Dializ
uc-yan anastomoz qoyulur. Sidik axarı sidik kisəsinə xarici
ureterosistoneostomiya üsulu ilə birləşdirilir (şəkil 17).
Əməliyyatdan sonrakı dövrdə böyrəyin işemiya müddəti qısa
olduqda o, revaskulyarizasiyadan bir neçə dəqiqə sonra sidik verməyə
başlayır. Diri donordan götürülmüş böyrəkdən fərqli olaraq, meyitdən
götürülmüş böyrəyin transplantasiyasından sonra 40%-ə qədər halda
kəskin kanalcıq nekrozu müşahidə edilir. Diurezin 100–1000 ml/
saatdan yüksək olmasına səbəb transplantatın osmotik yüklənməsi,
su və elektrolitlərin bədəndə artıq olması və transplantatın proksimal
kanalcıqlarının işemiyaya uğramasıdır.
Şəkil. Böyrək transplantasiyası zamanı damar anastomozunun sxemi
Òðàíñïëàíòàíò
áþéðÿê
Öìóìè ãàë÷à
àðòåðèéàñû
Öìóìè ãàë÷à
âåíàñû
Äàõèëè ãàë÷à
àðòåðèéàñû
Òðàíñïëàíòàíò
ãàë÷à àðòåðèéàñû
Òðàíñïëàíòàíò
âåíàñû
Ñèäèê àõaðû
389
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
Erkən əməliyyatdan sonrakı dövrdə ifraz olunan sidiyin miqdarına
görə adekvat olaraq bədənə məhlullar yeridilir, bəzən hətta diurezi
saxlamaq məqsədi ilə sidikqovucu da tətbiq edilir. Məhlulun qeyri-
adekvat yeridilməsi oliquriya və böyrək funksiyasının pozulmasına
səbəb ola bilir ki, bu da vaxtında ayırma sindromunun, sidik yollarının
obstruksiyasının və damarların oklyuziyasının aşkar olunmasına mane
olur. Əksinə, transplantatın minimal funksiyası zamanı mayenin artıq
yeridilməsi durğun ürək çatışmazlığının baş verməsinə səbəb olur.
Belə hallarda hiperkaliemiya müşahidə olunur, ona görə kaliumun
plazmada səviyyəsinin monitorinqi vacibdir və pozğunluqlar tez aradan
qaldırılmalıdır. Bədəndə mayenin qıtlığı 0,45% natrium xlorid məhlulu
və qanda şəkərin səviyyəsindən asılı olaraq 5% qlükoza məhlulu ilə
aradan qaldırılır. 12–48 saat əməliyyatdan sonra yeridilən mayenin
miqdarı tədricən azaldılır və bu, sidiyin həcminin normaya qayıtmasına
qədər davam etdirilir, çünki yeni köçürülmüş böyrək sidiyin miqdarını
requlə etmək qabiliyyətini itirmiş olur.
Sidik kisəsində Foley kateteri 3–5 gün saxlanılır. Retroperitoneal
əməliyyat yolu istifadə olunduğu üçün bağırsaqların parezi minimal
dərəcədə olur. Ona görə anesteziyadan ayılandan sonra xəstə qida
qəbul edə bilər. Arzusu olduqda birinci gündən xəstə ayaq üstə qalxıb
yeriyə bilər. Cərrahi əməliyyat zamanı və sonrakı 24–48 saat ərzində
yara infeksiyasının profi laktikası məqsədi ilə antibiotik (sefazolin)
təyin olunur. Sonrakı dövrdə (6 aya qədər) kiçik dozada biseptol (480
mq/gün) təyin etməklə sidik yollarının infeksiyasının profi laktikası
məqsədi güdülür və həm də Pneumocystis carinii pnevmoniyasının
universal müdafi əsini təmin etmək olur. Kandidozun profi laktikası
üçün nistatin istifadə olunur. Sitomeqalovirus infeksiyası olduqda
asiklovir, qansiklovir tətbiq edilir. Antasid, H
2
-reseptorlarının
blokatorları mədədə xora əmələgəlmə prosesinin qarşısını almaq
məqsədi ilə transplantasiyadan sonrakı dövrdə və ya ayrılma sindro-
mu baş verdikdə təyin olunur. Siklosporin alan əksər xəstələrdə
arterial hipertenziya müşahidə olunur və ona görə diuretiklər,
kalsium antaqonistləri və vazodilatatorlardan istifadə olunur.
