MƏRSİYƏLƏR ƏBDÜLHÜseyn axundzadə

Ya Hüseyn,vay Hüseyn! 
Ya Hüseyn, ya Hüseyn, ya Hüseyn, ya Hüseyn! 
Naümid eyləmə səni Zəhra, Hüseyn! 
Əlimiz boşdu,   üzümüz qara 
Qapına gəldik   edəsən çara. 
 
Möhnətin od salıb ürəyim başına, 
Bir gümanım gəlir gözümün yaşına, 
Adını yazdırram qəbrimin daşına, 
Olma razı qalam onda tənha, Hüseyn. 
Adına xatir, gələsən mövla, 
Gözümün yaşın siləsən mövla. 
Əlimiz boşdu,  üzümüz qara, 
Qapına gəldik   edəsən çara. 
 
Kim gəlib ağlasa iki qətrə sənə, 
Yazılar dəftərə iki yüz həsənə, 
Hamı lənət edər əlini kəsənə, 
Niyə kəsdi əlin sənin ə`da, Hüseyn. 
Yıxılıb Zəhra - bədəni əsdi, 
Əl açıb zalım  əlini kəsdi, 
Əlimiz boşdu, üzümüz qara, 
Qapına gəldik edəsən çara. 
 
Qurbanam ağacan kəsilən biləyə, 
Əzilən sinəyə,üzülən ürəyə, 
Tökülən, qanına,sökülən kürəyə, 
Qətligahı edən turi- sina,Hüseyn! 
Yalvarar Zeynəb - qulaq asmazlar, 
Yaralı nə`şi daşa basmazlar, 
Əlimiz boşdu, üzümüz qara, 

 
64 
Qapına gəldik   edəsən çara. 
 
Necə yaddan çıxar quruyan boğazın, 
Laxta qan içində qanlı dəstəmazın, 
Namazı dirildib axirin namazın, 
Yaralı müsəlli, qan müsəlla Hüseyn! 
Qanlı daşlar var canamazında , 
Mat olub aləm o namazında, 
Əlimiz boşdu,   üzümüz qara, 
Qapına gəldik   edəsən çara. 
 
Qardaşı yıxılıb nəhri-Əlqəm üstə, 
Bacısı ağlasın hansı matəm üstə, 
Qan axır qan üstə, qəm gəlir qəm üstə, 
Təllidən Zeynəbi səslənir va Hüseyn! 
Dağılıb quşlar alışıb lanə, 
Sıxılıb qızlar hərə bir yanə, 
Əlimiz boşdu, üzümüz qara, 
Qapına gəldik edəsən çara. 
 
Təllidən baxardı bacı qardaşına, 
Xuni-del qatardı gözdə göz yaşına, 
Düşdü nagəh gözü nizənin başına, 
Eyləyib nizəni nəxli-tuba Hüseyn! 
Eşqi sabitdi əhdo-peymanda, 
Baş cida üstə,nəşi meydanda, 
Əlimiz boşdu,üzümüz qara, 
Qapına gəldik edəsən çara. 
 
Ey Kərimi, əl aç şahi-möhtəşəmə, 
Bağla kəşkülüvi dərgəhi-kərəmə, 
Hacı Yəqubla o gözəl hərəmə, 

 
65 
Yaza bir dəvəti edə imza Hüseyn! 
Bizi bir vəqfə qoşa züvvara, 
Ağlayaq şahə gəhi, ələmdara, 
Əlimiz boşdu,üzümüz qara, 
Qapına gəldik edəsən çara. 
 
Ağacan nə olar cuş edə kərəmin, 
Bizə qismət ola o gözəl hərəmin, 
Alaram çiynimə o yatan ələmin, 
Vuraram başıma, deyərəm ya Hüseyn! 
Kərbəla adı mənə əzbərdir, 
Hədəfim eşqim Əliəkbərdir, 
Əlimiz boşdu,üzümüz qara, 
Qapına gəldik edəsən çara. 
 
Təşt qoymaq 
Quruldu təşti-qəm əsası, şiə, 
Yaxınlaşıb Hüseyn əzası şiə. 
 
Hüseynə təkyələrdə pərçəm ağlar, 
Su teştdə baxar, dəma-dəm ağlar, 
Fərat axar, Fərata Zəmzəm ağlar, 
Gəhi əyninə Hüseyn qarası,şiə. 
 
Hüseynə baş açıb Peyğəmbər ağlar, 
Rəvaqe-ərşidə mələklər ağlar, 
Hüseynə məscid ilə minbər ağlar, 
Hüseyndi aləmin ağası,şiə. 
 
 

 
66 
 
 
Bu teşti- qəm əlaməti əzadır, 
Südabədən əsəfli macəradır, 
Hüseyn xəlili-dəşti-Kərbəladır, 
Yaxındı məhşər və minası şiə. 
 
Hüseyni saxlayanmadı Mədinə, 
Rəvan edib bəlalı sərzəminə, 
Xoş aməd etdi Kərbəla Hüseynə, 
Hüseyndi Kərbəla fədası şiə. 
 
Hüseyn qədəm qoyanda Neynəvaya, 
Fələkdə kəhkəşan gəlib nəvaya, 
Xəbər veriblər xəyritün-nisaya, 
Batıb qəmə oğul anası, şiə. 
 
Yəzidin yazıb Vəlidə namə, 
Yetişsin əxz beyətlə kamə, 
Hüseyn dedi baş əymərəm qulamə, 
Hüseyndi qəmlər aşinası,şiə. 
 
Hüseynçi ziri- bari-zülmə getməz, 
Hüseynçi zalıma itaət etməz, 
Xəbis əli müqəddəsatə yetməz, 
Budur Hüseynin iddiası,şiə. 
 
Gözəldi təştidə suyun səfası, 
Qulaq verin gəlir həzin sədası, 
Baxır əmiyə qardaşın balası, 
Məgər edir su iltiması, şiə? 
 

 
67 
Ciyərlərim yanır, əmi, amandı, 
Özüm də, yandım Əsğərim də, yandı, 
Sədayi-əl-ətəş güya dayandı, 
Dayanma qulların fədası, şiə. 
 
Fərata çatmaq çətin yol oldu, 
Qələm su xatirinə sağ- sol oldu, 
Su qiyməti iki uzun qol oldu, 
Yıxıldı ceyşi-din ləvası, şiə. 
 
Açıldı məclisi əza Əbəlfəzl 
Özün köməkl elə, ya Əbulfəzl, 
Ola vəzifəmiz əda, Əbulfəzl, 
Edər özündən iltiması, şiə. 
 
Kərimi, yoxdu möhlətin əcəldən, 
Vəleyk dəst xalisən əməldən, 
Bu qanlı daməni ötürmə əldən, 
Hüseyndi dərdinin dəvası, şiə. 
 
Təşt qoymaq 
(Sinəzən) 
Mahi-Məhərrəm oldu saxla əza Hüseynə, 
Ərşə çəkildi qarə, ağlar səma Hüseynə, 
Vur sinənə sızılda elə, nəva Hüseynə, 
Va qürbəta Hüseynə, va həsrəta Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
 

 
68 
Ağlar gözüm Hüseynə, cəddi Peyəmbər ağlar, 
Bərpa edibdi məhşər, xatuni məhşər ağlar, 
Ətşan ölən Hüseynə saqiyye-kövsər ağlar, 
Mə`nadə indi ağlar qan Kərbəla Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Mahi-əza yetişdi, təşti əza quruldu, 
Həsrətlə təkyələrdə qarə ələm vuruldu, 
Yə`ni suyun bəhası bu ayda başdı, qoldu, 
Göylər olubdu guya matəmsəra Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Qana dönəydin ey su, məşk oxlanan zamanda, 
Səqqayi-Kərbəlanın qəlbi yanan zamanda, 
Ahən əmudun altda başı sınan zamanda 
Həsrətlə səsləndi ədrik əxa, Hüseynə 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Qana dönyədin ey su, səqqa sənə baxanda, 
Tufan qopanda oxlar çun ildırım çaxanda, 
Əbbas gözlərindən əşkilə xun axanda, 
Ərvah səslənəndə ya ləytəna Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Bir iddə ox, bir iddə pərtab ediblər səngi, 
Əbbasa təng ediblər ləşkər fəzayi-cəngi, 
Möhkəm tutub ayağın rədd etmədi üzəngi, 
Səsləndi vay, oğul vay xəyrun nisa Hüseynə, 

 
69 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Baş sındı, mərkəb üstdən sahibi ələm yıxıldı, 
Yeksər bədən yaralı, qollar qələm yıxıldı, 
Həm baxdı xeyməgahə, həm yandı həm yıxıldı, 
Həm Müstəfa təsəlli, həm Mürtəza Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Aldı o namdarı cəlladlar araya, 
Daşlar gəlir daş üstə, yara dəyir yaraya, 
Kimdir deyə Nəcəfdə bu halı Mürtəzayə, 
Gəl ya Əli həraya eylə dua Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə,canım fəda Hüseynə. 
 
