Механика кириш

Bio-Savar-Laplas qonunini yuqorida keltirilgan ko’rinishi, differensial
tenglama ko’rinishidagi formasi bo’lib, faqat o’tkazgichning dl qismi uchun to’g’ridir.
O’tkazgichdan ma’lum masofada joylashgan no’qtadagi magnit maydon o’tkazgichning shakliga ham bog’liq bo’ladi. Agar o’tkazgich cheksiz uzun va to’g’ri bo’lsa, o’tkazgichdan d-masofada hosil bo’lgan magnit maydon uchun quyidagi ifoda o’rinli bo’ladi:


H  ^{1 I} . (16.2)
2 d
Agar o’tkazgich radiusi R bo’lgan aylanadan iborat bo’lsa, shu aylananing markazidagi magnit maydon kuchlanganligi uchun

H  ¹
2R
. (16.3)

ifoda aniqlangan.

Agar o’tkazgich solenoid shaklida, ya’ni bir necha n o’ramli silindrik g’altakdan iborat bo’lsa, shu solenoid o’qida magnit maydon kuchlanganligi qiymati quyidagicha bo’ladi:


H  nI . (16.4)

Solenoid uchun keltirilgan (16.4) ifoda solenoidning o’rta qismi uchun yoki cheksiz uzun solenoid uchun to’g’ri, chunki solenoidning chekka qismlarida magnit maydon bir jinsliligini yo’qotadi.

Magnit maydon elektromanit maydonning xususiy ko’rinishi bo’lib, bu maydon asosan, harakatlanuvchi elektr zaryadiga yoki elektr zayadi bilan zaryadlanib harakat qilayotgan jismga va magnitlangan jismlarga ta’sir etadi. Magnit maydon kuchlanganligi N muhitning xususiyatlariga bog’liq emas.

Magnit induksiya vektori B esa magnit maydon kuchlanganligi xarakteristikasi
bo’lib, moddadagi (muhitdagi) natijalovchi magnit maydonni xarakterlaydi.

Magnit induksiya vektori B bilan magnit maydon kuchlanganligi vektori

H orasida quyidagicha bog’lanish mavjud:

 
B  ₀ H
(17.1)

bu formulada ,  - muhitning vakuumga nisbatan magnit singdiruvchanligi. Muhitning nisbiy magnit singdiruvchanligi magnit induksiyasi V ni vakuumdagi magnit induksiyasi V₀ ga nisbatan qanday o’zgarishini ko’rsatadi, ya’ni:

 = ^B
B₀
(17.2)

(16.1) ifodadan foydalansak, parallel to’g’ri tokning magnit induksiyasi uchun

dH  ^0
4
I sin
_{r 2} dl

(17.3)

ko’rinishdagi differensial ifodani hosil qilamiz.