390
Dializ
Nəticələr, ağırlaşmalar
Əməliyyatdan sonrakı dövrün ağırlaşmasız getdiyi halda
diri-donor transplantasiyasından 3–5 gün, meyit-donor transplan-
tasiyasından 7–15 gün sonra böyrəklərin fəaliyyəti normal
göstəricilər həddinə çatır. Bu zaman böyrək funksiyasının pozul-
masına səbəb kəskin və çox kəskin ayrılma sindromu, kəskin
tubulyar nekroz, siklosporin nefrotoksikliyi, transplantatın damar-
ları və ya sidik axarı tərəfi ndən ağırlaşmalar (oklyuziya və
obstruksiya) və qəfl ətən inkişaf etmiş şəkərli diabet ola bilər. Meyit
transplantasiyasının 35-40% hallarında böyrək transplantatlarının
fəaliyyəti işemiya-reperfuziya sindromu hesabına gec bərpa olur.
Vaxtında aparılmış USM, radioizotop skanlama və dupleks-doppler
skanlama, translantatın perkutan biopsiyası həlledici məlumatları
almağa və diaqnozu qoymağa kömək edir. Fəaliyyət göstərməyən
transplantatın funksiyasını hipovolemiyanı aradan qaldırmaqla,
KKB (diltiazem, verapamil, isradipin) və furosemid təyin etməklə
bərpa edilir. Bu tədbirlər kəskin kanalcıq nekrozunun yaxud ayrılma
sindromunun baş verdiyi zaman kömək etmir və xəstəyə hemodializ
aparmaq lazım gəlir. Kəskin kanalcıq nekrozu baş verdikdə
siklosporin bədəndən çıxa bilmədiyi üçün kumulyasiya edir, onun
nefrotoksikliyi transplantatı bir qədər də zədələyir.
Funksiya göstərən transplantatın fəaliyyətinin dayanması
prerenal, renal və postrenal KBÇ ilə əlaqədar baş verir. KBÇ-nin
səbəbləri sırasında infuzion terapiyanın qeyri-qənaətbəxşsizliyi,
kəskin ayrılma sindromu, kəskin nefrotoksiklik (siklosporin,
aminoqlükozid antibiotikləri), böyrək arteriyasının trombozu, sidik
axarı anastomozunun obstruksiyası, transplantatın kəskin pielonefriti
müşahidə edilir.
Allotransplantatın ayrılma tipləri
Transplantatın ayrılma sindromu məfhumu altında tansplantatın
özgə olduğunu tanınması nəticəsində baş verən dəyişikliklərin
məcmusu kimi başa düşülür. Ayrılma sindromu zamanı nəinki lokal,
391
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
həmçinin sistem dəyişikliklər müşahıdə edilir və bunda DD4+ – T
limfositlər, B hüceyrələr, NK – hüceyrələr, makrofaqlar və sitokinlər
iştirak edirlər. Ayrılma sindromu zamanı yerli iltihabı zədələnmə və
MHC (major histocompatibility complex) ekspressiya oyanması
müşahidə olunur. Bu proseslərin nəticəsi olaraq transplantatın
toxumasının nekrozu və funksiyasının pisləşməsi baş verir. Etioloji,
kliniki, patoloji göstəricilərə görə ayrılma sindromu yüksəkkəskin,
kəskin və xroniki formalara bölünür (cədvəl 13. 1).
Cədvəl 13.1
Transplantatın ayrılma sindromunun formaları
Forma
Patogenez
Histoloji
Müalicə
Yüksəkkəskin HLA I sinifə
qarşı IgG-nin
əvvəlcədən olması
İşemik
nekroz,
tromboz
Effektiv müalicəsi
yoxdur. Qarşısını
almaq üçün
çarpaz sınaq
Kəskin
Hüceyrə və
humoral immun
reaksiyası
Tubulit,
vaskulit,
limfositlərlə
infi ltrasiya
Steroidlər,
antilimfosit
anticisimlər
Xroniki
Alloantigenasılı
və alloantigenasılı
olmayan
İnterstisial
fi broz, kanal-
cıqların
atro fi yası,
yumaqcıqların
sklerozu
Kəskin ayrılma sindromunun kliniki əlamətləri;
1. Ümuni zəifl ik, halsızlıq, yorğunluq;
2. Anoreksiya;
3. Qızdırma;
4. Arterial hipertenziya;
392
Dializ
5. Sidik cövhəri, kreatininin qanda səviyyəsinin yüksəlməsi;
6. Radioizotop renoqrammın amplitudasının azalması, zirvənin
yastılanması;
7. Böyrəyin böyüməsi və ağrılı olması;
8. Leykositoz;
9. Oliquriya, anuriya, natriumun ekskresiyasının azalması (hema-
turiya, proteinuriya), limfositlərin miqdarının artması.
