Mamleketlik universiteti jumanov m. A



Yüklə 3,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə259/306
tarix07.01.2024
ölçüsü3,96 Mb.
#205745
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   306
ekologiya. jumanov m.a (2)

Osimlikler dunyasi. 
Biosferadagi osimlikler dunyasm jasaw 
jagdayina 
ham
tarqahwma qarap, lilken lish toparga boliw 
mumkin. Olardin birinshi toparina suw osimlikleri kiredi ham olar 
adamlar tarepinen juda az paydalaniladi. Biraq olar suwda 
jasawshi organizmlerdin tirishilik etiwi ushin ulken ahmiyetke 
iye. Songi jillan suw basseynleri, koller, tenizler, okeanlar neflt 
ham sanaat taslandilan menen hadden tisqan pataslanip atir. Bui 
suw osimliklerinin tirishiligin awirlastirmaqta. Usigan baylamsli 
suw osimliklerin qorgawdin 
zariirligi 
payda boldi.
Osimliklerdin ekinshi toparina topiraq aralannda yamasa 
astmda jasawshi osimlikler, yagniy bakteriyalar, jasil suw otlan, 
zamarriqtm ayinm turleri jatadi. Olar topiraq payda etiw 
processinde ham omn onimdarhginm qaliplesiwinde й1кеп 
ahmiyetke iye. Biraq topiraqtin songi waqitlan sanaat taslandilan 
menen pataslamwi topiraqta jasawshi osimliklerdin tirishiligine 
adewir ziyan tiygizbekte. 
Sonliqtan topiraqti ham onin 
mikroorganizmlerin qorgaw boymsha bir qatar ilajlardi amelge 
asinw talap etiledi.
Osimliklerdin lishinshi toparina tiykannan jerdin ustinde 
osetugin osimlikler jatadi. Olar adamlardin xojaliq iskerligi
4 1 1


tasirinen ziyanlanadi. Usigan baylanisli jer usti osimliklerinifti 
tabiyiy resurslannan uzaq jillar paydalaniwga erisiw ushin olardi 
har-qryh ziyanlamwdan qorgaw en ahmiyetli waziypalardan 
esaplanadi. 
}
r
 
|
Togay resurslan. 
Osimlikler dunyasinan aqilga 
ugras
paydalaniw ham om qorgawda togay osimlikleri aynqsha onn; 
iyeleydi. Togay en ahmiyetli osimlik resursi bohp tabiladl.j 
Togaydan agash ham basqa da shiyki zatlar ondiriledi. Olar togay 
xojahginm barliq tarawlarmda insannm iygiligi ushin xizmet 
etedi. Hazirgi waqitta agashti qayta islew natiyjesinde 20 
minnan
aslam har turli zatlar ham buyimlar islew miimkin. Agash qunlis 
materiah boliw menen birge ximiyaliq sanaattin tiykargi shiyki 
zati. Agashtan, qagaz, jasalma jipek, jasalma jun, oq dari, 
cellyuloza, plastmassalar, spirt, uksus kislotasi ham t.b. ondiriledi.
Ozbekistan Respublikasi togaylan ozinin qasiyetleri menen 

Yüklə 3,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   306




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin