Mehman Ağayev, Sultan Əliyev ÄÈÀËÈÇ Bakı – 2010
Paratiroidektomiyaya göstərişlər
Yüklə 9,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dializ xəstələrin problemləri
- Åíäîòåë ùöúåéðÿñè Ùöúåéðÿäÿí êå÷ÿí äÿëèêëÿð ð Áþéöê äÿëèêëÿð
- PD üçün standart tərkibdə məhlul, mmol/l
- 8.3. Periton dializi aparmaq üçün kateterlər
- Kateterin tipləri.
- Xroniki dializ üçün kateter
- Kt/V təyini.
- PD klirensinin hesablanması üçün formulalar Kt/V
- Du Bois formulu əsasında bədən səthi (BS)
- 1.5. Peritonitlər və kateterin çıxış yerinin infeksiyası
- Peritonit pasientlərində müxtəlif mikroorqanizmlərin təsadüf olunma tezliyi
- Peritonitin əlamətlərinin tezliyi
- Periton dializi Etiologiyası məlum olmayan peritonitlərin başlanğıc müalicə sxemi DAPD (daimi dozalanma metodu)
|
Paratiroidektomiyaya göstərişlər: 1 Ağır proqresedən fi broz osteit; 2 Davamedici hiperkalsiyemiya; 3 Ağır dəri qaşınması, aşkar hiperparatireoz fonunda; 4 Davamedici ağır kalsifi kasiya, hiperfosfatemiyanın korreksiyasına baxmayaraq; 5 İdiopatik yayılmış dəri nekrozu (kalsifi laksis); 6 Artritlər hərəkət pozğunluğu ilə, periartritlər, vətərlərin spontan qırılması. Al intoksikasiyası olan xəstələrdə paratiroidektomiya aparmaq olmaz. Paratiroid vəziləri 3–6 olmaqla, yerləşməsi çox dəyişkəndir. əməliyyatdan qabaq 10 MqH tezlikli ötürücü ilə USM aparılır. Son illərə qədər subtotal paratiroidektomiya (yəni 3 vəzi, 4-cü vəzinin 75%-i çıxarılır) edilirdi. Sonralar total paratiroidektomiya və 255 Fəsil 7. Dializ xəstələrin problemləri paratiroid toxumanın bir hissəsini çiyinə dəri altına transplantasiya etməyə başladılar. Hər iki üsulun çatışmazlıqları vardır – hiper – və hipoparatireoz inkişaf edə bilər. Dializdə olan xəstələrə total paratiroidektomya olunur. Əməliyyatdan sonra qan zərdabında Ca və P səviyyələri nəzarət olunur. Əməliyyatdan sonra hipokalsiyemiya fi broz osteitin ağırlığından asılıdır. Paratireoz vəzilərin sklerozu üçün bəzən vəziyə etil spirti yeridilir. Manipulyasiya USM ilə rəngli Doppler monitor vasitəsilə aparılır. Paratiroidektomiyanın birinci günü güclü hipokalsiyemiya müşahidə edilir. Bunun ağırlığı fi broz osteitin ağırlığından asılıdır ki, onun da prediktoru QF konsentrasiyasının yüksəlməsi və histoloji dəyişikliklərdir. Kalsium preparatlarının per os verilməsi (2–4 q/ gün) ilə yanaşı, venadaxilinə (0,5–5 q/gün) yeridilir və kalsitriol təyin olunur, venadaxilinə, yaxud per os (2–6 mkq/gün). Bəzən hətta Ca və kalsitriolun yeridilməsini əməliyyatdan bir neçə gün əvvəl başlamaq tövsiyə edirlər. Əməliyyatdan sonra Al preparatları istifadə olunmur. Kalsifi laksis. İki izolə olunmuş sindrom müşahidə edilir: 1. aşağı ətrafda, qarında yumşaq toxumaların işemik nekrozu; 2. barmaq ucları, penisin nekrozu (distal nahiyələr). Diabet zamanı ikinci sindromun baş verməsi daha çox ehtimal olunur, vaskulit, krioqlobulinemiya, varfarin mənşəli dəri nekrozu ilə differensasiya aparılır.
Kalsitriol müalicəsi kəsilir və erkən paratiroidektomiya etmək lazımdır. İkincili infeksiya və sepsis nəticəsində xəstə tələf ola bilir. Hiperbarik oksigenasiya xoraların müalicəsində yaxşı nəticələr verir.