Prerenal siklosporin nefrotoksikliyi nəticəsində baş verən KBÇ
zamanı YFS-nin sürətlə enməsi, AT yüksəlməsi və ekstrarenal
əlamətlər (tremor, ensefalopatiya, diş ətinin hipertrofi yası, hiper-
urikemiya, hiperkaliyemiya, metabolik asidoz) sidik sindromunun
və natriumun sidiklə ekskresiyasının azalması aşkar olunur.
Siklosporinin dozasının azaldılması ilə YF və AT bərpa olunması
baş verir.
Transplantasiyadan sonra birinci ay ağırlaşmalar intubasiya, sidik
kisəsinin kateterlənməsi, yara infeksiyası, əsasən kokk mənşəli fl ora
ilə əlaqədar olur.
Sidik yollarının infeksiyası
(SYİ) transplantasiyanın ilk üç
ayında xəstələrin yarısında, onların da arasında 2–3% halda kəskin
pielonefrit (sepsisin ən müntəzəm səbəblərindən biri) müşahıdə
edilir.
Pnevmoniyanın və sepsisin ən çox təsadüf olunan səbəbləri
qızılı stafi lakokk, pnevmokokk, az halda qrammənfi fl ora ( E. Coli,
Klebsiella, Pseudomonas aeruginoza) olur.
MBT
peptik xoralarından
profuz qanaxmalar
,
psixoz, steroid
diabeti
– yuksək doza qlyukokortikoidlər, siklosporin müalicəsinin
nəticələri kimi, paratireoid vəzilərin artmış fəaliyyəti nəticəsində
hiperkalsiyemik kriz
baş verə bilər.
Transplantasiyadan sonra 1 ilin ağırlaşmaları
Transplantatın xəstəlikləri – kəskin ayrılma sindromunun krizləri,
transplantatın dərman, virus zədələnməsi, anti-YBM-nefriti, birincili
oksaluriya, HUS, FSQS, pielonefrit, tubulointerstisial nefrit,
hemorragik sistit müşahidə edilir.
393
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
Resipientin xəstəlikləri – sitomeqalovirus, poliomavirus, bak-
terial, parazitar, göbələk törədiciləri tərəfi ndən baş verir.
Sitomeqalovirus infeksiyasi – virusun transplantat ilə birlik-
də köçürüldükdə qızdırma, leykopenya, trombositopeniya, ağci-
yərin, MBT, MSS zədələnməsi və transplantatda virus kəskin
tubulointerstisial nefriti ortaya çıxa bilir.
İntensiv immunosupressiyada HCV+ olan resipientlərdə kəskin
fi brozlaşdırıcı xolestatik hepatit sürətli proqresetməsi, pis proqnozu
ilə fərqlənir. Parvovirus həmçinin fulminant hepatit və EPO-rezistent
anemiya törədir.
Kəskin pnevmoniyanın yaranmasında patogen kokklardan başqa,
Haemophilus infl uenzae, Legionella, Nocardia, aspergellaların
iştirakı əhəmiyyətlidir. Pneumocystis carini pnevmosistləri ilə
superinfeksiya olduqda sitomeqalovirus pnevmoniyası daha ağır
keçir, ağciyərlərin aşağı paylarını ikitərəfl i zədələyir, tənəffüş
çatışmazlığı verir, çox intensiv və ciddi müalicə aparmaq tələb
olunur.
Candida albikans – yaralı stomatitin, ezofagitin ən müntəzəm
səbəbi olur.
Güclü dərman immunodefi siti nəticəsində visseral kandidoz
(ağciyər, bağırsaq) bəzən sepsis (qrammənfi , kandidoz) müşahidə
edilir. Bəzi infeksiyalar – kriptokokkoz, toksoplazmoz, listerioz,
Herpes zoster (meninqoensefalit) çox ağır gedişli formalarda mü-
şahidə olunurlar.
