Mavzu: traktor va avtomobillarni yurish qismi, boshqarish mexanizmlari va ish jihozlari

 
1.28-rasm. Ikki nuqtali osish 
qurilmasini tuzilishi: 
1-yuqorigi o‘q, 2-pastki o‘q, 
3- o‘rta o‘q, 4-ko‘tarishrichagi, 
5- markaziy tortqi, 
6-kashaklar, 7-pastki bo‘ylama 
tortqilar, 8-gidrotsilindr, 
9-markaziy tortqi vtulkasi, 
10-bo‘ylama tortqilarvtulkasi, 
11-mufta 
Buning uchun haydov traktorlariga ikkita prujina kiydirilgan teleskopik markaziy tortqi 11 
o‘rnatiladi. Traktor uzunasiga engashganida prujina qarshiligini engib, teleskopik tortqi uzayib–
qisqarib, ayrim qismlarning deformatsiyalanishining oldi olinadi. 
Osma mashinalarda uzun va og‘ir tirkagich bo‘lmaydi, ishlayotgan mashina ramasini 
gorizontal holatga keltiradigan mexanizmlar, ishchi qismlarning tuproqqa botishini sozlaydigan 
mexanizmlar oz bo‘ladi. Natijala, osma mashina tirkalmaga nisbatan engilroq, demak, sudrashga 
qarshiligi ozroq bo‘ladi. Osma mashinadan tuzilgan agregat tor joylarda ham bemalol burila 
oladi. Demak, osma agregatning afzalliklari ko‘p. Ammo, osma mashinani traktorga to‘g‘ri ulash 
birmuncha murakkabroq bo‘ladi. 
 
5. Quvvat olish valining turlari, tuzilishi va ishlashi 
 
Traktorning quvvat olish vali
traktor bilan agregatlangan ko‘chib yuradigan yoki muqim 
ishlaydigan qishloq xo‘jalik mashinalarining ishchi qismlariga xarakat berish uchun xizmat 
qiladi. 
Quvvat olish vali orqali harakatga keltiriladigan mashinalar bajaradigan texnologik 
jarayonlarning turiga hamda traktorga nisbatan o‘rnatilishiga qarab farq qilganligi tufayli ko‘plab 
turlarga bo‘linadi. 

---

39 
Traktorlar turli ko‘rinishdagi quvvat olish vallari bilan jihozlangan bo‘lib, ular 
quyidagicha: quvvat olish valini 
traktorga o‘rnatilgan joyiga qarab: traktorning oldiga
(o‘t 
o‘radigan jatkalar, g‘o‘zani chilpish qurilmasi),