nadi. Atrof-muhit va odamlar bilan munosabatda bo‘ladilar. Ularda
aqliy va jismoniy faoliyat yordamida axloqiy shaxsiy sifatlari: meh-
natsevarlik, iroda, mustaqillik,
hamjihatlik, tartib-intizom, javob-
garlik paydo bo‘ladi, ya’ni shaxs sifatida shakllanadi.
Eng muhimi
mehnat jarayonida, ayniqsa jamoadagi mehnatda yuqoridagi sifatlar
yanada mustahkamlanadi.
Ko‘r va zaif ko‘ruvchilarni mehnat faoliyatiga kiritish va mos-
lashishlari uchun quyidagi shart-sharoitlarni
hisobga olish ijobiy
natijalar beradi:
1. Ko‘rish nuqsoni va uning jismoniy va ruhiy asoratlarini to‘liq
hisobga olish mehnat turi va kasb turini tanlashda ota-ona va kasb
tanlashga yordam beruvchi mutaxassislarning diqqat markazida
bollishi zarur.
2. Nuqsonli bolaning mehnat faoliyatiga
faol ravishda kirishi
uchun mehnat faoliyatining dastlabki bosqichlarida yuzaga kelishi
mumkin bo‘lgan o‘ziga, hayotga, mehnat faoliyatiga ishonchsiz-
likni, salbiy munosabatni yengish. Bu ruhiy to‘siq
depressiya yoki
frustratsiya tarzida paydo bo'lishi mumkin. Bu bosqichda ko‘r shaxs
«men endi ishga yaroqsizman, qo'limdan hech ish kelmaydi» kabi
salbiy fikrlar tarzida namoyon boiishi mumkin.
Ko‘rish nuqsoniga ega kishilarda yuqorida keltirilgan salbiy shaxs
sifatlarini bartaraf etish uchun ular bilan qator psixologo-pedagogik
tarbiyaviy tadbirlar va treninglar o'tkaziladi.
3. Ko'rlar iloji boricha kichik yoshlardan boshlab oddiy mehnat
malaka va ko‘nikmalariga o‘rgatib boriladi.
Umuman mehnat tar-
biyasi va kasb tanlash ishlari qancha erta boshlansa shuncha, ijobiy
samara beradi. Buning uchun maxsus
maktab-interm tlarda kasb
tanlash ishlari bilan shug'ullanish ishlari darajasini yuqori ko‘tarish
shu kunning dolzarb vazifasidir.
4. Nuqsonli bolalar bilan boshlang'ich sinflardan boshlab, har
bir dars va darsdan tashqari jarayonlarda ijtimoiy mehnatga qiziqish
uyg'otish har bir o‘qituvchining burchidir.
Dostları ilə paylaş: 