Transplantasiyadan 3–4 il sonra agırlaşmalar
Böyrək transplantantının xəstəlikləri
Xroniki ayrılma (posttransplantasion nefropatiya) – fəaliyyət
göstərən transplantatların 80% halda itirilməsinə səbəb olur. Adətən,
transplantasiyanın ikinci ili meydana çıxır. 70% xəstələrdə AH və
proteinuriya müşahidə edilir, nefrotik sindrom baş vermir. YFS
tədricən enir, siklosporinin səviyyəsinin qanda monitorinqi onun
artmasını göstərir, kreatininin zərdabda səviyyəsi tədricən artır,
394
Dializ
transplantatın biopsiyası zamanı interstisial fi broz, transplantasiyon
qlomerulopatiya aşkar edilir.
Siklosporin nefropatiyası yüksək doza (10–15 mq/kq/gün)
verdikdə qanda siklosporinin yüksək səviyyəsi (>250 nq/ml)
müşahidə edildikdə 2–4 ildən sonra YFS tədricən enir, AH,
proteinuriya müşahidə edilir. Preparat azaldıqda, yaxud kəsildikdə
transplantatın funksiyası yaxşılaşır, amma ağır formada HUS baş
verə bilər.
Transplantatın biopsiyası kanalcıq epitelisinin atrofi yası ilə
güclü interstisial fi broz və stromanın mikrokalsifi kasiyası, af-
ferent arteriolaların hialinozu, qlomeruloskleroz, trombotik mikro-
angiopatiya aşkar edir.
Bəzən transplantatda ilkin xəstəliyin residivi müşahidə edilir,
xüsusən xəstənin böyrəklərində krioqlobulinemik vaskulit,
Berje, Şönleyn-Henox xəstəlikləri, membranoz nefrit, II tip
mezangiokapilyar QN, DN, AA-tip amiloidoz, sistinoz olduqda bu
baş verir.
Resipientin xəstəlikləri
HBV- və HCV- infeksiyaları bütün hallarda xroniki formaya keçir
və 50-80% müşahidələrdə qaraciyərin serrozuna, 10–15% xəstələrdə
hepatosellyular karsinomaya səbəb olur. Hepatitlə infeksiyalaşmamış
şəxslərdə 10 illik yaşamaq 80% halda müşahidə edilirsə HBs-Ag+
olanlarda 55%, HCV+ infeksiyalaşmışlarda 65% olur.
Epşteyn-Barr virusu – dərman immunodepressiyası nəticəsində
aktivləşir və onun replikasiyası posttransplantasion limfoproliferativ
xəstəliyə (PLPX) səbəb olur. Xəstəliyin kəskin dövründə B-
limfositlərin xoşxassəli, geridönən hiperplaziyası baş verirsə,
inkişaf etmiş mərhələdə B-limfomalar formalaşır, limfatik düyünlər
böyüyür, qızdırma, arıqlama, MSS, MBT, transplantatda zədələnmə
ocaqları meydana çıxır.
Vərəm və mikobakterioz bəzən ağır generalizəolunmuş formada:
miliar vərəm, meningit, Landuzi sepsisi, pansitopeniya ilə gedən
sümük iliyi zədələnməsi təzahür edir.
395
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
Onkoloji xəstəliklər medikamentoz immunodepressiya nəticəsində
böyrək transplantatı resipientlərində ümumi populyasiyaya nisbətən
dəfələrlə müntəzəm təsadüf olunur.
Arterial hipertenziya 70% xəstələrdə aşkar edilir, pis nəzarət
etdikdə transplantatın yaşamasına pis təsir edir.
ÜİX və sol mədəciyin hipertrofi yasından xəstələrin ölümü
ümumi populyasiyadan 10–15 dəfə çoxdur, hemodializ xəstələrində
müşahidə edilən tezlikdən azdır. Ölümün səbəbi 30% resipientlərdə
miokard infarktı, ürək ritminin pozulmasından baş verir.
Posttransplantasion diabet 20% diabetsiz resipientlərdə müşahi-
də olunur, insulinasılılıq əksərən AH, piylənmə ilə müştərək baş
verir (metabolik sindrom). Risk faktorları: yüksək yaş, azqidalanma
sindromu, qlyukokortikoidlərlə müalicə, kalsineyrin inhibitorları
ilə immunosupressiya (xüsusən takrolimus) istifadəsi hesab
olunur. Posttransplantasion diabetin ağırlaşmaları, ümumi diabet
xəstələrində müşahidə olunan ağırlaşmalardan çox olub, ölümün
tezliyini 2 dəfə artırır.
Posttransplantasion eritrositoz 10–15% resipientlərdə müşahidə
edilir. Pletorik hipertenziya, tromboembolik agırlaşmalar baş verir.
25% xəstədə yaşama müddəti 2 ilə keçir, amma qalan xəstələrdə
yaşama dövrünü azaldır.
Aseptik sümük nekrozları–5–6% xəstələrdə, birinci 3 ildə
müşahidə edilir, yüksək doza qlyukokortikoidlərin tətbiqindən baş
verir, əsasən böyük oynaqları zədələyir.
İmmunosupressiv terapiya
Aktiv immunosupressiv müalicə kimi hazırda sitostatiklər,
qlyukokortikoidlər və antilimfositar anticisimlər kombinasiyasından
istifadə olunur.
Transplantatın kəskin ayrılması T–limfositlərin iştirakı ilə spesifi k
donor antigeninə qarşı baş verir. Eyni zamanda infi ltratda çoxlu
B-limfositlər, plazmatik hüceyrələr, NK –limfositlər və anticisimasılı
hüceyrə sitotoksikli effektor-hüceyrələr tapılır.
396
Dializ
İmmun cavabın əsas hissəsi (hüceyrə və humoral) və transplantatın
zədələnmə dərəcəsi donor ilə resipientin genetik fərqlənməsi və
sensibilizasiya dərəcəsindən asılıdır. Bu zaman resipientin donor
antigenlərinə qarşı sensibilizasiya olunması dərəcəsindən asılı olaraq
damarların anticisim asılı zədələnməsi riski yüksək olur.
Transplantatın ayrılmasında rol oynayan faktorlar:
• Sitokinlər: İL-1 – 4, 6, 10, 12. Sitokinlər antigen stimulyasiyası
nəticəsində T–hüceyrələrdə, xüsusən CD4+ – T limfositlərdə hasil
olan antigenspesifi k həllolunan zülallardır;
• Şişin nekrozu faktoru-alfa
• Interferon -qamma.
Müasir dövrdə kliniki təcrübədə istifadə olunan antisupres siv
agentlər
Kalsinevrin inhibitorları qrupuna siklosporin və takrolimus
aiddirlər və müasir dövrdə solid orqanların transplantasiyasında
istifadə olunan əsas antisupressiv preparatlardırlar. Biokimyəvi
fərqlərə baxmayaraq kliniki və yan təsirlərinə görə bu preparatlar
bir-birinə çox yaxındırlar (cədvəl 13. 2).
Mofetil mikofenolat (MMF)
MMF (Sell Sept) – 1995-ci ildən istifadə olunmağa başlanmış və
azatioprindən effektiv olduğu aşkarlanmışdır. Preparat siklosporin
və kortikosteroidlərlə kombinasiyada kəskin ayrılma sindromunun
müalicəsində effektiv sayılır.
Sirolimus (Rapamun)
Sirolimus həmçinin Rapamisin adı ilə də məlum olub makrolid
antibiotiklər qrupuna aiddir. Transplantologiyada 1999-cu ildən
istifadə olunur. Erkən əməliyyatdan sonrakı dövrdə siklosporin və
kortikosteroidlərlə kombinasiyada kəskin ayrılmanı azatioprinə
nisbətən effektiv müalicə edir, amma MMF nisbətən daha toksik
immunosupressantdır.
397
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
Cədvəl 13. 2
Siklosporin və takrolimusun müqayisəli xarakteristikası
Siklosporin
Takrolimus
Təsir mexanizmi
Kalsinevrin inhibitoru Kalsinevrin inhibitoru
Gündəlik saxlayıcı
doza
3-5 mq/kq
0,15-0,3 mq/kq
Qəbul
Peroral, yaxud
venadaxilinə
Peroral, yaxud
venadaxilinə
Öddən sorulma
asılılığı
Sandimmun - hə,
Neoral - yox
Yox
Mövcud oral
dozaları
100; 50; 25 mq
5; 1; 0,5 mq
Preparatın
terapevtik səviyyəsi
100-400 nq/ml
5-20 nq/ml
Dərmanlarla
qaşılıqlı təsiri:
Təsirini artırır
Təsirini azaldır
BBK, ketokonazol,
fl ukonazol,
eritromitsin, simetidin,
kortikosteroidlər,
amiodaron, karvedilol
Rifampin,
barbiturat, fenitoin,
sefalosporinlər və s.
