Ma’ruza №8. Mavzu: Puxtalikka ta`sir qiluvchi faktorlar. Ishdan chikishlarning mavsumiyligi. Tekshirish metodi. Reja

8.6.Ishdan chiqmaslikka sinash. 
 
Sinov rejalari qoidalar to‟plami bo‟lib, unga qarab sinov hajmi (sinalayotgan 
buyumlar soni va sinov davomiyligi) aniqlanadi, ishdan chiqqan buyumlarning 

---

ta‟mirlanish va ta‟mirlanmasligini hal qilinadi, sinovning tugatilishi haqida qaror 
qabul qilinadi. 
Sinov programmasida quyidagilar jamlangan: 
o‟tkaziluvchi sinovlarning turi va metodlari; 
aniqlanishi yoki tekshirilishi lozim bo‟lgan puxtalik ko‟rsatkichlari; 
sinov rejimi xarakteristikasi; 
to‟g‟ri ishlashni tekshirish metodlari; 
ishdan chiqishlarni aniqlash usullari. 
Puxtalik ko‟rsatkichlari tasodifiy ko‟rsarkichlar taqsimlanishining nazariy 
qonunlariga boysunadi: eksponensial, normal va Veybull qonunlaridir. 
Sinov hajmi taxmin qilinayotgan taqsimlanish qonuniga, korsatkich to‟g‟ri 
aniqlanishining ehtimolligi 

va uning aniqlanishining nisbiy aniqligiga bog‟liq. 
Taqsimlanishning eksponensial va normal qonunlarida N dona buyumning t
c
vaqt davomida sinalishi rejalashtiriladi. 
Veybull taqsimlanishi uchun N dona buyumning ularning har biri ishdan 
chiqqunicha sinalishi rajalashtiriladi. Eksponensial qonun boyicha sinov hajmi 
(dona soat). 
3
'
.
r
T
m
t
N
r
o
o
c



(8.2) 
m- kutilayotgan ishdan chiqishlar soni. 


3
r
va 

qiymatlariga bog‟liq holda matematik jadvallardan 
aniqlanuvchi koeffitsient. 
Sinov davomiyligi tanlangan mashinalar soniga bog‟liq holda hisoblanadi. 
3
'
.
r
N
T
m
t
r
o
o
c



(8.3) 
Ishdan chiqish intensivligi aniqlanuvchi sinov hajmi: 
3
r
m
t
N
k
c




(8.4) 
k

- kutilayotgan ishdan chiqishlar intensivligi. 
t vaqt ichida buzilmay ishlash ehtimolligini aniqlashdagi sinalayotgan 
namunalar soni. 

---

3
)
(
r
t
P
m
N


(8.5) 
)
(t
P
- kutilayotgan buzilmay ishlash ehtimolligi. 
Taqsimlanishning normal qonuni boyicha buzilguncha bo‟lgan o‟rtacha 
ishlash vaqtini aniqlashdagi sinalayotgan namunalar soni: 


o
a
Z
N


(8.6) 


a
Z
- ga bog‟liq holda matematik jadvallardan aniqlanuvchi yordamchi 
ko‟rsatkich. 
o

- buzilguncha o‟rtacha ishlash vaqtidan kutilayotgan o‟rtacha kvadratik 
chetlashish. 

- buzilguncha o‟rtacha ishlash vaqtini topish aniqligi. 
Veybull qonuni uchun buzilguncha o‟rtacha ishlash vaqtini aniqlash uchun 
sinov hajmi 


,
va b (variatsiya koeffitsienti) ga bog‟liq ravishda matematik 
jadvallardan aniqlanadi.