qilib aytganda, qo‘yilgan masalaning to‘g‘ri yechimiga olib boruvchi bir yoki bir necha usullardan foydalanishdan iboratdir. |