Microsoft Word Bobojonova Risolat 919923238

7. Qo'shimcha va ustama mehnat haqlarini hisoblash tartibi.

Oylik mehnat haqi oluvchi ishchilarga ishlagan soatlari yoki kuni uchun 2 barobardan kam bo'lmagan mehnat haqi, agar bu soat yoki kun oylik vaqt hajmidan ortiq bo'lsa, agarda bayram kunlari ishlagan vaqti 1 oylik mehnat vaqtining me’yoriga kirsa, unda 1 barobar mehnat haqi tolanadi.
Bayram kuni ishlagani uchun ishchining xoxishiga kora unga belgilangan tartibda haq tolanadi yoki 1 barobar mehnat haqi saqlangan holda dam olish kuni beriladi. Ishchining tundagi ish smenasining bir qismi bayram kuniga utsa, usha smenaning bayram kuniga o'tgan soati uchun 2 barobardan kam bo'lmagan mehnat haqi to lanadi. Bu kunlari tunda ishlagan smena uchun yoki ishdan tashqari vaqtda ishlagani uchun qo'shimcha haq tolanmaydi, chunki hamma soatlar uchun bayram munosabati bilan 2 barobar haq tolanadi.
G. Ko'p smenali ish tartibi.
Ko'p smenali ishni shakllantirish asosan uzluksiz tartibda ishlovchi sub’ektlarda (elektr ishlab chiqaruvchi, metallurgiya, to'qimachilik, non mahsulotlari va hokazo) amalga oshiriladi. Bu sub’ektlarda ikki va undan ko'p smenali ish tashkillashtiriladi. Kechki smena yoki tungi smenadagi bajarilgan ishlar uchun beriladigan imtiyozlarning hajmi har xil bo'ladi. Tungi smena - bu ish vaqtining yarmidan ko'p qismi soat 22dan ertalabki 6gacha to'g’ri keladigan smenadir.
Kechki smena - bu tungi smenadan oldingi smena bo'lib, uning boshlanishi soat 14­16 larga to'g’ri keladigan smenadir.
Boshqacha mehnat qilish tartiblari ko'p smenali ish tartibiga kirmaydi (masalan, ish soatlarini ko'chirish, sutkali navbatchilikda bo'lish va hokazo). Bu turdagi ishchilarga mehnat qilish sharoitiga qarab boshqa turdagi qo'shimcha to'lovlar mavjuddir
Bekor turish va mehnatga layoqatsiz vaqtida haq hisoblash va uni
hujjatlashtirish.
Ta’til davriga to'g’ri keladigan bayramli ishlanmaydigan kunlar ta’tilning kalendarli sanasiga kiritilmaydi va haq tolanmaydi.
O'rtacha mehnat haqini hisoblaganda sug’urta badallari qo'shiladigan hamma to'lovlar hisobga olinadi. Biroq uning hisobi paytida hisobli davrdan haqiqiy to'langan summalarini, shuningdek ishchi ishdan bo'shagan (mehnat haqini qisman qoldirish yoki maoshsiz( paytini, asosiy, qo'shimcha yoki o'quv ta’tilida bo'lganligini, vaqtinchalik ishga layoqatsizligi bo'yicha yoki homilador va ko'zi yorish (tug’ish) bo'yicha nafaqa olganini, shuningdek sub’ektning, sexning yoki ishlab chiqarishning yoki faoliyatini to'xtatganligi, mahsulotni ishlab chiqarish hajmining qisqarganligi sababli ishlamagan kunlari chiqarib tashlanadi.
O'rtacha oylik maosh hisobiga quyidagi pullik to'lovlar: ishlatilmagan ta’til uchun badal (haq), ishdan ketish paytidagi dam olish kunlari uchun nafaqa, moddiy yordam, yagona mukofotlar va boshqalar sifatidagi har xil turdagi qo'shimcha to'lovlar va nafaqalar kirmaydi.