BBK, ketokonazol,
fl ukonazol,
eritromitsin, simetidin,
kortikosteroidlər,
amiodaron, karvedilol
Rifampin, barbiturat,
fenitoin, sefalosporinlər
və s.
Ayrılmanın
qarşısını almaq
+
++
Ayrilmani müalicə
etmək
+
++
Mikofonetil mofetl
istifadəsi
+
+
Sirolimus ilə
istifadə
+
+
Nefrotoksiklik
+
+
398
Dializ
Steroidlərin
kəsilməsi
+
++
AH, natriumun
ləngiməsi
++
+
Mədəaltı vəzinin
ada hüceyrələrinə
qarşı toksiklik
+
++
Neyrotoksiklik
+
++
Kosmetik yanaşı
təsirlər
++
+
MBT yan təsirləri
-
+
Hiperkaliyemiya
+
+
Hipermaqniyemiya +
+
Hiper-
xolesterinemiya
+
-
Azatioprin (İmmuran)
Azatioprin 6-merkaptopurinin imidazol törəməsi olub anti-
metabolitdir. Hazırda transplantologiyada az istifadə olunur.
Kortikosteroidlər
Kortikosteroidlərin makrofaqlara və T – hüceyrələrə spesifi k,
həmçinin qeyri-spesifi k immunosupressiv və iltihab əleyhinə
təsirlərə malikdirlər. Ən geniş işlədilən preparatları prednizolon və
metilprednizolondur.
Bioloji immunosupressiv anticisimlər
Monoklonal və poliklonal anticisimlər
Monoklonal anticisimlər, siçan anticisimləri anti CD3 (Ortoklon
OKT3) klinikada 1987-ci ildən insana uygunlaşdırılmış anti-Tac
monoklonal anticisimlər –daklizumab və baziliksimab 1998-ci ildən
istifadə olunur.
Poliklonal anticisimlər atların, dovşanların insan limfoid toxuması
399
Fəsil 13. Böyrəkköçürmə
ilə immunlaşdırılmasından sonra alınan immun zərdabdan qamma-
qlobulin fraksiyasının ayrılması yolu ilə alınır (cədvəl 12. 3)
Cədvəl 13.3
Böyrək transplantasiyasından sonra immunosupressiya
üçün istifadə olunan anticisim preparatlar
Preparat
Göstəriş
Monoklonal
İnduksiya
Ayrılma
OKT3
(+)
+
Baziliksimab
+
-
Daklizumab
+
-
Poliklonal
Atqam
+
+
Timoqlobulin
(+)
+
Yeni immunosupressiv preparatlar
Hazırda kohnə immunosupressiv preparatların modifi kasiya
edilməsi və yenilərinin yaradılması üzərində intensiv axtarışlar
aparılır.
Məlum preparatların modifi kasiyası üzərində tədqiqatlar SDZ
RAD (Sertikan), ERL080A (Mifortik), İndolil-ASC – kimi agentlər
yoxlanılır.
Yeni preparatlar FTY 720, Hum291, Anti-CD3, OKT4A üzərində
tədqiqatlar davam edir.
İmmunodepressantların təsir mexanizmi siqnal 1 təsir edən pre-
pa ratlar.Monoklonal anticisimlər OKT3 təsiri CD3 molekuluna
qarşı yönəlmişdir. Poliklonal anticisimlərin (məs.: antitimositar
qlobulin) təsiri CD3 molekuluna və hüceyrə üzərində olan müxtəlif
markerlərə qarşı yönəlir. Siklosporin və takpolimus İL-2 genin
transkripsiyasının ləngiməsinə səbəb olan kalsinevrinin fosfataza
400
Dializ
aktivliyini inhibisiya edir və bu iki preparat kalsinevrin inhibitorları
adlanırlar.
siqnal 2 təsir edən preparatlar. Hazırda sinal 2 təsir edən
preparatların kliniki təcrübədə istifadəsinə icazə verilməmişdir.
siqnal 3 təsir edən preparatlar. Baziliksimab və daklizumab
İL-2 reseptorlarına qarşı insana uyğunlaşdırılmış monoklonal
anticisimlərdir. Sirolimusun təsir nöqtəsi TOR adlandırılan zülal olub
sitokinlərin reseptorları və hüceyrə sikli arasındakı siqnal ötürməsini
dayandırır. Mofetil mikofenolat və azatioprin nukleotidlərin sintezini
de novo azaldır.
Dostları ilə paylaş: |