Həmlə edərdi leşkər bir miri-leşkər üstə, 
On yeddi qanlı xəncər bir təşnə həncər üstə, 
Çox qalmadı tökülsün göylər bu yerlər üstə, 
Ağlar səfa və mərvə Məkkə-Mina Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Nəhri-Fərat utandı səsləndi va Əbulfəzl, 
Səndən xəcalət oldum, əfv eylə ya Əbulfəzl, 
Axdıqca mövcə gəldim, etdim həya Əbulfəzl, 
Təhrim edib fəratı bu əşqiya Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
 

 
70 
 
Əbbasa aləm ağlar, Həvva və Adəm ağlar, 
Musa dəmadəm ağlar, İsa ibn Məryəm ağlar, 
Beytü Mina və məş`ər Əbbasa zəmzəm ağlar, 
Ərzi-təsəlli eylər Mərvo-Səfa Hüseynə, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Nohə yazar Kərimi ta nitqi var, bəyan var, 
Ta peykərində can var, ta rəglərində qan var, 
Sinə vurar sızıldar ta taqət və təvan var, 
Ağlar deyəndə nohə sübh o məsa Hüseynər, 
Ruhum fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə, 
Cismim fəda Hüseynə, canım fəda Hüseynə. 
 
Kərbəlaya vurud 
(Sinəzən) 
Zeynəb yetib qatarın əqtari-Kərbəlaya, 
Ol baxəbər sərasər əğyari-Kərbəlaya. 
Cəddim Rəsuli əkrəm etmiş məni xəbərdar, 
Eylər məni bu çöldə məzlumi-qövmi-əşrar, 
Ol hər qəmə müsəmməm, ey mən qəribə qəmxar, 
Dildarılıq verərsən dildari-Kərbəlaya. 
 
Bir qəbri-altı güşə verrəm bu çöldə təşkil, 
Ərşi-Xuda şərəfdə eylər bu qəbrə təclil, 
Səhno-rəvaq və günbəz həm çilçıraq və qəndil, 
Eylər xəlil qibtə me`mari Kərbəlaya. 
 
Aşiq xətadı qatsın hər eşqi eşqi-safa, 

 
71 
Qafildi dəstəmazı caiz bilən muzafa, 
Yusif deyil satılsın bazaridə kəlama, 
Əkbər gətirmişəm mən bazari-Kərbəlaya. 
 
Zeynəb, bu Kərbəladı, layiq bəlayi-eşqə, 
İbrahimə xəbər gəlsin, minayi-eşqə, 
Baxsın fədayi-eşqə səyi səfayi-eşqə, 
Hacirdə yox təhəmmül əsrari-Kərbəlaya. 
 
Aşiq şərar eşqə yandıqca dil doyanmaz, 
Pərvanə tək yananda nə ağlamaz, nə dinməz, 
Ya nari kuni bərdən fərmaninə sevinməz, 
Mən tək təhəmmül eylər azari-Kərbəlaya. 
 
Bu dəşti-Kərbəlanı xoş gülüstan edəm mənı, 
Yox bəlkə mənzilətdə baği-cinan edəm mən, 
Zəvvarə neynəvanı kəhfi-əman edəm mən, 
Firdovsi,rəşk apar sən bülvari-Kərbəlay. 
 
Qurbanlığa Minada şahzadə Əkbərim var, 
Məhi-parə Qasimim var, şeşmahə Əsğərim var, 
Nəhri-Əlqəm üstə səqqa sərdari-leşkərim var, 
Qan su yerinə versin gülzari Kərbəlaya. 
 
Nazlı bacım az ağla, var ağlamaq zamanı, 
Görsən əlim əlində məqtəldə saribanı, 
Zəhra anamla bahəm başla bacı fəşanı, 
Yaz əşkilə ünvan tumari-Kərbəlaya. 
 