256 Dializ Fəsil 8 Periton dializi 8.1. Periton dializinin fi ziologiyası. Periton dializi (PD) böyrək əvəzedici terapiyası üsullarından biridir. Daimi ambulator periton dializinin (DAPD) klinikaya tətbiqi, üsulun sadəliyi, əlverişliliyi və nisbətən ucuzluğu son illər PD-nin populyarlığını artırmışdır. PD suyun və onda həll olmuş maddələrin iki maye sektoru ayıran membrandan keçməsidir. Bu sektorlardan biri periton kapilyarlar- dakı qan olub böyrək çatışmazlığı zamanı tərkibində artıq miqdar- da kreatinin, sidik cövhəri, kalium və digər toksik maddələr, ikinci sektor membranın o tərəfi ndə periton boşluğunda dializ məhlulu olur ki, onun da tərkibində natrium, xlorid, laktat və osmolyarlığı saxlamaq üçün yüksək səviyyədə qlükoza olur. Periton membranı özünü ”dializator” kimi aparır. Bu zaman üç proses baş verir: – diffuziya – uremik məhsullar, kalium konsentrasiya qradientinə əsasən periton kapilyarlarından axan qandan dializ məhluluna keçir, qlükoza, laktat, kalsium əks istiqamətdə hərəkət edir; – ultrafi ltrasiya – dializ məhlulunun nisbi hiperosmolyarlığı nəticəsində su kapilyar qanından membran vasitəsi ilə dializ mayesinə keçir; – absorbsiya – periton boşluğundan birbaşa, yaxud dolayısı yolla limfatik sistem vasitəsilə su və onda həll olmuş maddələr sorulur. Periton səhfəsi seroz membran olub böyük şəxslərdə sahəsi 1– 2 m
2 bərabərdir. Periton membranı dializator kimi 6 qatdan ibarətdir: 1. kapilyar endotelisi tərəfi ndən olan durğun qat; 2. kapilyar endoteliumu; 3. endotelial bazal membran; 4. interstisium; 5. mezotelium; 6. periton membranı tərəfdən durğun mayeli qat. 257 Fəsil 8. Periton dializi Son illər periton transportunun üçdəlikli transport konsepsiyasına əsasən transporta əsas maneə periton kapilyarlarının endoteliumunda və bazal membranında cəmlənmişdir. İnterstisiya mayedə həll olmuş maddələrin transportuna mane olur. Mezotelium və durğun maye qatı transporta əhəmiyyətli müqavimət göstərmirlər. Su və suda həll olmuş maddələr 3 ölçüdə olan periton dəliklərindən keçirlər (şəkil 8.1). Səkil 8.1. Üçdəlikli periton transportunun sxemi Üçdəlikli model: 1. böyük ölçülü dəliklər (20–40 mm). Makromolekullar, zülal endoteliumda olan yarıq kimi dəliklərdən keçir; 2. kiçik ölçülü dəliklər (4–6 mm) endotelial hüceyrələr arasında olur. Bu dəliklərdən həllolmuş maddələr – kreatinin, sidik cövhəri, kalium, natrium keçir;
258 Dializ 3. ultradəliklər – (radiusu 0,8 mm) ancaq suyu keçirir. Periton dializində bütün periton səthi yox, ancaq kapilyarların səthi iştirak edir və ancaq mezoteliuma yaxın yerləşmiş kapilyarlar iştirak edirlər. Periton transportu eyni vaxtda gedən üç prosesdən – diffuziya, ultrafi ltrasiya və mayenin absorbsiyasından ibarətdir. Diffuziya uremik maddələrin xaric edilməsinin əsas yolu olub aşağıdakı faktorlardan asılıdır: – konsentrasiya qradienti – konsentrasiya fərqinə görə yaranır. Mayeni tez-tez dəyişməklə və həcmini artırmaqla konsentrasiya qradientini yüksək saxlamaq olar; – peritonun effektiv səthi – dializ məhlulunun miqdarını artırmaqla bu göstəricini artırmaq olar (ancaq 2,5–3 l qədər); – periton membranın daxili müqaviməti; – maddələrin molekulyar kütləsi – molekulyar kütləsi (MK) az olan maddələr yaxşı, yüksək olan maddələr pis transport olurlar. Hər hansı bir maddənin diffuziyası indekslə – kütləötürmə koeffi sienti (KÖK) həmçinin vahid zamanda diffuziya klirensinə ekvivalentdir. Məsələn, sidik cövhəri üçün KÖK 17 ml/dəq, kreatinin üçün 10 ml/dəq-dir. PD zamanı diffuziya peritonda qan cərəyanın sürəti ilə (50-100 ml/dəq) yox, dializatın cərəyanı ilə əlaqədardır. Ultrafi ltrasiya. UF osmotik qradientə əsasən nisbi hipertonik dializatla, nisbi hipotonik olan qan arasında baş verir. Qradient qlükozanın yüksək səviyyəsi hesabına yaranır və aşağıdakı faktorlardan asılıdır: – osmotik agentin konsentrasiyası qradienti (məsələn: qlükoza). Qradient dializin başlanğıcında yüksək olur. Sonra tədricən düşür. Qradienti dekstrozanın konsentrasiyasını artırmaqla və dializ məhlulunu tez-tez dəyişməklə artırmaq olar; – peritonun effektiv səthini artırmaq; – periton membranın hidravlik keçiriciliyini artırmaq; – osmotik agentin koeffi sientinin əksi – diapazonu 0–1 arasında olur. Bu göstərici qlükoza üçün təxminən 0,03-ə bərabər olmaqla
259 Fəsil 8. Periton dializi çox azdır. Qlükozanın polimerləri əsasında olan yeni məhlulların koeffi sienti 1-ə yaxın olur (şəkil 8. 2).
Şəkil 8.2. Dializatda qlükozanın səviyyəsi, dializ məhlulunda periton boşluğuna 4,25%-li dekstrozanın (3,86%-li qlükoza) yeridilməsi. İlkin səviyyə = 3,860 mq/dl. – hidrostatik təzyiq qradienti. Kapilyarlarda təzyiq normada 20 mm c.süt, periton boşluğunda 7 mm c.süt. bərabərdir ki, bu, ultrafi ltrasiyaya kömək edir. İntraperitoneal təzyiqin qaldırılması UF mane olur; – onkotik təzyiq qradienti – UF mane olur. PD zamanı həmçinin maddələrin konvektiv keçirilməsi baş verir. Bu periton membranında maddələrin “xəlbirlənmə”si hesabına baş verir. Xəlbirlənmə koeffi sienti 0-1-ə qədər müxtəlif maddələr üçün fərqli olur; – son zamanlar effektiv osmotik maddə – qlükoza polimeri – aykadekstran yaradılmışdır.
limfatik damarlar vasitəsi ilə baş verir və 1-2 ml/dəq bərabərdir, bunun da 0,2-0,4 ml/dəq limfa damarları ilə gedir: Äÿéèøìÿ âàõòëàðû, ñààòëàð Äèàëiz ìÿùëóëóíäà ãëöêîçà, ìã/äë
260 Dializ – peritondaxili hidrostatik təzyiq artdıqca absorbsiya da artır; – limfatik drenajın effektivliyi müxtəlif xəstələrdə fərqlidir, səbəbi məlum deyildir. Periton klirensi. Hər hansı maddənin klirensi vahid zaman ərzində bu maddədən təmizlənən plazma həcminə deyilir. Klirens ml/dəq ilə ölçülür, amma periton dializində l/həftə hesablanır. PD gündəlik klirensini hesablamaq üçün gün ərzində çıxarılmış dializatın həcmi həmin dializatda maddənin konsentrasiyasına vurulur və həmin maddənin plazmadakı konsentrasiyasına bölünür. PD zamanı zülalın itirilməsinin gün ərzində 5–10 q bərabərdir, bunun da yarısı albumin olur. PD alan xəstələrdə böyrəklərin qalıq funksiyası HD-dən fərqli olaraq uzun müddət saxlanılır.
