mavzu soat juftk Tabiiy fan darslarining turlari

Kino va teledarslar. Teleko‘rsatuvlar 3-4-sinflar uchun dastur mazmuniga va materialni o‘rganishning kalendar muddatiga muvofiq qoladi. Teleko‘rsatuvlar bolalaming olishlari uchun katta o‘rin tutadi, o‘zlashtirilishi qiyin bo‘Igan materiallar ko‘rgazmali va harakatchan dinamik holda yetkaziladi.Avvalo o‘quv materiallari bir necha darslarda o‘rganiladi. Teleko‘rsatuvlar vositasida esa umumlashtiriladi. Har bir ko‘rsatuv 20 daqiqa davom etadi, o‘qituvchi ixtiyorida yana 25 daqiqa vaqt qoladi, bu paytda esa dars mustahkamlanadi. Teleko‘rsatuv mavzusi va maqsadi ma’lum qilinadi. Kursatuvni samarali bo‘lishi uchun o‘qituvchi bolalarga oldindan topshiriq beradi, uning natijasi ko‘rsatuvdan keyin tekshiriladi. Topshiriq doskaga yoziladi va o‘quvchilar diqqati ularga javob topishga qaratiladi. Ular e’tiboriga havola qilinadigan savollar “ko'rsatuvda qanday yangi narsa va hodisalarni ko‘rdingiz? Ular sizga tanish narsa va hodisalardan nima bilan farq qiladi? Qaysi voqeaa qiziqarliroq bo‘ldi? O’ganilgan materiallarda qanday xulosa chiqarish kerak?”. Eshittirishga o‘qituvchi aralashmaydi, ammo ba’zan ayrim momentini qisqa sharhlash mumkin. Doskada atama va notanish nomlarni yozib boradi. Kursatuv tugagach o‘quvchilarni o‘zlashtirish darajalari suhbat asosida aniqlanadi. O’quv kinofilmlari, kinofragmentlar, diafilmlar, diapozitlar ham o‘qitish jarayonida alohida ahamiyatga molikdir. Ulami namoyish 5-10 daqiqa davom etadi. O‘zbekistonning 4 qismdan iborat bo‘lib, har biri cho‘l, to‘qay tog‘ etaklari kabilami ko‘rsatadi. Film 30 daqiqa namoyish etiladi. Ammo har bir qismini tegishli darslarda ko‘rsatiladi. Namoyish davomida o‘qituvchining o‘zi sharhlab boradi. Bu paytda o‘quvchilar oldida topshiriq qo‘yiladi. Bu savollar doskada yoziladi. Ko‘rsatuv bilimlar mustahkamlanadi va material umumlashtiriladi.
Takrorlovchi umumlashtiruvchi dars. Mavzu o‘rganilgandan keyin o‘tkaziladi. Maqsadi bir necha darslar mazmunini o‘zaro beg‘lash, butun mavzu bo‘yicha umumiy xulosalar chiqarishdan iborat.Takrorlovchi-umumlashtiruvchi darslar mazmuniga yangi misollar yangi ko‘rgazmali qurollar, diafilmlar kiritishi kerak. Bu paytda o‘quvchilar yakka guruh, jamoa bo‘lib og‘zaki yoki yozma umumlashgan topshiriqlarni bajaradilar, yakun chiqaradilar. 0‘qituvchi esa ularni baholaydi.
Nazorat savollari:
1. Tabiatshunoslik darslari tuzilishi qanday qismlarga bo‘linadi?
2.Tabiatshunoslik fanida qanday dars tiplari mavjud?
3. Qanday dars birlashgan dars deb ataladi?
4. Predmetli dars qanday tashkil etiladi?
5. Yangi materialni o‘rganish darsi qanday tuzilishga ega?
6. Mustahkamlash darsining tuzilishi qanday?
7.. 0’quv-tajriba maydonchasida o‘tkaziladigan dars qanday
tashkil etiladi?
8. Maktab geografiya maydonchasidagi dars qanday o‘tkaziladi?
9. Izohli o‘qish darsining ahamiyati qanday?
10. Takrorlovchi-umumlashtiruvchi dars qanday tuzilishga ega?
11. Kino va teledarslarning ahamiyati nimada?