Şimr ilə mö`cüz üstə dərgir olanda ağla, 
Barmaqlarım düçari şəmşir olanda ağla, 
Zeynül-ibad əsiri-zəncir olanda ağla, 

 
72 
Ağla himayət eylə bimari-Kərbəlaya. 
 
Badi-xəzan əsəndə, güllər solanda ağla, 
Zəhra baxışlı gözlər qanla dolanda ağla, 
Qızlar cənazəm üstə zülfün yolanda ağla, 
Əşkinlə ver təsəlli salari-Kərbəlaya. 
 
Gülzarına xəzandan yellər əsəndə ağla, 
Qatil susuz Hüseynin başın kəsəndə ağla, 
Cəddim atam anam da ağlallar, sən də ağla, 
Nohə edib səsin qat zəvvari-Kərbəlaya. 
 
E`lan edər Kərimi Əqvam və aşnaya, 
Mülhəqq olun əzizan, zəvvari Neynəvaya, 
Yollar açıldı qoyma fürsət gedə fənaya, 
Amadə olsun ellər didari-Kərbəlaya. 
 
İmam Hüseynin (ə) zəbani- halı 
Qədəmin mübarək olsun, bura Kərbəladı Zeynəb, 
Bu çölün havası qəmdir,qəmə mübtəladı Zeynəb. 
 
Olacaq məqamı şayan, gələr əhli-razo-taət, 
Edər altıguşə qəbri hamı eşqilə ziyarət, 
Ola kim o qəbrə zair tapacaq rəhi-şəfaət, 
Necə türbəti müəttər,səbəbi şəfadı Zeynəb. 
 
Bacı, bu diyari qəmdə neçə gün qonaq qalarsan, 
Deli-şəbdə oxşayanda anamın səsin alarsan 
Bilirəm bu çöldə axır başına qara salarsan, 
Gecələr bu çöldə Zəhra sənə həmnəvadı, Zeynəb. 

 
73 
 
Bizə bağlayar bu düşmən su yanında rahi-carə, 
Suya azim ollam onda qucağımda mahi-parə, 
Gələ bilmərəm xiyamə ox dəyəndə şiri-xarə, 
O gün Əsğərin boğazı oxa aşinadı,Zeynəb. 
 
Anası əgərçe gözlər balanın yolun xeymədə, 
Qəm əli ürək başında tıbo-tab və piçü xəmdə, 
Balasın yaralı görsə yeri var yana bu qəmdə, 
Mənə ümdə müşkül onda ox əmən hümadı, 
Zeynəb.  
 
Solacaq mənim baharım, bacı sən xəzana səbr et, 
Sərnizə üstə başım gələcək bəyana səbr et, 
Yazılıb sənə risalət, qəmi-bikərana səbr et, 
Deyər əhli aləm sənə mərhəbadı Zeynəb. 
 
Zeynəbin zəban hali (nohə) 
Özün gəl Kərbəlaya ya Mühəmməd (s)! 
Düşüb Zeynəb bəlaya ya Mühəmməd (s)! 
 
Qiyamətdir bu gün Kərbü-bəlada, 
Hüseynin peykəri qalmış arada, 
Əli başda qaçır Zeynəb piyada, 
Əqəllən gəl əzaya, ya Mühəmməd (s)! 
 
Əliyyu-Əkbərim qanə batıbdır, 
Əliyyu- Əsğərim ətşan yatıbdır, 
Bu dünyanın qəmin gözdən atıbdır, 
Gəlib yer-göy nəvaya, ya Mühəmməd (s)! 

 
74 
 
Bu çöldə təşnələb ənsarım öldü, 
Köməksiz qalmışam qəmxarım öldü, 
Ucaboy qəhrəman sərdarım öldü, 
Çıxar naləm səmaya, ya Mühəmməd (s)! 
 
Bu çöldə şir-xarım oxlanıbdır, 
Cavanlarım sitəmlə doğranıbdır, 
Təmamən xeyməgahım odlanıbdır, 
Xəbər ver Mürtəzaya, ya Mühəmməd (s)! 
 
Mənim tək bir bacı gəlməz cəhana, 
Ölüb qardaşlarım gəlsən fəğana, 
Bizi gözdən necə saldı zəmana, 
Gəlib yer-göy nəvaya, ya Mühəmməd (s) 
 
Aşura gecəsi 
Xeymələrdə qurulub məhşəri-kübra bu gecə, 
Əli qoynunda gəzir həzrəti-Zəhra bu gecə. 
 