Daimi ambulator periton dializində (DAPD) dializ məhlulu daim xəstənin periton boşluğunda olur. İşlədilmiş dializ məhlulu gündə 3–5 dəfə dəyişilir (şəkil 8.3). Şəkil 8.3. Daimi ambulator periton dializi. Sağda məhlulun yeridilməsi və çıxarılması Äèàëèç ìÿùëóëó êèñÿñè Äèàëèç
ìÿùëóëóíóí éåðèäèëìÿñè Äèàëèçàòûí ÷ûõàðûëìàñû Êàòåòåð Êàòåòåðèí õÿòò èëÿ áèðëÿøäèðèëìÿñè Áèðëÿøäèðÿí õÿòò Êèñÿíèí
õÿòò èëÿ áèðëÿøäèðèëìÿñè 261 Fəsil 8. Periton dializi Dializ məhlulları 1,5, 2,0, 2,25, 3,0 l olan xüsusi paketlərdə buraxılır. Elektrolitlərin məhlulda konsentrasiyası müxtəlif variant- larda ola bilər (cədvəl 8.1). Cədvəl 8.1
Komponent Məhlullar 1 2 3 (aşağı kalsium ilə) Natrium
132,0 132,0
132,0 Kalium
0,0 0,0
0,0 Maqnezium 1,5 0,5
0,5 Kalsium
1,75 (3,5 mekv/l)
1,75 (3,5 mekv/l)
1,25 (2,5 mekv/l) Xlorid
102,0 96,0
95,0 Laktat
35,0 40,0
40,0 Dekstroza osmotik agent kimi 1,5%, 2,5%, 4,25% səviyyədə olur. Qlükozanın konsentrasiyası 1,36%, 2,27%, 3,86% olur. Belə məhlulların osmolyarlığı 345, 395 və 484 mosm/l olur. Dializ məhlulları steril olur və istifadədən qabaq bədən hərarətinə qədər qızdırılır. Dializ məhlulu paketi periton kateteri ilə plastik borularla – ötürücü magistrallarla birləşdirilir. Əsas 3 tip magistrallardan istifadə olunur: – Y-yə oxşar magistral; – iki paketli magistral. Məhlulun dəyişdirilməsi: 1. dializ məhlulu öz ağırlığı ilə periton boşluğuna yeridilir; 2. boş paket və magistral bağlanır və cibdə saxlanılır; 3. gözləmə vaxtı 4–8 saat; 4. paket açılır və döşəməyə qoyulur, dializat paketə axıdılır, bundan sonra paket ayrılır və məhv edilir; 262 Dializ 5. yeni paket magistrala ucluq, yaxud Luer qıfılı ilə birləşdirilir; 6. periton boşluğuna yeni dializ məhlulu yeridilir. Son illər magistral ilə kateteri birləşdirmək üçün müxtəlif növ konnektorlar (o cümlədən görmə qabiliyyətini itirmiş xəstələr üçün) hazırlanmışdır. Avtomatlaşdırılmış periton dializi (APD) iki növə ayrılır: – daimi siklik periton dializi (DSPD); – periodik gecə periton dializi (PGPD); Siklerlər – xüsusi cihazlar olub avtomatik şəkildə məhlulu periton boşluğuna yeridir və çıxarırlar.
Periton kateteri dializ məhlulunun periton boşluğuna sərbəst yeridilməsini və çıxarılmasını təmin etməli, giriş yerində infeksiyanı minimuma endirməli, peritonit olduqda onun sağalmasına kömək etməli və sadə cərrahi yolla qoyulmalıdır.
Periton kateterləri kəskin və xroniki dializ üçün olmaqla 2 yerə ayrılır.
Kəskin periton dializi üçün kateter düz, yaxud bir qədər əyilmiş, bir neçə yan dəlikləri olur. Kateteri yeritmək üçün metallik stilet, yaxud əyilən məftil üzərindən sürüşdürülərək qarın boşluğuna yeridilir. Üç gündən sonra peri- tonitlərin sayı çox olduğu üçün uzun müddət istifadə olunmur. Xroniki dializ üçün kateter – silikon, yaxud poliuretandan hazırlanır, bir ya iki dakron manjeti olur və bu cür kateterlər 2 il fəaliyyət göstərirlər. Kateter əməliyyat otağında implantasiya edilir. Bundan başqa, peritonoskopiya yolu ilə də qoyula bilər. Tenkoff kateteri – ikimanjetli növü ən çox istifadə olunur. Kateter- lərin müxtəlif formaları və modifi kasiyaları vardır. Periton kateteri ilə əlaqəli ağırlaşmalar 3 qrupa bölünür: 1. kateterətrafı axıntılar; 2. drenajın çatışmazlığı; 263 Fəsil 8. Periton dializi 3. kateter çıxan yerin və tunelin infeksiyası. İkimanjetli Tenkoff kateteri qoyduqdan sonra ağırlaşmalar mü- vafi q olaraq 7%, 17% və 14% olur. PD klirensi Hədəf klirens. PD dozası xəstəyə lazım olan tələbatı ödəməlidir. Xəstə özünü yaxşı hiss etməli, uremik simptomatika olmamalıdır. Hazırda sidik cövhərinin həftəlik fraksion klirensi (Kt/V) 2,0, kreatinin klirensi həftədə 60 l olmalıdır (son illər 50 l/həftə də tövsiyə edilir). Kt/V təyini. Kt/V sidik cövhərinin fraksion klirensini göstərir. 24 saat müddətində yığılmış dializatda sidik cövhəri təyin edilir. Alınmış rəqəm sidik cövhərinin qandakı səviyyəsinə bölünür və periton Kt alınır. Qalıq böyrək funksiyasını hesablamaq üçün (böyrək Kt) 24 saatlıq sidik yığılır, sidikdəki sidik cövhərinin miqdarı qandakı sidik cövhəri miqdarına bölünür və Kt alınır. Hər iki Kt toplanır və ümumi Kt alınır. V – suyun bədəndə ümumi miqdarı Watson, yaxud Hume- Weyers formulu ilə hesablanır. Alınmış Kt/V göstəricisi 7-yə vurulur və həftəlik göstərici alınır.
