Sosiologiya (lat. societas – «c miyy t» sözünd n) c miyy tin inkişaf qanunları, h yat v m k f aliyy ti prosesind insan qrupları arasında meydana g l n münasib tl r haqqında t limdir. 6razi hali qrupları öyr nil rk n coğrafiyaşünaslar halinin sosial, sinfi t rkibini bilm li v mü yy n tarixi ş raitd c miyy tin f aliyy tinin regional v yerli xüsusiyy tl rini başa düşm lidirl r. Bu, h min sah d sosioloji t dqiqatlarla, m s l n, miqrasiyanın motivl ri, mühacirl rin uyğunlaşması, ehtiyac v t l batları, asud vaxtdan istifad l ri haqqında material- larla tanış olmağı t l b edir.
Antropologiya(yun. anthropos– «insan» sözünd n) cismani t bi t v insanın m nş yi haqqında elmdir. O, habel Yer kür sind irql rin m nş yini v yayılmasını da öyr nir. 6hali coğrafiyasında antropoloqların b zi m lumatlarından
– insanların irqi lam tl rinin yayılmasından istifad olunur. 6halinin s ciyy l ndirilm sind onun irqi t rkibin az yer ayrılır, çünki insanların m k f aliyy tind ki, m iş t v m d niyy tind ki, m skunlaşma formalarındakı v s. f rql r insanların zahiri görk mind ki antropoloji f rql rl bağlı deyildir.
Ekologiya (yun. oikos – «m sk n», «ev», «yaşayış yeri» sözünd n) orqanizml r v mühit arasında qarşılıqlı münasib tl r haqqında t limdir. İnsan ekologiyası çirkl nmiş mühitin, hali sıxlığının, n qliyyat g rginliyinin v s. adamların h yatına t siridir.
Rekreasiya coğrafiyası (lat. recreatio – «b rpa» sözünd n) hali coğrafiyasının, xidm t sah l ri coğrafiyasının, tibbi v fiziki coğrafiyaların qovşağındadır. Rekreasiya coğrafiyası balneoloji istirah t daxil olmaqla, halinin bütün istirah t növl rini hat edir. İnsanların t l batının, asud vaxtının artması, maddi rifahının yüks lm sil turizm, ekskursiya s f rl ri, m d niyy t mü ssis l rin (kino, teatr v muzeyl r ) gediş, idmanla m şğul olmaq v dig r «rekreasiya f aliyy ti» növl ri d durmadan f allaşır.
Tibbi coğrafiya – t bii mühitin insan sağlamlığına t siri, habel qidalanmanın, regional geyim xüsusiyy tl ri, m nzil v s. xüsusiyy tl ri bar d tövsiy l r ver n, ayrı-ayrı x st likl rin yayılması coğrafiyası da hali coğrafiyası il birbaşa bağlıdır.
Şaharsalmavarayonplanlaşdırmasımüxt lif tipli yaşayış m nt q l rinin planlaşdırılması v inşası, hali üçün mü yy n memarlıq görüntüsü v h yat mühiti yaradılması prinsipl rini işl yib hazırlayan elmdir. Bu sah d görk mli müt x ssisl rd n biri D.İ.Boqorad rayon planlaşdırmasını «tikinti coğrafiyası» adlandırmışdır. Bel ki, layih l şdirm , bir növ, bu v ya dig r bölg nin g l c k coğrafiyasını yaradır. Rayon planlaşdırması üçün müxt lif profilli kadrlar lazımdır. Onlar müxt lif – texniki, iqtisadi, memarlıq-inşaat ali t hsil mü ssis l rind hazırlanır, habel universitetl rin coğrafiya fakült l rind müvafiq kurs keçilir. Ş h rsalma, k nd yaşayış yerl rinin planlaşdırılması v tikintisi müxt lif tipli yaşayış m nt q l rinin planlaşdırılması v inşası prinsipl rini işl yib hazırlayan elmdir.