Yarü ənsari-Hüseyn razü niyaz üstədilər, 
Bu gecə möhlət axirdi namaz üstədilər, 
Vəsl vəqti yetişib suzi-güdaz üstədilər, 
Bəzmi-yarə hamısı oldu muhəyya bu gecə, 
 
Ucalıb noh fələkə naleyi-tiflan Hüseyn,  
Zeynəbi etdi qəmin söhbət-hicran-Hüseyn,  
Taqəti can aparıb nəğmeyi-Qur`an Hüseyn, 
Əcəba olmadı viran hamı dünya bu gecə. 
 

 
75 
Əlləri üstə alıb Əsğəri biçarə Rübab, 
Yandıran sözlərilən aləmi eylərdi kəbab, 
Xanə səbrimi ahın ilə dedi etmə xərab, 
Nə südüm var nə suyum,neyləyim bu gecə. 
 
Nehzətin lazımı olmuş batasan qanə gərək, 
Gedəsən həzrəti-Zəhra yanına qanlı ürək, 
Baği-cənnətdə gözləyər yolunu huru mələk, 
Sənə xatir bəzənib şaxeyi-tuba bu gecə. 
 
Badə nuşan ələstin ürəyi vəslə əsir, 
Dərk edə məhzəri-cananı ürəklər tələsir, 
Zeynəbin çarəsin əldən səhərin fikri kəsir, 
Yanar odlara düşüb Zeynəbi-Kübra bu gecə. 
 
Kim səhər peykəri üryanə əza saxlayacaq, 
Kim o üryan bədəni görcək ürək dağlayacaq, 
Qoyun asudə yata, Zeynəb ona ağlayacaq, 
Yetəcək başa onun izzəti guya bu gecə. 
 
Aşura gecəsi (nohə) 
Su yox bu gecə bağlanıb əfğanə hərəmlər, 
Əllərdə ətəşdən saralıb südəmər Əsğər, 
Ətşandı uşaqlar, suzandı dodaqlar. 
 
 
Əl sinədə qızlar oturub xəmidə nalan, 
Ətrafı gəzəllər balalar didəsi giryan, 
Səqqaya tutub üz hamı göz yaşlı pərişan, 
Yəni dönüb al-qanə hərarətdən o ürəklər, 
Ətşandı uşaqlar, suzandı dodaqlar. 

 
76 
 
Qəlb-hərəmi qan elədi dərdi-Səkinə, 
Gülşənləri viran elədi dərdi-Səkinə, 
Zəhranı pərişan elədi dərdi-Səkinə, 
Əl başda xanım qaçdı bəlalı çölə yeksər, 
Ətşandı uşaqlar, suzandı dodaqlar. 
 
Əsğər biləyi əlləri üstündə dolandı, 
Tökdü üzünə əşkini alqana boyandı, 
Zəhra, gəlinin qönçəsi zülmilə talandı, 
Dəst sinəm eylib gül gülzarını pər-pər, 
Ətşandı uşaqlar,suzandı dodaqlar. 
 
Zeynəb ürəyin mənzərə qəm dilə gətdi, 
Qəmli analar qəlbini durdu ələ gətdi, 
Bir ah çəkib ərş üzünə zəlzələ gətdi, 
Bu qəmdə gəlib naləvü-əfğanə mələklər, 
Ətşandı uşaqlar, suzandı dodaqlar. 
 
Kərbəlayə daxil olmaq (nohə) 
Bax bu Neynəva necə basəfadı, Zeynəbim, 
Çox bəlası var, adı Kərbəladı, Zeynəbim, 
 
Kə`bədən şərəflidir bu məkani-xoş-nüma, 
Zəmzəmi Fəratidir təlli rövzətüs-səfa, 
Məskənimdi bu məkan çox deyərdi Müstəfa (s), 
Bu çuxur yeri mənə aşinadı, Zeynəbim. 
 
Burda qan olar mənim zülmilə dodaqlarım, 
Şümrə dəstgir olar mehriban uşaqlarım, 

 
77 
Qəbrimə ziyarətə hey gələr qonaqlarım, 
Gərçi indi zahirən qəmi fəzadı, Zeynəbim. 
 
Bax o xeyməmin yeri bu səfa bu məş`əri, 
Bu Mina bu Mərvəsi, bu həmimunun yeri, 
Burdan həml edərəm xeyməgahə Əkbəri, 
Haqq yolunda Əkbərim çun fədadi, Zeynəbim. 
 
