INKOR HUKMLARDA , aksincha, belgining predmetga xos emasligi ko’rsatiladi.
Masalan , «Matematika ijtimoiy fan emas».
Miqdoriga ko’ra oddiy hukmlar
yakka ,
umumiy va
juz’iy hukmlarga bo’linadi.
Bunda sub’ektda ifodalangan predmetlarning soni, ya’ni uning hajmidan kelib chiqiladi .
Masalan'>YaKKA HUKMLAR da
birorta belgining predmetga xosligi yoki xos emasligi haqida fikr bildiriladi .
Masalan : «O’zbekiston Respublikasi mustaqil davlatdir», «Axmedov tarixchi emas».
UMUMIY HUKMLAR da
birorta belgining yakka predmetlar sinfining hammasiga yoki undagi har bir predmetga taalluqli yoki taalluqli emasligi haqida fikr bayon qilinadi. Masalan :
«Har bir inson baxtli bo’lishni xohlaydi», va «Hech bir aqlli odam vaqtini bexuda sarflamaydi».
JUZ’IY HUKMLAR da
birorta belgining predmetlar to’plamining bir qismiga xos yoki xos emasligi haqida fikr bildiriladi . Masalan: «Ba’zi faylasuflar notiqdir». «Ko’pchilik talabalar dangasa
emas». Juz’iy hukmlarda «
ba’zi » so’zi «
hech bo’lmasa bittasi ,
balki hammasi » degan ma’noda
qo’llaniladi.
Shunga ko’ra «Ba’zi toshlar tirik mavjudot emas», degan hukm chin bo’ladi, chunki
hech bir tosh tirik mavjudot emas.
Ma’lum ma’noda yakka hukmlarni umumiy hukmlar bilan tenglashtirish mumkin. Chunki
har ikki hukmda ham to’plamdagi predmetlarning har biriga nimadir taalluqli yoki taalluqli emas,
deb ko’rsatiladi. Yakka hukmlarda esa bu to’plam birgina predmetdan iborat bo’ladi.
Mulohazalarning to’g’ri yoki noto’g’riligini aniqlashda va ba’zi boshqa holatlarda oddiy
hukmlarning miqdor va sifati bo’yicha birlashgan klassifikatsiyasi (asosiy turlari) dan
foydalaniladi.
