Statik va dinamik veb-sahifalar Endi savol tug'ilishi mumkin: oddiy HTML kodida yozilgan sahifa bilan CMS
nimasi bilan farq qiladi? Avvalombor, HTML da yozilgan sayt statik holda bo'lsa,
zamonaviy saytlar dinamik ko'rinishga ega.
Oddiy sayt qanday prinsip asosida ishlashini ko'rib chiqamiz. Foydalanuvchi biror-
bir, masalan, page.html sahifasiga murojaat qildi deylik. Veb-server o'zidagi veb-
sahifalar katalogini ko'rib chiqadi va agar page.html bo'lsa, foydalanuvchiga uni
ko'rsatadi, aks holda esa – 404-chi xabarni ("Fayl topilmadi") yetkazadi.
Dinamik sayt esa biroz boshqacha ishlaydi. Foydalanuvchi biror sahifaga murojaat
qiladi, biroq bu murojaat diskdagi aniq bir faylga emas, balki sayt dvijokiga (agar
dvijok PHP tilida yozilgan bo'lsa, odatda bu fayl index.php bo'ladi) qaratilgan
bo'ladi. Dvijok foydalanuvchiga kerakli ma'lumotni biror manbadan (masalan,
ma'lumotlar bazasi yoki diskdagi fayldan) oladi, uni HTML-sahifaga aylantiradi va
veb-serverga uzatadi, u esa o'z navbatida, foydalanuvchi brauzeriga jo'natadi.
Unda yana bir savol tug'iladi: agar bitta faylnigina so'rab, uni brauzerga uzatish
mumkin bo'lsa, buncha murakkablashtirishning o'zi nimaga kerak? Shuning
uchunki, bu saytni boshqarish qulay bo'lsin. Aytaylik, siz 100 sahifalik (bu
unchalik ko'p emas) oddiy sayt yaratdingiz. Ertami-kech siz bu sayt dizaynini,
ko'rinishini o'zgartirmoqchi bo'lasiz. U holda esa siz shu 100 sahifani qo'lda
o'zgartirib chiqishingizga to'g'ri keladi. Ustiga-ustak, siz avvaliga bu 100 sahifani
kompyuteringizdagi lokal serverga yuklab olishingiz, undan so'ng tahrirlab, kerakli
o'zgartirishlarni kiritishingiz va oxirida yana serverga yuklashingiz kerak bo'ladi.
Veb-sayt dizayni bilan ishlash Veb–saytni ishlab chiqish uchun tavsiyalar Veb–saytning yaratilishi murakkab muammo bo‗lgani sababli, uni kompleks
shaklda qurib chiqish kerak. Veb–sayt ishlab chiqilguncha echilishi zarur bo‗lgan
asosiy savollar quyidagilardan iborat va ularga javob topishga harakat qilamiz.
Shunday qilib, veb–saytni joylashtirish, quvvatlash va uning harakatiga tegishli
savollar bilan veb–sayt tadqiq qilinguncha tanishib chiqmoq zarur.