Kt=ümumi Kt=periton Kt+böyrək Kt Periton Kt+(dializatda karbamid, gün)/(zərdab karbamidi) Böyrək Kt=(sidikdə karbamid, gün)/(zərdab karbamidi) Watson formuluna görə: V=2,447-0,09516×yaş+0,1704+boy+0,3362×çəki (kişilər üçün) V=2,097+0,1069×boy+0,2466×çəki (qadınlar üçün) (yaş – il; boy – sm; çəki – kq). C kr (kreatinin klirensi): C kr =ümumi C kr
bədən səthinə uyğunlaşdırılmış 1,73m 2 , Ümumi C kr =periton C kr +böyrək C kr ,
kr =(kreatinin dializatda miqdarı, gün)/(kreatinin qanda), 264 Dializ Böyrək C
kr =0,5×[(sidikdə kreatinin miqdarı, gün)/qanda kreatinin) + (sidikdə karbamidin miqdarı, gün)/(zərdabda karbamid)]
BSm
2 =0,007184×çəki 0,425 ×boy
0,725 . Bədən səthini nomoqram ilə də tapmaq olar (şəkil 8.4). K/DOQİ tövsiyələrinə görə Kt/V və C kr birinci 6 ay ərzində 2 aydan bir, sonra 4 aydan bir hesablamaq lazımdır. 1.5. Peritonitlər və kateterin çıxış yerinin infeksiyası – Peri tonitlər 1,1–1,3 epzod/il tezliklə müşahidə edilir. İnfek- siyanın giriş qapısı kateterin mənfəzi ilə, kateterətrafı, transmural, hematogen, trans vaginal ola bilər.
Şəkil 8.4. Bədən səthinin bədən çəkisi (kq) bə boya (sm, yaxud dyum) görə təyini Bir neçə aydan sonra bütün kateterlərin üstü bakteriya çox olan selik, yaxud pərdə ilə örtülür. Periton leykositləri bakteriyalara qarşı Áîé (ñì) äöéöì Áÿäÿí êöòëÿñè, êã Áÿäÿí ñÿòùèíèí ñàùÿñè ì 2
265 Fəsil 8. Periton dializi mübarizədə əsas rol oynayırlar. Dializ məhlulun PH, osmolyarlığı, məhlulda kalsiumun olması, periton mayesində immunoqlobulinlər (İqG) səviyyəsinin yüksəkliyi peritonitlərin baş verməsinin qarşısını alır. Peritonit əlaməti olan və periton mayesində neytrofi llərin miqdarının artması müşahidə edilən xəstələrin 90%ində xüsusi üsul ilə periton mayesini əkdikdə mikroblar, əksər halda qrammüsbət, bitirlər (cədvəl 8.2). Cədvəl 8.2
Mikroorqanizm Təsadüf olunma tezliyi, % Bakteriyalar 80-90 Stafi lacoccus epidermidis 30-45 Stafi lacoccus aureus 10-20 Başqa stafi lakokklar 5-10 Coli
5-10 Klebsiella və Enterobakter 5 Pseudomonas 3-8 Başqaları < 5 Vərəm mikobakteriyaları < 1 Candida və başqa göbələklər < 1-10 Əkilmənin mənfi nəticəsi 5-20
göstərilən üç əlamətlərdən ikisinin olması lazımdır: 1. periton iltihabı simptomları; 2. periton mayesinin bulanıq olması, artmış sitoz (1 mkl-də 100 hüceyrədən çox), əsasən (50%-dən çox) neytrofi llər. 3. bakteriyaların tapılması – periton mayesində Qram üsulu ilə rəngləndikdə, yaxud əkdikdə aşkar olunur.