Baxmarıq zaridir şurə zarü-bi səmər, 
Burda nəxli din verər şax və bərg və barübər, 
Tutiyayi çeşm edər torpağın fereştələr, 
Rigi zərdi-torpağı kimyadı, Zeynəbim. 
 
Qanilə bu dəşt qəm sürx bir qəba geyər, 
Məhərrəm ola burda kim əyninə qəra geyər, 
Burda ali-Müstəfa cameyi əza geyər, 
Burda nohə deyənlər biriyadı,Zeynəbim.         
 
Əlli yeddi il gəzib şahrahi eşqidə, 
Tapdım öz məzarımı bu nigahi eşqidə, 
Mən gərək yatam bacı qətligahi eşqidə, 
Mədfəni Hüseyninin gör haradı Zeynəbim. 
 
Bax o nəhrə,görüncə mövc edər bu çöldə ab, 
Yeddi gün keçər dönər ab olar bizə sərab, 
Oğlu can verər susuz, halına yanar Rübab, 
Oddu bu su, mərkəzi-ibtiladı,Zeynəbim. 
 
Baxma nəxli zarə sən olma zaridil qəmin, 
Orda düşmənani-həqq eləyir, bacı, kəmin, 
Orda qardaşım alar sinə-sinə pərçəmin, 
Məşki oxlanar, böyük macəradı,Zeynəbim. 

 
78 
 
Mən düşəndə torpağa ey insiyəyi- mühən, 
Yer edəndə zəlzələ təllidən enəndə sən, 
Şümrü sinəmə çıxar qana qərq olanda mən, 
Səbri pişə eyləsin, çox becadı, Zeynəbim, 
 
Başım üstünə gələr onda xeyrətün-nisa, 
Başını açıb edər ney kimi anam nəva, 
Sən dayan vüqar ilə üz verəndə hər bəla, 
Bibəla deyil,bura Kərbəladı, Zeynəbim. 
 
Mən gərək təqaiyə lütf edəm bu illətə 
Ərz hacət eyləyib babi-rəhm və hacətə 
Qoymaram yana onu nari fəqr və həsrətə 
Çün bu nökərim mənim biriyadı, Zeynəbim. 
 
Aşura gecəsi 
Kərbəlanın bürkü tutub havasın, 
Duman alıb nəxillərin arasın, 
Yer geyinib təbiətin qarasın, 
Axşam olub on gecəlik ay çıxıb, 
Uşaqların ürəklərin qəm sıxıb. 
 
Bir tərəfdən qumrilərin nəğməsi, 
Bir tərəfdən axar suyun xoş səsi, 
Cəzb eləyir mənzərələr hər kəsi, 
Göydə çeşmək vurur gözəl ulduzlar, 
Su axtarır əziz-girami qızlar. 
 
 

 
79 
 
Xeymələrin işıq vermir məş`əli, 
Yerdən göyə bir nur olur müncəli, 
Xütbə oxur yerdə delbənd Əli, 
Ölməliyəm deyir bari siz gedin, 
Qaranlıqda bu ərsəni tərk edin. 
 
Qardaşım,ey gözlərimin ziyası, 
De hər kəsin var bu çöldə anası, 
Qafilədə gəlib kimin balası, 
Məhləkədən canlarını qurtarsın, 
Qonaqlıqda ayrı yerə aparsın. 
 
Agah olun bu gün gələn qonaqlar, 
Səhər sınar bu səhrada budaqlar, 
Əsir olar burda qalan uşaqlar, 
Gedin, gedin Allah mənim kəsimdir, 
Bir öz başım,bir südəmər bəsimdir. 
 
Gedən gedib qalan tapıb imtiyaz, 
Xeymələrdə başlandı razü-niyaz, 
Sübhə kimi çoxu qılardı namaz, 
Qəm riştəsin çərx dəni toxurdu, 
Sübhə kimi Əkbər Qur`an oxurdu. 
 
Hərdəm deyir ay Yəsribin maralı, 
Fələk səni məndən salar aralı, 
Görsə səhər sənin anan yaralı, 
Qəm çölündə qəmdən qəlbi sıxılar, 
Oğlum ölsə mənim evim yıxılar. 
 
