Şəkil 13.1. Meşənin təbiətdə və insan həyatında əhəmiyyəti
(Korobkin, Peredelski, 2001)
Məsələn, 1 ha ən yaxşı meşə sahəsi hər il 4,6-6,5 ton karbon qazı udur və bu zaman 3,5-5,0 ton oksigen ayırır. Bu
proses meşənin tərkibindən də asılıdır. Əgər 1 ha küknar meşəsinin karbon qazını udma qabiliyyətini 100% qəbul et-
sək, onda yarpaqlı meşə üçün bu göstərici 120%, şam meşəsi üçün 160%, cökə meşəsi üçün 250, palıdlıq üçün
450, süni qovaq meşəsi üçün 700% olar. (Şək. 13.3).
Planetar miqyasda atmosferin oksigen balansını stabil-
ləşdirmədə şimal yarımkürəsinin boreal iynəyarpaqlı (şam,
küknar), tropik və subtropik həmişəyaşıl enliyarpaqlı me-
şələri ən böyük rola malikdir.
Meşələr yer üzərində ən iri ekosistemlər əmələ gətirir.
Burada planetin üzvi maddələrinin böyük hissəsi toplanır,
sonralar onlar bəşəriyyət tərəfindən şəxsi ehtiyacları ödə-
mək üçün və insanın təsərrüfat fəaliyyəti prosesində bios-
ferin itirilmiş komponentlərinin bərpasında istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: |