266 Dializ Peritonit üçün tipik olan əlamət qarında ağrının baş verməsidir. Bununla yanaşı, ümumi zəifl ik, ürəkbulanma, qusma, qəbizlik, ya- xud diarreya, üşümə, qızdırma müşahidə edilir. Periton mayesinin müayinəsi zamanı sitozun 50–100 hüceyrə/mkl-dən yüksək olduqda onun bulanması müşahidə edilir. Əksər xəstələrdə mayenin qəfl ətən bulanması və abdominal simptomların müşahidə olunması peritonit haqqında düşünməyə əsas verir (cədvəl 8.3) və bu da aktibakterial terapiyanın aparılmasına göstəriş sayılır. Amma məhlul bəzən onda fi brinin (bəzən lipidlərin) olmasından da bulana bilər. Ona görə də məhlulun bulanmasının səbəbini dəqiqləşdirmək üçün imkan olan kimi məhlulda hüceyrələri saymaq lazımdır. Cədvəl 8.3
Əlamətlər Tezlik, % Simptomlar: Qarında ağrı Ürəkbulanma, qusma Qızdırma Üşümə
Qəbizlik, yaxud diareya 95 30 30 20 15 Əlamətlər: Periton mayesinin bulanması Qarın əzələlərinin gərginliyi Sötkin-Blyumberq simptomu Bədən hərarətinin yüksəlməsi Leykositoz, qanda 99 80
33 25 Müalicə. Sefalosporin I səsil – sefazolin, yaxud sefalotin sefta- zidim ilə kombinasiyada işlədilir. Hazırda aminoqlikozidlərdən, onların nefrotoksikliyinə görə istifadə edilmir, xüsusən böyrəklərin qalıq funksiyası olduqda. Böyrəklərin qaliq funksiyası olmayan xəstələrdə aminoqlikozidlər istifadə oluna bilər. 267 Fəsil 8. Periton dializi Etiologiyası məlum olmayan peritonitlərin başlanğıc müalicə sxemi DAPD (daimi dozalanma metodu) 1. Periton boşluğundan maye boşaldılır, leykositlər sayılır, çıxarış paketindən maye əkilir. Kateterin uzadılmış hissəsi dəyişdirilir (şəkil 8.5).
Şəkil 8.5. Peritonitlərin empirik müalicə sxemi 268 Dializ 2. Yüklənmə dozası: 2 l paket 1,5%-li dekstroza ilə + 500 mq seftazidim +1000 mq sefazolin +1000 V heparin məhlul qarın boşluğunda 3 saat saxlanılır. Xəstədə sepsis əlamətləri olduqda onda yükləyici doza venadaxilinə yeridilir (seftazidim 1000 mq, sefazolin 1000 mq). 3. Saxlayıcı doza: DAPD davam edilir. 125 mq/l seftazidim, 125 mq/l sefazolin və 1000 V heparin hər məhlul paketinə əlavə edilir. Müalicənin effektiv getdiyi halda 12–48 saat sonra kliniki yaxşılaşma baş verir, leykositlərin miqdarı azalır, periton mayesində neytrofi llərin %-i enməyə başlayır. 2–3 gündən sonra əkilmənin cavabları alınır. Qrammüsbət S. aureus, staphilacoccus epidermidis, yaxud strep- tococcus əkildikdə müalicəni davam etmək lazım gəlir. Yaxşılaşma müvəffəqiyyətlə keçdikdə müalicə 14 gün davam edilir. Bəzən 5 gündən sonra paralel preparatlara keçilir. Qrammənfi mikroblar tapıldıqda müalicənin istiqaməti də yiş- dirilir, çünki: a) Pseudomonas uzun müddət müalicə tələb edir; b) aşkar edilməmiş qarındaxili patologiyanın əlaməti ola bilər; c) aminoqlikozidlər ototoksik təsir edə bilərlər. Əkilmənin cavabı mənfi olduqda 14 gün müalicə davam etdirilir.
Yüklə 9,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|