 

 
80 
 
Hər kim görür xeyməsində RübabıI, 
Qəlbində qalmayır bir ləhzə tabı, 
Vərəqləyir xeymədə qəm kitabı, 
Qan-yaş tökür oğul vay deyə-deyə, 
Südəmərin döndəribdir qibləyə, 
 
Belə deyir şərməndəyəm, Əsğərim, 
Qalıb bu gün döşlərimdə əllərim, 
Yoxdu çarəm axır sirşik tərim, 
Südsüz uşaq yatıb məgər dincələr, 
Gözəl balam,nəfəsindən od gələr. 
 
Sonbeşiyim, gözəl balam ay balam, 
Oldu mənim arzularım zay, balam, 
Allah verdi səni mənə pay, balam, 
Qəmlər oxu ürəyimə toxunur, 
Can verənin gözlərindən oxunur. 
 
Can verirsən ürəyimi dağlaram, 
Biləyində əllərini bağlaram, 
Susuz bala sənə baxıb ağlaram, 
Ümidim gəlmyəir bir şirbə suya, 
Üzüm gəlmir gedib deyim əminə. 
 
Göz yaşımı üzarimə ələrəm, 
Ürəyimi qəm oxuyla dələrəm, 
Qundağını gəh açıb gəh bələrəm, 
Gül alnına əcəl təri düzülür, 
Gözəl gözün sitarə tək süzülür. 
 
 

 
81 
Qoy əminə gedim deyim amandı, 
Səbrim evi cəfa ilə talandı, 
Əzizimin dil-dodağı da yandı, 
Xanım, qəmlər ürəyimdə can verir, 
Bir rəhm elə susuz balam can verir. 
 
Ay südəmər əmliyimin əmməsi, 
Yandıracaq möhnətim hər bir kəsi, 
Çıxmır Əli Əsğərimin də səsi, 
Göz axınıb şəqiqələr yatıbdır, 
Heç bilmirəm ölübdür ya yatıbdır, 
 
Ləhzə bə-ləhzə çoxalır möhnətim, 
Əldən gedir bu gün mənim izzətim, 
Ürəkdə var sən bilirsən hacətim, 
Gözüm qurban, tökmə belə göz yaşın, 
Babül- həvaicdi sənin qardaşın. 
 
Mən bicəhət qəm tozuna batmaram, 
Ölsə balam fikrin başdan atmaram, 
Sabahkı gün məqsədimə çatmaram, 
Dərd çoxalar olmaz vəli dərmanım, 
Kərbəlada olmaz mənim qurbanım. 
 
İllət odur bu gecə su gəzərəm, 
Su tapılsa hər dərdinə dözərəm, 
Səhər olcaq qurbanımı bəzərəm, 
Bu xeyməni bəzmi-qəmə döndərəm, 
Əsğərimi ox dəminə göndərəm. 
 

 
82 
Vürude- Kərbəla 
Qəm qafiləsi gəldi o gün dəşti-bəlaya, Allah nə 
gözəl rütbə verib Kərbü-bəlaya. 
 
Zəhra balası Kə`bəni tərk etdi pərişan, 
Üz qoydu bu səhraya tərəf gəldi şitaban, 
Zəmzəm özü qan ağladı Kə`bə edib əfğan, 
Allah evi öz eşq Minasın yola saldı, 
Həm Məhşər və həm Sə`y və Səfasın yola saldı. 
 
Tərk elədi mövla hərəmi-əmni-Xudanı, 
Çöllərdə dolandırdı Hüseyn Ali-əbanı, 
Yollarda nə qədər soruşub Kərbü-bəlanı, 
Öz etdiyi peymanına yaxşı əməl etdi, 
Gəzdi neçə gün Kə`bəyi-məqsuduna yetdi. 
 
Əmr elədi Əbbasa gedən qafilə dursun, 
Həsrətlə çuxur yerdə haman xeyməni qursun, 
Nəhr üstə ələmdarı gedib pərçəmi vursun, 
Verdi belə dəsturu o gün eşq səfiri, 
Can-başla itaət elədi şaha vəziri. 
 
Zəhranın əziz oğlu nəzər hər yana saldı, 
Mə`va bu yeri eyləməmiş fikrinə qaldı, 
Verdi neçə min dirhəm o maliklərə aldı, 
Razı ki, tərəf oldu bu sövdayi-vüsalə, 
Katib sənədi yazdı ki, möhr oldu qəbalə. 
 
