MəruzəÇİ: dos. Həşimov Xalıq Məhəmməd oğlu MÖvzu giRİŞ. Qİda kimyasi fəNNİ, MƏQSƏd və VƏZİFƏLƏRİ

Qanqliozidlər-
hidroliz olunduqda alifatik turşu, sfinqozin 
d-
qlükoza və aminşəkər 
törəmələri əmələ gətirən qlükolipidlərdir. Onların molekul kütləsi (3000-ə 
yaxındır) 
çoxdur. 
Qanqliozidlərin 
molekulunda 
olan 
aminşəkərlərə-
N-
asetilqlükozaminə və 
N-
asetil neyramin (sial) turşusuna görə serebrozidlərdən 
fərqlənir. Bu turşular orqanizmdə qlükozamindən sintez olunur.
COOH COOH 
│
│
HC
─ ─ ─
NH CO CH
3
C O
═
│
│
(CHOH)
3
H
3
C
── ─
C HN CH 
│
║
│
CH
2
OH O (CHOH)
3 
│
│
CH
2
OH CH
2
OH 
N-asetil qlükozamin N-asetil neyramin turşusu 
(sial turşusu) 
NH
─ ─
CO R 
│
─
CH
2
─ ─
─ ═ ─
CH CHOH CH CH (CH
2
)
12
─
CH
3
O O
H 
H 
OH 
OH 
OH
CH
2
─ ─
O SO
3
H 
─
CH
2
─ ─
─ ═ ─
CH CHOH CH CH (CH
2
)
12
─
CH
3
│
NH
─ ─
CO R 
O
O
H 
H 
H 
OH 
OH 
CH
2
OH 
OH H 

---

32 
Qanqliozidlərdə serebrozidlərdən fərqli olaraq molekulunda qalaktozanın əvəzinə 
mürəkkəb oliqosaxarid olur. Qanqliozidlər beynin boz maddəsində, həmçinin 
hüceyrə membranında mitoxondriyada və nüvəsində onlara rast gəlinir. 
ƏDƏBİYYAT 
 
1. Həşimov X.M, Həsənova S.Ə, Qida kimyasi, Bakı 2010, 478 c. 
2. Həşimov X.M, İbrahimova D.Ə, Ramazanov V.S., Bioloyi kimyadan
laboratoriya məşğələləri. Dərs vəsaiti, Bakı, 2012, 240 s. 
3. Xəlilov Q. B. Heyvan biokimyasının əsasları. Bakı. 1987. Maarif.
4. Həsənov Ə. C., Rzayev N. A., İslamzadə F. Q., Əfəndiyev A. M. Bioloji kimya. 
Bakı 1989. 
5. Кольман Я., Рем К. Г. Наглядное биохимия –Москва. Мир, 2000. 
6. Северин Е. С., Алейникова Т. Л., Осипов Е. В. Биохимия. - Москва. 
Медицина. 2003. 
7. Ковалевский Н. И. Биологическая химия. Москва. Академия 2008.