Mavzu: ona tili darslarida iboralar va tasviriy vositalardan foydalanish
Yüklə 1,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ifodalarni o‘tish.
Xulosa 3 KIRISH Mavzuning dolzarbligi. Eng avvalo til o‘zining ijtimoiy mohiyatida ko‘zga tashlanadi. Til vositasida, aniqrog‘i milliy tilning ravnaq darajasi boyligi rang - barangligi, imkoniyatlari orqali millatning tafakkur darajasi, millat fikrining miqyoslari aniqlanadi, uning ijtimoiy faollik belgilari ma’naviy salohiyatida namoyon bo‘ladi. Shu bois til- millatning ruhini ifoda etadi, til millatning tiriklik belgisidir. Prezidentimiz I.A.Karimov o‘zining “Tarixiy xotirasiz kelajak yo ‘ q ” asarida ham tilimizga tilimizning milliyligiga e’tibor berib shunday deydi, “Xalqimizdagi iligi to‘q, baquvvat degan tushunchani men hatto qonuniyat degan bo‘lar edim, bu bejiz paydo bo‘lmagan. Yana tilimizda “tagli-tugli”, “palagi toza” degan iboralar ham bor. Bu bir-joyda muqim yashagan, o‘z turmush tarziga ega bo‘lgan xonadonlarga nisbatan aytiladi”. “Tilimizning milliyligini, berijimligini ta’minlovchi vositalardan biri iboralar bo‘lib voqelikni obrazli tasvirlashda, uni kitobxon ko‘z o‘ngida aniq va to‘la gavdalantirishda iboralarning o‘rni ahamiyati beqiyosdir. Iboralar umuman olganda hayotdagi voqea-hodisalarni kuzatish jamiyatdagi maqbul va nomaqbul harakat holatlarni baholash turmush tajribalarini umumlashtirish asosida xalq chiqargan xulosalarning o‘ziga xos obrazli ifodalaridir” 1 . Shuning uchun ham iboralar, tilshunos A. Mamatov ta’kidlaganidek “u yoki bu xalqning, yashayotgan joyining tabiati, iqtisodiy tizimi, tarixi, madaniyati, hayot tarzi, og‘zaki ijodiyoti, badiiy adabiyoti, san’ati, fani urf-odati, dini kabilar bilan bog‘lanadi”. 1 M.Yo’ldoshov: “Cho’lponning xalq iboralaridan foydalanish mahorati”, “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali 1999 yil 6-son 59-bet 4 Ona tili darslarida xususan iboralarni o‘tish va ularni nutq jarayonida qo‘llash uzviylashtirilgan ta’lim dasturida ham o‘z ifodasini topgan ya’ni dars tuzulishi mavzularni detallashtirilgan holda o‘quvchilarga yetkazish o‘z ifodasini topgan. Yuqorida ta’kidlaganidek iboralar xalqning barqarorligi o‘ziga xos, turmush tarziga egalik belgisi hisoblanadi. Xuddi shuningdek tasviriy vositalar ham xalq yaratgan ifodalardir. Ular (iboralar va tasviriy ifodalar) ni o‘quvchilar ongiga yatkazdirish, singdirish o‘z nutqlarida qo‘llay olish darajasiga yetkazdirish, ona tili, darslari va o‘qituvchilarining zimmasidagi buyuk vazifa sanaladi. Ayni paytda bu mavzuning dolzarbligi hamdir. Yüklə 1,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|