Zeynəb nigəran halidə qardaşına baxdı, 
Bir ah çəkib yandırıb aləmləri yaxdı, 
Qəm gərdi qonan surətinə göz yaşı axdı, 

 
83 
Gördü çoxalır burda onun dərdü-məlalı, 
Fikr eylədi başdan dağılar cahü-cəlalı. 
 
Ərz eylədi ey şahi-cahan nuri-hidayət, 
Qurban sənə yorğun canım ey kani-kəramət, 
Yəqin bu yerə çəkdi səni eşqi-şəhadət, 
Gülzar edəcəksən bilirəm dəşti-bəlanı, 
Tə`rif eləmişdin mənə qəblən bu məkanı. 
 
Fərmayiş edib Zeynəbə salari-şəhidan, 
Bu yerdi haman yer, olaram qanıma qəltan, 
Əhd eyləmişəm canımı qurban verəm ətşan, 
Hətmən o çuxur yerdə qızıl qanə bürünnəm, 
Didarıma gəlsin bacı pişvazə sürünnəm. 
 
Səs düşdü o səhrada Hüseyn zadeyi-Zəhra, 
Ol dəşti-qəməfzani edib mənzilü-mə`va, 
Bir iddə deyərdi nəyə xatir gəlib aya, 
Ol şaha qərəz hədyeyi-şayan gətiriblər, 
Mərdan qəbilə neçə qurban gətiriblər. 
 
Zəhra balası gördü o qurbanları yandı, 
Əl sinədə göz yaşlı del-əfsürdə dayandı, 
Mə`nada görüb Əkbəri al-qana boyandı, 
Oxlandı Əli Əsğəri meydani-bəlada, 
Məhşərdən əlamət görünür xeymə səradə. 
 
Fərmayiş edib şahi-cahan dinə fədayam, 
Bey`ət eləməm zalıma, təslimi-qəzayam, 
Hər əmri əgər zati-həqqin olsa rizayam, 
Ey qoç-quzu qurban gətirənlər eviz abad, 
Olsun iki dünya ürəyiz qüssədən azad. 

 
84 
 
Amma bu yerə mən neçə qurbanilə gəldim, 
Əsğər kimi bir qönçeyi-xəndan ilə gəldim, 
Yetmiş iki gül sərvü-gülüstan ilə gəldim, 
Allah ilə peyman-varım ey əhli-Mədinə, 
Əkbər kimi qurban varım ey əhli-Mədinə. 
 
Allah özü Qur`anda deyib nəsrun minəl-lah, 
Bu dəşti-qəmə gəlməyimiz sirridi vallah, 
Qeyrətli ələmdarimi çox görməsin Allah, 
Bu çöldə adamsızlarıma miri-hərəmdi, 
Səqqayi- ləb ətşandı dəryayi-kərəmdi. 
 
Aya nə rəvadı ki, məhəbbət gülü solsun, 
Zülmilə uzun qolları məndən qələm olsun, 
Baş parçalanıb qanı gözəl gözlərə dolsun, 
Aya nə rəvadı ki, gəlib ox gözə dəysin, 
Qardaşı ölən qardaşının qəddini əysin. 
 
Keçdi neçə gün başa o peymanı çıxıldı, 
Qurbanları can verdi susuz qəlbi sıxıldı, 
Nəhr üstə yerə qolsuz ələmdarı yıxıldı, 
Hicran oxu sür`ətlə gəlib qəlbini dəldi, 
Meydana Hüseyn gəldi, İlahi necə gəldi. 
 
Gördü yaralı qardaşını sibti-Peyəmbər, 
Bir gül kimi əllərdə olub zülmilə pərpər, 
Qardaş dedi dur çıxdı yadımdan qəmi Əkbər, 
Bu ayrılığın qəlbimi ox tək dəlir, Əbbas, 
Zəhra nənəmin ətri də səndən gəlir,Əbbas. 
 
 

 
85 
Ey vaqif olan sirri-əzəl mətləbə qardaş, 
Çatdın bu gözəl yerdə gözəl mənsəbə, qardaş, 
Dur pərçəmi tapşır qocalan Zeynəbə, qardaş, 
Həsrətlə üzə əşkini Zeynəb ələr indi, 
Biz getməsək əxyamə Səkinəm gələr indi. 
 
Az qaldı güli başi-məhəbbət sola qardaş, 
Göz yolda qalanlar sənə ola qardaş, 
Ətşan balalar indi dikib göz yola qardaş, 
Dur mənlə gedək xeyməyə, ey şiri-dilavər, 
Qardaş sən utanma hələ şayəd ölüb Əsğər.