Ma’ruza №8. Mavzu: Puxtalikka ta`sir qiluvchi faktorlar. Ishdan chikishlarning mavsumiyligi. Tekshirish metodi. Reja

Resurs sinovlari 
 
Resurs sinovlari ma‟lum sinov programmalari asosida olib boriladi. Sinovlar 
muddati sakkiz ming soatdan kam bo‟lmaydi. Sinovlarga zavod tekshiruvlaridan 
va texnik sharoitlarga to‟g‟ri keluvchi zavod sinovlaridan o‟tgan mashina, detal va 
birikmalar olinadi. 
Detallarning yeyilishi, odatda, kompressorni detallarga bo‟lish metodlari 
bilan aniqlanadi. Eng universal metod vaqti-vaqti bilan aniqligi yuqori bo‟lgan 
standart o‟lchov asboblari bilan o‟lchab turish. 
Yeyilishni o‟lchash natijalari umumiy o‟lchovlar kartasiga kiritiladi, bunda 
faqat eng tez yeyiluvchi yuzalar va tekisliklar hisobga olinadi. 
Detallarning yeyilish grafiklari har bir birikma uchun umumlashtirilib 
chiziladi. Grafikni bunday qurilishi birikmadagi har bir detalning yeyilish 
qonuniyatini aniqlash, detallarning siyqalanish va normal ekspluatatsiya davrida 
yeyilish tezligini aniqlash imkonini beradi. 
Gilza-porshen birikmasining detallari yeyilish grafigi yeyilishga aylanishlar 
chastotasi va qo‟llanilayotgan moyning ta‟sirini ko‟rish imkonini beradi. 
Ko‟pgina sovitish mashinalari kompressorlarining detallari ikkita yeyilish 
davrida ega: siyqalanish davri, yeyilish tezligi barqarorlashgan davr. 

---

Siyqalanish davri juda katta yeyilish tezligi bilan xarakterlanadi. Bu tezlik 
yeyilish tezligi barqarorlashgan davrdagiga qaraganda ancha yuqoridir. Bu davrda 
intensiv tekislanish yuz beradi. Siyqalanish davri davomiyligi ishqalanuvchi 
yuzalarning geometrik o‟lchamlariga bog‟liqdir. 
Detallarning yeyilsh tezliklari ikkita ketma-ket o‟lchovlarning har bir vaqt 
intervalidagi natijalariga ko‟ra hisoblanadi. 
i
i
i
t
W
c



(8.7) 
Statistik qayta ishlash jarayonida taqsimlanish qonunlari, o‟rtacha kvadratik 
chetlashish va despersiya aniqlanadi. 
m
c
v


- variatsiya koeffitsienti. (8.8) 
m
c -yeyilish tezligining matematik kutilishi, mkm/ming soat. 

- o‟rtacha kvadratik chetlashish.